Badania kału
Badania kału to grupa badań diagnostycznych, które wykonywane są na podstawie próbki uzyskanej z kału pacjenta. Umożliwiają one skuteczne rozpoznawanie wielu chorób dotykających układu pokarmowego oraz identyfikację ich czynników etiologicznych, czyli odpowiedzialnych za ich występowanie.
Uzyskany w taki sposób materiał biologiczny może być badany zarówno pod kątem obecności wirusów, bakterii i grzybów jak i analizowany na obecność związków pochodzących z organizmu pacjenta, które nie powinny tam się znaleźć- na przykład podczas badania na krew utajoną.
Dlaczego badania kału są ważne?
Nie każda osoba, która posiada w swoim organizmie dany patogen, musi wykazywać objawy chorobowe. Mówimy wówczas o stanie bezobjawowego nosicielstwa, który może stanowić zagrożenie epidemiczne, jako że ta osoba dalej może zarażać innych.
Na podstawie badań kału możliwa jest ocena ewentualnej obecności określonych bakterii w organizmie danego pacjenta. Najlepszym przykładem są tutaj badania wymagane przez sanepid od osób, które w pracy mają kontakt z pożywieniem, czyli badania na nosicielstwo bakterii Salmonella, które są wykonywane właśnie na podstawie próbek kału pobieranych przez pacjenta regularnie przez trzy dni.
Dodatkowo w przebiegu wielu chorób drobnoustroje chorobotwórcze możliwe są do wykrycia tylko i wyłącznie w kale- dotyczy to przede wszystkim chorób pasożytniczych, gdzie diagnoza prawie zawsze opiera się na analizie stolca pod kątem obecnych tam jaj lub innych stadiów rozwojowych pasożyta. Tylko po potwierdzeniu w taki sposób identyfikacji organizmu chorobotwórczego można wdrożyć odpowiednie leczenie.
Kiedy należy wykonać badania kału?
O konieczności wykonania badania kału decyduje lekarz na podstawie objawów klinicznych prezentowanych przez pacjenta. Dodatkowo przekaże on wówczas szczegółowe instrukcje jak należy w prawidłowy sposób pobrać próbkę. Objawami, które najczęściej wymagają w swojej diagnozie badania kału są:
- intensywne biegunki u dzieci
- dolegliwości jelitowe, które nie ustępują z czasem, takie jak zaparcia, biegunki, wzdęcia, bóle brzucha
- niedokrwistość o niejasnym pochodzeniu (możliwe krwawienie do przewodu pokarmowego)
- trudności z oddawaniem stolca
- cuchnące, smoliste lub tłuste stolce
- zmiana zabarwienia stolca
Wiele innych chorób może także wywoływać nieprawidłowości dotyczące oddawanych stolców, jak chociażby choroby wątroby, trzustki czy też wiele różnych nowotworów, stąd też często występuje konieczność wykonania dodatkowych badań diagnostycznych, gdzie badanie kału jest tylko jednym z elementów szerszego pakietu testów laboratoryjnych.
Najczęściej wybierane badania
Podstawowe badanie wykonywane w celu określenia przyczyny chorób układu pokarmowego
Badanie pomocne w diagnostyce zaburzęń trawienia i wchłaniania
Badanie przydatne w diagnostyce wczesnego wykrywania raka jelita grubego
Diagnostyka parazytologiczna jest ważnym elementem potwierdzenia zarażenia określonym pasożytem oraz wdrożenia skutecznego leczenia