Potas jest ważnym elektrolitem znajdującym się w przestrzeni wewnątrzkomórkowej, tj. w samej komórce. Badanie krwi określa jego stężenie w surowicy.
Właściwa równowaga wodno-elektrolitowa, a w tym szczególnie odpowiedni jego poziom, warunkuje prawidłową pracę mięśni i układu nerwowego, reguluje poziom wody w organizmie i ciśnienie krwi.
Badanie jego poziomu w surowicy jest zwykle częścią panelu elektrolitowego, w którym jest on oznaczany wraz z sodem, magnezem, fosforem i innymi. Wskaźniki są interpretowane osobno i łącznie w celu znalezienia ogólnoustrojowych przyczyn zaburzeń.
Dostarczany z pokarmem jest wchłaniany w górnym odcinku jelita cienkiego. Fizjologicznie 90% potasu wchłania się w nerkach z powrotem do krwi. W chorobach nerek zmniejsza się jego wchłanianie zwrotne w kanalikach nerkowych, a zwiększa jego wydalanie przez przewód pokarmowy.
Jego stężenie regulują też różne hormony np. w wyniku działania aldosteronu (hormonu kory nadnerczy) jest on tracony z moczem, a insulina czy hormon wzrostu pobudzają pobieranie go przez komórki.
Jego stężenie może zmieniać się też w wyniku zaburzeń gospodarki kwasowo – zasadowej, wzrasta w kwasicy oraz przy uszkodzeniu tkanek, które uwalniają potas do krwi.
Kiedy należy wykonać badanie?
Oznaczenie w surowicy jest niezbędne do właściwej oceny równowagi wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej w różnych stanach patologicznych. Ponadto może okazać się przydatne w diagnozowaniu i monitorowaniu chorób takich jak:
- choroba Addisona;
- ostra i przewlekła niewydolność nerek;
- śpiączka mocznicowa;
- cukrzycowa kwasica ketonowa;
- niedrożność jelit;
- wysokie ciśnienie krwi;
- przewlekły alkoholizm;
- u pacjentów w ciężkim stanie, przebywających pod intensywnym nadzorem medycznym.
Potas cena | Kup badanie online
Potas badanie – kto powinien wykonać?
- Lekarz może zlecić wykonanie tego testu w ramach rutynowego badania krwi lub w celu monitorowania przebiegu już zdiagnozowanej choroby, takiej jak cukrzyca lub choroba nerek.
- Badanie jest zalecane osobom uskarżającym się na objawy, takie jak: nieregularne bicie serca, zmęczenie, osłabienie, nudności, biegunki lub zaparcia, mrowienie i trudności w poruszaniu nogami i rękami.
Przygotowanie przed badaniem
- Test można wykonać na czczo lub po posiłku, w zależności od sytuacji klinicznej.
- Jeśli lekarz zlecił wykonanie panelu elektrolitowego w połączeniu z innymi badaniami krwi, należy go wykonać na czczo.
Materiał do badania
- krew żylna
Metoda badania
- potencjometryczny ISE
Potas norma
- 3,5-5,1 mmol/l
Wysoki potas
Wysoki potas (hiperkaliemia) może być związany z:
- dietą bogatą w żywność zawierającą potas,
- przedawkowaniem suplementów,
- ciężkimi obrażeniami i oparzeniami,
- zatrzymywaniem potasu przez nerki (choroby nerek),
- stosowaniem leków moczopędnych (zmniejszających utratę potasu z moczem),
- rozpadem guza nowotworowego lub komórek białaczkowych,
- masywną hemolizą (rozpadem czerwonych krwinek),
- kwasicą cukrzycową z niedoboru insuliny,
- kwasicą metaboliczną (w zatruciu, w sepsie),
- chorobą Addisona (niedoborem aldosteronu, hormonu który zwiększa jego wydalanie z moczem).
W niektórych sytuacjach, wynik laboratoryjny sugerujący zwiększone stężenie jest fałszywy. Może być to wynikiem nieprawidłowego pobrania próbki krwi, w wyniku którego w probówce dojdzie do uszkodzenia czerwonych krwinek w preparacie i ich rozpadu.
Niski potas
Niski poziom potasu (hipokaliemia) może być związany z:
- dietą ubogą w żywność zawierającą potas,
- przewlekłym alkoholizmem,
- długotrwałym stosowaniem glikokortykosteroidów,
- stosowaniem leków moczopędnych (zwiększających utratę potasu z moczem),
- z jego utratą przez nerki (choroby nerek),
- z jego utratą przez przewód pokarmowy (przewlekłe wymioty, biegunki, stany zapalne jelit, nawykowe stosowanie środków przeczyszczających)
- aldosteronizmem (patologią, która powoduje zwiększone wydalanie potasu, a zatrzymywanie sodu, co skutkuje wysokim ciśnieniem krwi)
- przemieszczaniem potasu z przestrzeni pozakomórkowej do komórek (w nadczynności tarczycy, po podaniu dużych ilości insuliny, w zatruciu solami baru)
Skutkiem klinicznym zarówno hiper, jak i hipokaliemii są: upośledzona funkcja ośrodkowego układu nerwowego, porażenie mięśni szkieletowych, zaburzenia rytmu serca oraz pracy jelit.
kontakt@synevo.pl