Retikulocyty to pozbawiona jądra, niedojrzała postać erytrocytów (krwinek czerwonych). Ich dojrzewanie do postaci dojrzałej trwa 2-4 dni i zachodzi w szpiku kostnym, następnie są uwalniane do krwi obwodowej.
Retikulocyty są większe i zawierają mniejsze stężenie hemoglobiny (nośnika tlenu) niż erytrocyty. W zależności od stopnia dojrzałości komórek, w ich cytoplazmie występuje różna zawartość materiału genetycznego (RNA). Formy młode zawierają dużo RNA, natomiast dojrzałe, występujące we krwi obwodowej, jego niewielkie ilości. Przekształcając się w erytrocyty (czerwone krwinki) tracą resztkowe RNA oraz jądro, co wpływa na zmniejszenie ich rozmiaru.
Przy zwiększonej utracie/niszczeniu erytrocytów i prawidłowej funkcji szpiku, krwiotworzenie wzrasta i powstaje więcej retikulocytów, by przywrócić równowagę w liczbie elementów morfotycznych krwi i zapewnić tkankom ciągłość w dostawach tlenu. Różnorodne choroby i stany mogą wpływać na spadki lub wzrosty w poziomie czerwonych krwinek, czynność szpiku, a co za tym idzie również odsetek retikulocytów.
Liczba retikulocytów we krwi stanowi dobre odzwierciedlenie czynności krwiotwórczej szpiku i jest jednym z podstawowych oraz często wykonywanych badań w diagnostyce hematologicznej. Oznaczanie ma duże znaczenie diagnostyczne.
Retikulocyty – kiedy wykonać badanie?
Liczbę retikulocytów można oznaczyć:
- jako uzupełnienie po nieprawidłowościach wykrytych (szczególnie w układzie czerwonokrwinkowym) w morfologii pełnej,
- aby ocenić funkcję krwiotwórczą szpiku,
- aby monitorować czynność szpiku kostnego po zabiegach takich jak chemio-, radioterapia, czy jego przeszczepie
- aby pomóc wykryć i rozróżnić różne rodzaje niedokrwistości (anemii),
- aby monitorować odpowiedź na leczenie niedokrwistości (szczególnie w przypadku niedokrwistości z niedoboru żelaza)
Retikulocyty – kto powinien wykonać badanie?
Każdy pacjent uskarżający się na objawy niedokrwistości: osłabienie, męczliwość, bladość skóry, bóle i zawroty głowy, problemy z koncentracją, przyspieszone tętno.
Ponadto, wszyscy pacjenci będący w trakcie leczenia suplementacyjnego niedokrwistości (żelazem, witaminą B12 czy kwasem foliowym), w celu oceny jego skuteczności.
Badanie jest przydatne również u osób z podejrzeniem wrodzonych dysfunkcji szpiku (z niewyjaśnionymi krwawieniami, zaburzeniami odporności) czy nabytych chorób rozrostowych krwi zajmujących szpik.
Materiał do badania
- krew żylna
Retikulocyty norma
Wartości referencyjne zależą od wieku:
- dzieci do 2 miesiąca życia 20-60‰
- kobiety 5-20‰
- mężczyźni 5-16‰
Retikulocyty podwyższone
Zwiększona liczba retikulocytów we krwi występuje w niedokrwistościach hemolitycznych, ostrych niedokrwistościach pokrwotocznych, w niedokrwistościach niedoborowych (niedobory żelaza, witaminy B12, kwasu foliowego), w okresie leczenia preparatami krwiotwórczymi (żelazo, kwas foliowy, witamina B12, erytropoetyna), po splenektomii (usunięciu śledziony), nowotworach, białaczkach, a także fizjologicznie u noworodków i osób żyjących na dużych wysokościach.
Retikulocyty niskie
Obniżone wartości stwierdza się w niedokrwistości aplastycznej (zaburzenie czynności krwiotwórczej szpiku, skutkujące obniżeniem poziomów krwinek czerwonych, białych i płytek krwi), przełomach aplastycznych niedokrwistości hemolitycznej, nowotworach, w niedoborach żelaza, witaminy B12 i kwasu foliowego. Ponadto obserwuje się go w innych wrodzonych zaburzeniach funkcji szpiku, podczas chemioterapii czy radioterapii czy w przewlekłym alkoholizmie.
kontakt@synevo.pl