Test ROMA

Czym jest test ROMA?

Test ROMA to algorytm pozwalający ocenić prawdopodobieństwo ryzyka wystąpienia nowotworu jajnika u kobiet z guzami obecnymi w obrębie miednicy.

Rak jajnika to jeden z najczęściej występujących i charakteryzujący się bardzo wysoką śmiertelnością nowotwór u kobiet. Początkowo choroba rozwija się bez widocznych objawów, co utrudnia wykrycie nowotworu we wczesnym stadium jego rozwoju.

Główną przyczyną umieralności z powodu nowotworów jajnika jest bezobjawowy przebieg aż do późnych stadiów zaawansowania, kiedy rak zaczyna się rozrastać poza jajniki.

Z tego powodu 70%-75% zachorowań na raka jajnika wykrywane jest przypadkowo.

Pacjentki zgłaszają się do ginekologa najczęściej z powodu bólów podbrzusza. Mogą też zgłaszać niecharakterystyczne objawy, takie jak:

• niestrawność
• wzdęcia
• nudności
• wymioty
• brak apetytu

Bezwzględnym wskazaniem do dalszej diagnostyki jest wystąpienie:

• bolesnego parcia na pęcherz
• ból przy oddawaniu moczu
• krwawienie z pochwy

Algorytm ROMA (z ang. Risk of Ovarian Malignancy Algorithm) jest wyliczany na podstawie oznaczonych stężeń dwóch markerów nowotworowych CA125 i HE4 oraz z uwzględnieniem statusu menopauzalnego kobiety. Na jego podstawie można zaklasyfikować kobiety do wysokiej lub niskiej grupy ryzyka rozwoju raka jajnika. Wykonanie oznaczeń obu markerów jednocześnie i wyliczenie wartości ROMA zwiększa wartość diagnostyczną tych badań. Szczególnie podkreśla się rolę ROMA w wykrywaniu wczesnych postaci raka jajnika.

Test ROMA nie jest zalecany do diagnostyki kobiet poniżej 18 roku życia, wcześniej leczonych na nowotwór lub aktualnie poddawanych chemioterapii.

Kiedy należy wykonać test ROMA?

Test ROMA wykonywany jest w celu oszacowania ryzyka wystąpienia raka jajnika u kobiet z obecnymi guzami w obrębie miednicy.

W zależności od wyników tego badania i ich interpretacji przez lekarza prowadzącego (w połączeniu z informacjami dostarczonymi przez inne badania i ocenę całościowego statusu klinicznego pacjentki) może zostać podjęta decyzja o ewentualnym dalszym postępowaniu i rodzaju podjętego leczenia (w tym także leczenia chirurgicznego).

Test ROMA cena

Kto powinien wykonać test ROMA?

Nowotwory jajnika mogą być związane z predyspozycjami genetycznymi, w związku z tym na większe ryzyko wystąpienia tego raka narażone są kobiety, u których wśród bliskich krewnych została zdiagnozowana choroba.

Na test ROMA zazwyczaj kieruje lekarz po stwierdzeniu niepokojących objawów lub innych wyników badań, które mogłyby wskazywać na obecność procesu nowotworowego toczącego się w jajniku.

Objawami, które pilnie powinny skierować pacjentkę do lekarza są:

• ból w miednicy
• powiększenie obwodu brzucha
• zaparcia, wzdęcia
• ból i uczucie ucisku w podbrzuszu
• bolesne parcie na pęcherz, ból przy oddawaniu moczu
• uczucie pełności w brzuchu
• krwawienia z pochwy niezwiązane z cyklem menstruacyjnym
• objawy wynikające z ucisku guza na układ moczowy i pokarmowy

Jakie czynniki wpływają na ryzyko wystąpienia raka jajników?

• wiek (ryzyko wzrasta wraz z wiekiem)
• występowanie nowotworów w rodzinie
• obecność mutacji genetycznych zwiększających ryzyko wystąpienia raka
• zespół Lyncha (obecność mutacji genetycznej)
• bezpłodność i nieskuteczne leczenie lekami stymulującymi owulację

Test ROMA normy (wartości referencyjne)

Interpretacja wyników opiera się na ocenie stężenia markerów CA 125 oraz HE-4 i wyliczonego na tej podstawie algorytmu ROMA. Końcowe wyniki testu ROMA podawane są w wartościach procentowych. Interpretacja otrzymanej wartości ROMA zależy od statusu hormonalnego kobiety.

W przypadku kobiet przed menopauzą wartości ROMA

• < 11,4 % oznaczają niskie ryzyko wystąpienia raka jajnika
  natomiast wyniki
• => 11,4 % oznaczają wysokie ryzyko wystąpienia

W przypadku kobiet po menopauzie wartości ROMA

• < 29,9 % oznaczają niskie ryzyko wystąpienia raka jajnika
  natomiast wyniki
• => 29,9 % oznaczają wysokie ryzyko wystąpienia

Interpretacja wyników badań

Uzyskane wyniki pozwalają na ocenę ryzyka rozwoju złośliwych procesów nowotworowych w jajnikach kobiety. Wynik badania ma wartość diagnostyczną tylko w połączeniu z innymi badaniami oraz obrazem klinicznym pacjentki, stąd też niezbędna jest każdorazowa konsultacja otrzymanych wyników z lekarzem prowadzącym. Podwyższone wartości markerów nowotworowych CA 125 i HE4 świadczą o toczącym się procesie chorobowym z dużym prawdopodobieństwem obejmującym jajniki, jednak każdy przypadek wymaga osobnej analizy połączonej z pogłębioną diagnostyką w kierunku innych schorzeń, którym również mogą towarzyszyć podwyższone wartości markerów nowotworowych.