Profil trzustkowy

Trzustka pełni w organizmie człowieka wiele istotnych funkcji – przede wszystkim produkuje enzymy trawienne, ale także odpowiada za wytwarzanie takich hormonów jak insulina czy glukagon. Choroby tego organu dają często niejednoznaczne objawy, a bagatelizowane wiążą się z różnymi poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Stworzony przez Synevo profil trzustkowy to pakiet badań diagnostycznych, który umożliwia ocenę pracy trzustki oraz ewentualne wczesne wykrycie problemów związanych z jej zaburzeniami.

Profilaktyczne badania trzustki – dlaczego są tak istotne?

Trzustka jest organem stanowiącym część układu pokarmowego człowieka. Znajduje się po lewej stronie jamy brzusznej, tuż pod dolnymi żebrami. To gruczoł, który charakteryzuje się spłaszczonym i podłużnym wyglądem, a jego wielkość waha się od 12 do 20 cm[1]. Pełni kilka istotnych funkcji, które wpływają zarówno na sam proces trawienia pokarmów, jak i na dalszy metabolizm substancji uzyskanych z pożywienia. Wśród najistotniejszych można wyróżnić funkcję:

zewnątrzwydzielniczą – narząd wytwarza enzymy trawienne, jako część tzw. soku trzustkowego, wprowadzanego do górnego odcinka jelita cienkiego – dwunastnicy;
wewnątrzwydzielniczą – do najważniejszych hormonów produkowanych przez trzustkę można zaliczyć insulinę i glukagon, które regulują poziomy cukru (glukozy) we krwi, czyli źródła energii dla wszystkich komórek organizmu[2].

Zaburzenia w obrębie poziomów insuliny i glukagonu prowadzą do rozwoju cukrzycy. Inne nieprawidłowości w funkcjonowaniu trzustki mogą być źródłem ciężkich powikłań – zarówno nagłych i gwałtownych (w przypadku ostrego zapalenia trzustki – OZT), jak i przewlekłych (w przypadku jej nowotworów lub przewlekłego zapalenia).

Kiedy należy wykonać profil trzustkowy?

Ze względu na kluczowy udział trzustki w procesie przetwarzania pokarmu w energię dostarczaną każdej komórce, niezwykle ważne jest dbanie o dobre zdrowie tego narządu. Tylko szeroka diagnostyka, polegająca na badaniu jednocześnie wiele różnych substancji i wskaźników obecnych we krwi, jest w stanie poprawnie określić przyczyny dolegliwości ze strony tego narządu oraz umożliwić wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Przeprowadzone badania oraz uzyskane z ich pomocą wskaźniki trzustkowe pozwalają na szybsze wykrycie zaburzeń organu, a co za tym idzie szybsze rozpoczęcie procesu leczenia. Na badanie powinni zdecydować się pacjenci, którzy:

są w trakcie leczenia trzustki, ale też nerek czy wątroby;
zmagają się z różnymi dolegliwościami ze strony układu pokarmowego.

Dostępny w Synevo profil trzustkowy pozwala w pełni ocenić poziomy enzymów i hormonów związanych z funkcjonowaniem tego istotnego gruczołu. Uzyskane na jego podstawie informacje ułatwiają rozpoznanie i zdiagnozowanie chorób trzustki.

Kto powinien wykonać badania?

Profil trzustkowy mogą wykonać osoby w każdym wieku, zwłaszcza te, którym zależy na monitorowaniu stanu zdrowia. W ramach profilu wykonywane jest badanie próbki krwi oraz moczu.

Pakiet trzustkowy zawiera takie badania jak amylaza, amylaza trzustkowa, lipaza trzustkowa w surowicy oraz amylaza w moczu. Wykonane razem, badania są dają pełen obraz sytuacji i są dużym wsparciem dla lekarza prowadzącego.

Pamiętaj, że objawy chorób trzustki nie zawsze są oczywiste. W grupie ryzyka osób narażonych na ich występowanie znajdują się osoby otyłe, spożywające alkohol, z niewyrównanymi poziomami tłuszczów we krwi oraz ze współwystępującą kamicą żółciową. Wśród czynników wpływających na funkcjonowanie narządu można wyróżnić także m.in. różne infekcje wirusowe (np. CMV, HIV), urazy i operacje brzucha czy też predyspozycje genetyczne[1]. Do najpowszechniejszych objawów chorób trzustki należą:

ból w nadbrzuszu, promieniujący do placów;
nudności i wymioty;
utrata apetytu;
gorączka, dreszcze;
zaburzenia rytmu serca;
tłuste, cuchnące stolce.

W przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów – w szczególności tych nagłych i ostrych – należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza i wykonać dodatkowe badania obrazowe. Nagłe pogorszenie stanu zdrowia może być oznaką rozwijającego się ostrego zapalenia trzustki, które należy jak najszybciej zacząć leczyć.

Poza opisywanymi wyżej objawami mogą występować wszystkie symptomy chorób, które są konsekwencją nieprawidłowego działania trzustki, takich jak np. cukrzyca czy też miażdżyca.

Zródła:

[1] https://podyplomie.pl/wiedza/wielka-interna/768,budowa-i-czynnosc-trzustki

[2] https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/trzustka/51046,budowa-i-funkcje-trzustki

Sprawdź jak przygotować się do badania:

Badanie krwi | jak się przygotować?

Materiał na badanie krwi powinno się pobierać na czczo, czyli z zachowaniem 8 – 12 godzinnej przerwy od czasu ostatniego posiłku. Zalecenie dotyczy wszystkich badań, ponieważ zmiany wywołane przyjęciem posiłku są trudne do przewidzenia, a uzyskane wartości interpretuje się wobec wartości referencyjnych ustalonych w standardowych warunkach.

W dniu poprzedzającym badanie krwi należy unikać obfitych i tłustych posiłków oraz spożywania alkoholu.

W dniu badania

Bezpośrednio przed badaniem krwi dozwolone jest wypicie niewielkiej ilości wody.

Podobnie pora dnia może mieć wpływ na wiarygodność wyników badań. Zaleca się, pobieranie krwi w godzinach porannych (7:00 – 10:00). Jeżeli krew zostanie pobrana o innej porze dnia, należy wziąć to pod uwagę interpretując uzyskane wyniki badań.

Bezpośrednio przed pobraniem wskazany jest 15 minutowy odpoczynek.

Badanie krwi a przyjmowane leki

W miarę możliwości badanie należy przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków, taką decyzję należy zawsze skonsultować z lekarzem.

Zawsze należy poinformować personel pobierający krew o przyjmowanych lekach, suplementach, preparatach ziołowych – zostanie to odnotowane podczas rejestracji.