Regularne badania krwi to jeden z najważniejszych sposobów kontroli ogólnego stanu zdrowia organizmu oraz pierwszy krok w celu wczesnego wykrywania chorób i stanów, które prowadzą do ich rozwoju.
Znajomość stężeń różnych parametrów we krwi, takich jak cholesterol LDL, może pomóc odpowiednio dostosować dietę lub poziom aktywności fizycznej, aby wyeliminować niezdrowe nawyki i zapobiec rozwojowi powikłań. Posiadanie wiedzy na temat istniejących niedoborów np. żelaza, umożliwia rozpoczęcie suplementacji i dostarczenie organizmowi maksymalnej ilości brakujących składników. W przypadku wykrycia zaburzeń hormonalnych lub wodno-elektrolitowych można szybko podjąć działania mające na celu przywrócenie równowagi. Świadomość toczącego się stanu zapalnego czy procesu nowotworowego, daje możliwość jak najwcześniejszego rozpoczęcia leczenia. Ponadto, wykonywanie testów pozwala na zdobycie informacji o tym, jak zmienia się funkcja poszczególnych narządów w czasie.
Badania podstawowe pełnią cały szereg ważnych ról i powinny zostać wykonane jako pierwsze w przypadku jakichkolwiek wątpliwości. Dostarczają bowiem informacji nie tylko lekarzowi, ale i pacjentowi, który swoim postępowaniem może mieć duży wpływ na wyniki.
Badania podstawowe zaleca się wykonywać profilaktycznie w celu kontroli ogólnego stanu zdrowia, co najmniej raz do roku. Testy mogą wcześnie wykryć oznaki ostrzegawcze prawie każdej choroby.
Oznaczeń należy dokonać niezwłocznie, w przypadku obecności niepokojących objawów, które obniżają komfort życia – wtedy często pełnią funkcję pomocniczą przy postawieniu diagnozy, co jest ich przyczyną. W sytuacji stwierdzonej choroby, badania podstawowe mogą być wykonywane częściej i posłużyć do monitorowania jej przebiegu, do oceny skuteczności wprowadzonych zmian w stylu życia lub rozpoczętego leczenia.
Badania podstawowe mogą pomóc wykryć stany jakie jak:
Do wykonania badań podstawowych mogą skłaniać objawy takie jak:
Morfologia to rutynowe badanie krwi
Oznaczenie TSH jest podstawowym badaniem służącym do rozpoznawania chorób tarczycy
Badanie wykonywan jest w celu sprawdzenia stanu funkcjonowania tarczycy
Badanie wykonywane przy podjerzeniu chorób tarczycy
Badanie wykonuje się przy rozpoznaniu anemii
Badanie wykonuje się w celu rozpoznania przyczyny niedokrwistości lub neuropatii
Badanie stosuje się w monitorowaniu przebiegu raka prostaty
Badanie wykonywane w diagnostyce zaburzeń nerwowo – mięśniowych
Materiał na badanie krwi powinno się pobierać na czczo, czyli z zachowaniem 8 – 12 godzinnej przerwy od czasu ostatniego posiłku. Zalecenie dotyczy wszystkich badań, ponieważ zmiany wywołane przyjęciem posiłku są trudne do przewidzenia, a uzyskane wartości interpretuje się wobec wartości referencyjnych ustalonych w standardowych warunkach.
W dniu poprzedzającym badanie krwi należy unikać obfitych i tłustych posiłków oraz spożywania alkoholu.
Bezpośrednio przed badaniem krwi dozwolone jest wypicie niewielkiej ilości wody.
Podobnie pora dnia może mieć wpływ na wiarygodność wyników badań. Zaleca się, pobieranie krwi w godzinach porannych (7:00 – 10:00). Jeżeli krew zostanie pobrana o innej porze dnia, należy wziąć to pod uwagę interpretując uzyskane wyniki badań.
Bezpośrednio przed pobraniem wskazany jest 15 minutowy odpoczynek.
W miarę możliwości badanie należy przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków, taką decyzję należy zawsze skonsultować z lekarzem.
Zawsze należy poinformować personel pobierający krew o przyjmowanych lekach, suplementach, preparatach ziołowych – zostanie to odnotowane podczas rejestracji.
Sprawdź jak przygotować się na pobranie moczu do badania ogólnego.
Badanie Ogólne Moczu można wykonać o dowolnej porze dnia jednak zalecanym materiałem jest pierwsza, poranna porcja, czyli mocz oddany po nocnym 8 godzinnym wypoczynku lub jeśli to niemożliwe, po co najmniej 4 godzinach od poprzedniego oddania moczu.
Nie zaleca się wykonania badania w okresie od 2 dni przed i 2 dni po menstruacji.
Bardzo ważne aby mocz do badania pochodził z tzw. “środkowego strumienia”.
W tym celu, po oddaniu niewielkiej ilości moczu do toalety, bez przerywania należy podstawić pojemnik i oddać do niego 50 – 100 ml moczu, a następnie odstawić pojemnik i pozostały mocz oddać do toalety. Nie wolno przelewać moczu z nocnika, basenu itp.
Pojemnik z pobraną próbką moczu należy szczelnie zamknąć, opisać imieniem i nazwiskiem i jak najszybciej dostarczyć do punktu pobrań.
Badanie wykonuje się w godzinach porannych, koniecznie na czczo czyli po 8 – 12 godzinach od ostatniego posiłku. Przed planowanym badaniem przez co najmniej 72 godziny nie należy zmieniać zwyczajowej diety oraz utrzymywać normalną aktywność fizyczną.
W miarę możliwości badanie należy przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków, taką decyzję należy zawsze skonsultować z lekarzem. Jeżeli przyjęcie leku było konieczne przed pobraniem krwi należy przekazać taką informację pracownikowi w punkcie pobrań.
Pacjent powinien zgłosić się do punktu pobrań z zakupioną w aptece odpowiednią porcją glukozy. Badanie należy do grupy testów czynnościowych Zalecane jest uzyskanie pisemnego potwierdzenia od lekarza o braku przeciwskazań do wykonania testu.
Krew pobiera się rano, na czczo, a następnie wypija się 75 g glukozy rozpuszczonej w 150 – 200 ml ciepłej wody. Roztwór glukozy powinien być przyjęty w ciągu 3-5 minut. Kolejna próbkę krwi pobiera się po 2 godzinach od wypicia glukozy. Lekarz może zalecić pobranie krwi w innych odstępach czasu np. co godzinę.
U kobiet w ciąży krew pobiera się na czczo oraz po 60 i 120 minutach od przyjęcia 75 g glukozy.
Przez cały czas jego trwania należy przebywać w poczekalni punktu pobrań. W trakcie trwania testu nie wolno spożywać posiłków, przyjmować płynów ani palić papierosów.
Badanie wykonuje się w godzinach porannych. Należy zgłosić się do punktu pobrań z zakupionym w aptece metoklopramidem.
Krew pobiera się rano, na czczo, a następnie po 60 i 120 minutach od doustnego podania metoklopramidu. Lekarz ustala dawkę leku, a także może zalecić pobranie w innych odstępach czasu. Przez cały czas trwania testu należy przebywać w poczekalni punktu pobrań. Nie należy przyjmować posiłków ani płynów.
Przed przystąpieniem do pobrania dobowej zbiórki moczu należy zaopatrzyć się w specjalny 2-3 litrowy pojemnik z podziałką umożliwiającą dokładne odczytanie objętości. Ponadto potrzebny będzie pojemnik jednorazowy, w którym próbka moczu ze zbiórki zostanie przekazana do punktu pobrań.
Niektóre parametry oznaczane w dobowej zbiórce moczu wymagają zastosowania środka konserwującego. Przed przystąpieniem do zbiórki moczu należy uzyskać informację od personelu punktu pobrań, czy środek taki jest konieczny i czy można go otrzymać w punkcie pobrań.
Dobową zbiórkę moczu należy rozpocząć w godzinach porannych i prowadzić przez 24 godziny, czyli np. zbiórka rozpoczęta w poniedziałek o godzinie 8:00 powinna zakończyć się we wtorek o godzinie 8:00.
Pierwszą poranną porcję moczu należy oddać do toalety, a zbiórkę rozpocząć od drugiej porcji (w przypadku konieczności zastosowania środka konserwującego należy go dodać do pojemnika, gdzie znajduje się już porcja moczu rozpoczynająca zbiórkę).
Należy odnotować godzinę rozpoczęcia zbiórki. Od tej pory każda porcja moczu, w całości musi być oddawana do pojemnika. W przypadku pominięcia którejś z porcji moczu, zbiórkę należy przerwać i rozpocząć od nowa, następnego dnia, a zebrany już mocz wylać.
Ostatnią porcją moczu, która zostanie oddana do pojemnika jest poranna próbka moczu oddana w drugim dniu prowadzenia zbiórki.
W czasie trwania dobowej zbiórki moczu pojemnik należy przechowywać w lodówce.
Po zakończeniu zbiórki należy określić objętość zebranego moczu odczytując pojemność z podziałki na ścianach pojemnika.
Mocz w pojemniku zbiorczym dokładnie wymieszać, a następnie przelać 50 – 100 ml do jednorazowego pojemnika.
Do punktu pobrań należy dostarczyć próbkę moczu wraz z zanotowanymi informacjami o objętości zebranego moczu oraz o godzinie rozpoczęcia i zakończenia zbiórki.
Aby wykonać pobranie kału na badanie, należy się wcześniej zaopatrzyć w specjalny pojemnik z przytwierdzoną do nakrętki łopatką i czyste, suche naczynie (basen, ewentualnie plastikowy jednorazowy pojemnik).
Przed pobraniem próbki należy opróżnić pęcherz moczowy, a następnie oddać kał do przygotowanego wcześniej czystego suchego pojemnika.
Jeśli w kale widoczne są pasożyty należy oddzielić je od próbki, wypłukać wodą i przesłać do laboratorium w oddzielnym pojemniku zawierającym niewielką ilość wody lub soli fizjologicznej.
Za pomocą łopatki z nakrętki pojemnika należy pobrać małe próbki kału z kilku punktów, szczególnie tych zawierających np. krew, śluz lub ropę.
Całkowita ilość kału w pojemniku powinna odpowiadać wielkości orzecha laskowego, a jeśli kał jest płynny objętość próbki powinna wynosić 2-3 ml.
Próbkę należy przekazać do punktu pobrań w możliwie najkrótszym czasie od momentu pobrania. Jeżeli czas od pobrania do dostarczenia przekracza 2 godziny, próbkę należy przechowywać w lodówce.
Przed rozpoczęciem zbiórki należy zaopatrzyć się w punkcie pobrań w 3 wymazówki z podłożem transportowym.
Próbki kału do badania w kierunku nosicielstwa Salmonella-Shigella należy pobierać w ciągu 3 kolejnych dni (każdego dnia jedna próbka kału).
Przed pobraniem próbki należy całkowicie opróżnić pęcherz moczowy.
Kał należy oddać do czystego, suchego naczynia (basen lub inny pojemnik).
Próbkę kału należy pobrać za pomocą wymazówki i umieścić w podłożu transportowym.
Każda próbkę należy opisać datą i godziną .
Próbkę w podłożu transportowym należy przechowywać w temperaturze pokojowej.
Czas od pobrania próbki do dostarczenia do laboratorium nie powinien przekraczać 48 godz. Próbki przekazywać należy codziennie lub w krótkim odstępie czasu. Próbki mogą być przekazywane od poniedziałku do środy.Przed badaniem należy zaopatrzyć się w jałowy pojemnik, który można otrzymać w punkcie pobrań lub zakupić w aptece.
Próbkę należy pobrać w godzinach porannych, na czczo.
Przed pobraniem należy umyć zęby i wypłukać jamę ustna przegotowana wodą.
Następnie wykrztusić plwocinę i wypluć ją bezpośrednio do jałowego pojemnika bez dotykania jego wewnętrznych ścianek.
Przygotowana próbka powinna zawierać od 2 do 10 ml materiału do badań.
Materiał należy jak najszybciej dostarczyć do punktu pobrań.
Jeśli nie jest możliwe prawidłowe pobranie próbki (nie można wykrztusić plwociny, albo jest jej zbyt mało) należy skontaktować się z lekarzem, który może zalecić inhalacje lub zastosować środki mukolityczne.
Na pobranie wymazu z gardła należy zgłosić się do punktu pobrań na czczo lub minimum 3 godziny po spożyciu ostatniego posiłku.
Przed badaniem nie należy myć zębów, nie można stosować płynów do płukania jamy ustnej oraz tabletek do ssania.
Badanie nie wymaga zmiany diety.
Przed pobraniem próbki kału należy zakupić w aptece specjalny pojemnik transportowy z przyczepioną do nakrętki łopatką i przygotować czyste, suche naczynie (basen lub inny pojemnik), które będzie służyć za toaletę. W dniu pobrania przed pobraniem próbki należy całkowicie opróżnić pęcherz moczowy, oddać kał do przygotowanego naczynia, za pomocą łopatki z pojemnika transportowego pobrać próbkę wielkości orzecha laskowego.
Próbki kału nie należy pobierać podczas menstruacji, ani w ciągu 3 dni przed lub po niej, przy krwawieniach spowodowanych zaparciami, przy krwawiących hemoroidach, po incydentach krwawienia z nosa, po ekstrakcjach zębów, po doodbytniczym podaniu leków, przy przyjmowaniu leków przeczyszczających, dużych dawek witaminy C, salicylanów, preparatów żelaza, związków glinu i bizmutu.
Zaleca się pobieranie krwi na czczo, czyli z zachowaniem 8 – 12 godzinnej przerwy od czasu ostatniego posiłku. Zalecenie dotyczy wszystkich badań, ponieważ zmiany wywołane przyjęciem posiłku są trudne do przewidzenia, a uzyskane wartości interpretuje się wobec wartości referencyjnych ustalonych w standardowych warunkach.
W dniu poprzedzającym badanie należy unikać obfitych i tłustych posiłków oraz spożywania alkoholu.
Przed wykonaniem badania należy unikać jazdy rowerem lub pociągiem oraz palenia wyrobów tytoniowych.
Bezpośrednio przed badaniem dozwolone jest wypicie niewielkiej ilości wody.
Podobnie pora dnia może mieć wpływ na wiarygodność wyników badań. Zaleca się, pobieranie krwi w godzinach porannych (7:00 – 10:00). Jeżeli krew zostanie pobrana o innej porze dnia, należy wziąć to pod uwagę interpretując uzyskane wyniki badań.
Bezpośrednio przed pobraniem wskazany jest 15 minutowy odpoczynek.
W miarę możliwości badanie należy przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków, taką decyzję należy zawsze skonsultować z lekarzem.
Zawsze należy poinformować personel pobierający krew o przyjmowanych lekach, suplementach, preparatach ziołowych – zostanie to odnotowane podczas rejestracji.
Zaleca się pobieranie krwi na czczo, czyli z zachowaniem 8 – 12 godzinnej przerwy od czasu ostatniego posiłku. Zalecenie dotyczy wszystkich badań, ponieważ zmiany wywołane przyjęciem posiłku są trudne do przewidzenia, a uzyskane wartości interpretuje się wobec wartości referencyjnych ustalonych w standardowych warunkach.
W dniu poprzedzającym badanie należy unikać obfitych i tłustych posiłków oraz spożywania alkoholu.
Bezpośrednio przed badaniem dozwolone jest wypicie niewielkiej ilości wody natomiast niewskazane jest palenie wyrobów tytoniowych.
Podobnie pora dnia może mieć wpływ na wiarygodność wyników badań. Zaleca się, pobieranie krwi w godzinach porannych (7:00 – 10:00). Jeżeli krew zostanie pobrana o innej porze dnia, należy wziąć to pod uwagę interpretując uzyskane wyniki badań.
Bezpośrednio przed pobraniem wskazany jest 15 minutowy odpoczynek.
W miarę możliwości badanie należy przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków, taką decyzję należy zawsze skonsultować z lekarzem.
Zawsze należy poinformować personel pobierający krew o przyjmowanych lekach, suplementach, preparatach ziołowych – zostanie to odnotowane podczas rejestracji.
Synevo jest jednym z wiodących dostawców usług diagnostyki laboratoryjnej w Polsce, oferującym ponad 2 tysiące rutynowych i zaawansowanych badań.
2023 © Synevo. Wszystkie prawa zastrzeżone.