Zdrowa kobieta - pakiet z konsultacją lekarską

Witamina 25-OH D3

Witamina D reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową i jest  niezbędna do wchłaniania wapnia i fosforu z przewodu pokarmowego. Odgrywa także ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, a jej niedobory mogą być związane z większą skłonnością do infekcji, a także z takimi chorobami jak cukrzyca, zawał mięśnia sercowego czy udar mózgu.

ALT – aminotransferaza alaninowa

Aminotransferaza alaninowa jest enzymem wewnątrzkomórkowym występującym głównie w wątrobie i mięśniach. Wzrost aktywności ALT występuje w ostrych i przewlekłych chorobach wątroby, zespole zmiażdżenia, niewydolność krążenia, zawale mięśnia sercowego. Do oceny ciężkości uszkodzenia wątroby stosuje się wskaźnik de Ritisa wyliczany na podstawie wyników ALT i AST.

AST – aminotransferaza asparaginianowa

Aminotransferaza asparaginowa – enzym wewnątrzkomórkowy występujący w mięśniu sercowym, wątrobie, mięśniach szkieletowych, nerkach i erytrocytach.  Wzrost aktywności AST występuje w chorobach wątroby, w zawale mięśnia sercowego, cholestazie, marskości wątroby, chorobach nowotworowych oraz przy uszkodzenie mięśni szkieletowych.

Wapń

Wapń obok fosforanów jest podstawowym badaniem w diagnostyce zaburzeń metabolizmu kostnego. Jest też niezbędny w wielu procesach i przemianach ustrojowych. Zarówno nadmiar (hiperkalcemia) jak i niedobór (hipokalcemia) mogą być przyczyną zaburzeń metabolizmu oraz być objawem różnych chorób.

Cholesterol całkowity

Cholesterol całkowity to składnik strukturalny wszystkich błon komórkowych a także prekursor kwasów żółciowych, hormonów steroidowych, witaminy D. Podwyższony poziom cholesterolu jest czynnikiem ryzyka wystąpienia zmian miażdżycowych, choroby niedokrwiennej serca, zawału mięśnia sercowego oraz udaru mózgu.

HDL-cholesterol

HDL-cholesterol jest oznaczany wraz ze stężeniem cholesterolu całkowitego, triglicerydów i cholesterolu całkowitego. Oznaczanie stężenia cholesterolu HDL ma istotne znaczenie w diagnostyce ryzyka rozwoju miażdżycy i jej powikłań oraz w diagnostyce pierwotnych i wtórnych hiperlipoproteinemii (dyslipoproteinemii). Do czynników rozwoju miażdżycy należy podwyższone stężenie lipidów (CH, TG) i obniżone stężenie HDL-CH.

LDL-cholesterol

LDL cholesterol wchodzi w skład lipoproteiny LDL, która bierze udział w transporcie cholesterolu z wątroby do mięśni. Oznaczanie stężenia LDL cholesterolu ma istotne znaczenie w diagnostyce ryzyka rozwoju miażdżycy i jej powikłań oraz w diagnostyce pierwotnych i wtórnych hiperlipoproteinemii.

Triglicerydy

Triglicerydy stanowią główną formę magazynowania kwasów tłuszczowych i źródło energii. Podwyższone stężenie triglicerydów w surowicy występuje w zaburzeniach uwarunkowanych genetycznie, takich jak rodzinna hipertriglicerydemia, rodzinna złożona hiperlipidemia i inne. Wtórne hipertriglicerydemie występują w otyłości, cukrzycy, niedoczynności tarczycy, zespole nerczycowym, niewydolności nerek, zapaleniu trzustki, dnie moczanowej, ciąży oraz u osób nadmiernie spożywających alkohol.

Żelazo

Żelazo jest pierwiastkiem niezbędnym do syntezy hemoglobiny. Badanie wykorzystywane są do diagnozowania i monitorowania leczenia niedokrwistości z niedoboru żelaza oraz hemochromatozy. Stężenie żelaza w surowicy wykazuje się bardzo dużą zmiennością dobową.

Ferrytyna

Ferrytyna jest głównym białkiem wewnątrzkomórkowym magazynującym żelazo. Oznaczanie ferrytyny jest wykorzystywane w ocenie metabolizmu żelaza. Stężenie ferrytyny jest wskaźnikiem zapasów żelaza w organizmie. Jako białko ostrej fazy ferrytyna wzrasta w ostrych i przewlekłych stanach zapalnych.

Glukoza

Oznaczanie stężenia glukozy we krwi wykorzystywane jest w rozpoznawaniu, diagnozowaniu i monitorowaniu leczenia pacjentów z zaburzeniami metabolizmu węglowodanów  – cukrzyca, nietolerancja glukozy, choroby trzustki i inne. Wskazaniem są również badania profilaktyczne i kontrolne oraz ciąża. Wzrost glukozy we krwi występuje w cukrzycy, stanach przedcukrzycowych, zaburzeniach funkcji przysadki i nadnerczy, chorobach trzustki, ciąży oraz w stresie. Spadek stężenia glukozy może występować przy przedawkowaniu leków przeciwcukrzycowych, insulinoma, niedoczynności przysadki i nadnerczy, wrodzonych blokach metabolicznych (galaktozemia, nietolerancja fruktozy, glikogenozy) lub przy głodzeniu.

Kreatynina

Stężenie kreatyniny w surowicy jest najczęściej stosowanym wskaźnikiem oceny stopnia niewydolności nerek. Podwyższone stężenie w surowicy występuje po wysiłku fizycznym, w chorobach mięśni szkieletowych, u chorych z akromegalią lub gigantyzmem, w odwodnieniu, w stanach gorączkowych i po rozległych urazach. Przyczyną narastającego stężenia w surowicy może być także zmniejszone wydalanie kreatyniny z moczem w przewlekłych chorobach nerek lub w ostrym uszkodzeniu nerek. Obniżone stężenie kreatyniny w surowicy obserwuje się także w głodzeniu i podczas terapii kortykosterydami.

Magnez

Magnez odgrywa istotną rolę w procesach metabolicznych, uczestniczy w procesie skurczu mięśnia sercowego, wpływa na stan pobudliwości nerwowo-mięśniowej oraz działa stabilizująco na płytki krwi i fibrynogen. Niedobór magnezu może być spowodowany niedostateczną podażą w pokarmach, zaburzeniami wchłaniania z przewodu pokarmowego, niedoczynnością przytarczyc, nadczynności tarczycy lub nadmierną utratą z kałem lub moczem. Wzrost stężenia magnezu jest najczęściej wynikiem upośledzonej czynności wydalniczej nerek, niedoczynności tarczycy, niedoczynności nadnerczy, znacznego odwodnienia, rzadziej następstwem nadmiernej podaży magnezu np. w lekach.

Badanie ogólne moczu

Badanie ogólne moczu jest  przydatne w diagnostyce zaburzeń funkcji nerek i wielu innych chorób metabolicznych. Zmiany wykrywane w badaniu ogólnym moczu mogą towarzyszyć takim stanom jak: choroby nerek i dróg moczowych, choroby pęcherza moczowego, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby rozrostowe, stany zapalne jelit, gorączka, krwawienia, rozległe urazy, przewlekła niewydolność krążenia, nadciśnienie, cukrzyca, zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej, głodzenie, zapalenie wyrostka robaczkowego, zapalenie przydatków, zapalenie macicy, zatrucia, znaczny wysiłek fizyczny, skazy krwotoczne i inne. Badanie składa się z oceny cech fizycznych (barwa, przejrzystość, odczyn, ciężar właściwy) oraz cech chemicznych (glukoza, białko, bilirubina, urobilinogen, ciała ketonowe, hemoglobina, związki azotowe). W określonych przypadkach wykonywana jest także analiza mikroskopowa osadu moczu.

Morfologia krwi obwodowej

W skład badania wchodzi określenie liczby elementów morfotycznych krwi: krwinek czerwonych, białych, płytkowych, stężenie hemoglobiny i hematokryt, wartość wskaźników erytrocytarnych: średnia objętość krwinek czerwonych (MCV), średnia masa hemoglobiny w krwince (MCH), średnie stężenie hemoglobiny w krwince (MCHC), oznaczenie hemoglobiny i hematokrytu, ocena liczby i procentowego udziału różnych postaci krwinek białych. Morfologia krwi obwodowej jest badaniem profilaktycznym. Wyniki pozwalają na wykrycie niedokrwistości (anemii), potwierdzenie infekcji a także ukierunkowanie diagnostyki innych zaburzeń.

Fosforany

Jest składnikiem strukturalnym komórek i organelli wewnątrzkomórkowych, bierze udział w magazynowaniu, przetwarzaniu i uwalnianiu energii. Jest także ważnym składnikiem kości. Stężenie fosforu w surowicy zależy od stanu równowagi wytworzonej pomiędzy podażą tego pierwiastka z pożywieniem, wchłanianiem jelitowym oraz wymianą pomiędzy komórkami (głównie kości) a przestrzenią pozakomórkową. Ze względu na zależność pomiędzy stężeniami wapnia i fosforanów w surowicy wskazane jest aby te parametry były oznaczane jednocześnie. Podwyższone stężenie fosforanów w surowicy występuje w przewlekłej chorobie nerek, niedoczynności przytarczyc, rzekomej niedoczynności przytarczyc. Obniżone stężenie w surowicy występuje głównie w nadczynności przytarczyc.

TSH – tyreotropina

TSH reguluje wytwarzanie  hormonów tarczycy a jego stężenie odzwierciedla aktualny stan metaboliczny tarczycy. U osób z prawidłową czynnością przysadki mózgowej podwyższenie stężenia TSH oznacza niedobór obwodowych hormonów tarczycy, natomiast obniżenie TSH świadczy o ich nadmiarze. Badanie ma duże znaczenie w diagnozowaniu chorób tarczycy oraz w monitorowaniu ich leczenia.

Kwas moczowy

Podwyższone stężenie kwasu moczowego występuje w dnie moczanowej, kamicy nerkowej, chorobach nerek, chorobach nowotworowych, łuszczycy, chorobach hematologicznych, otyłości, cukrzycy, w niedotlenieniu lub znacznym uszkodzeniu tkanek, a także w nadmiernej podaży puryn w diecie.