Tarczyca to niewielki narząd zlokalizowany w przednio-dolnej części szyi. Pełni on funkcje wewnątrzwydzielnicze związane z produkcją hormonów tarczycy, które wpływają na pracę wielu narządów organizmu, regulując metabolizm lipidów, węglowodanów i białek oraz zwiększając termogenezę. Czynność tarczycy regulowana jest przez TSH – tyreotropinę wydzielaną przez przysadkę mózgową.
Choroby tarczycy mogą mieć różny charakter, patogenezę i często niecharakterystyczne objawy. Najczęściej zaburzenia wynikają z nieprawidłowej produkcji hormonów tarczycy. Rozróżniamy wówczas nadczynność lub niedoczynność tarczycy.
Przy nadczynności tarczycy mogą występować takie objawy jak:
Z kolei przy niedoczynności może występować:
Do wykonania badań konieczne jest pobranie krwi żylnej, najlepiej rano, na czczo. Bezpośrednio przed badaniem należy unikać intensywnego wysiłku fizycznego. W przypadku suplementacją biotyną wskazane jest pobranie min. po 8 godzinach od przyjęcia preparatu.
Anty-TG – przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie
Tyreoglobulina (TG) jest glikoproteiną, która uczestniczy w biosyntezie hormonów tarczycy. Skłonność do tworzenia autoprzeciwciał jest jednym z podstawowych kryteriów rozpoznawania autoimmunologicznych chorób tarczycy. Podwyższony poziom przeciwciał anty-TG przy istniejących objawach klinicznych, może wskazywać na przewlekłe autoimmunologiczne zapalenia tarczycy – choroba Hashimoto. Przeciwciała te mogą wzrastać także w chorobie Gravesa-Basedowa oraz w poporodowym zapaleniu tarczycy.
Anty-TPO – przeciwciała przeciwko peroksydazie tarczycowej
Peroksydaza tarczycowa (TPO) odgrywa ważną rolę w biosyntezie hormonów tarczycy. Badane jest przydatne do potwierdzenia rozpoznania przewlekłego autoimmunologicznego zapalenia tarczycy – choroba Hashimoto, które może przebiegać z niedoczynnością lub prawidłową funkcją tarczycy. Przeciwciała te mogą być także oznaczane przy podejrzeniu zapalenia poporodowego, przy ocena ryzyka zaburzeń czynności tarczycy w trakcie leczenia amiodaronem, litem i interferonem alfa, a także w diagnozowaniu choroby Gravesa-Basedowa.
FT4 – wolna tyroksyna
T4 jest wydzielana przez tarczycę i jest prohormonem dla T3. We krwi T4 jest związane z białkami transportującymi , niewielka ilość hormonów pozostaje w postaci nie związanej z białkami (frakcja wolna hormonów). Obecnie w rutynowej diagnostyce zalecane jest oznaczenie wolnej frakcji – FT4, z uwagi na niezależność stężenia fT4 od czynników wpływających na łączenie się z białkami. Podwyższone stężenie FT4 może być wynikiem: nadczynności tarczycy, indukowanej jodem nadczynności tarczycy, lub wczesnego stadia zapalenia tarczycy typu Hashimoto oraz stosowania dużych dawek preparatów tyroksyny. Obniżone stężenie FT4 w surowicy występuje w: niedoczynności tarczycy i w zapaleniu tarczycy,
FT3 – wolna trijodotyronina
Oznaczanie stężenia wolnej frakcji trijodotyroniny jest szczególnie przydatne, gdy przy podejrzeniu nadczynności tarczycy, niskiemu stężeniu TSH i objawom nadczynności tarczycy towarzyszy prawidłowe stężenie FT4. Ponadto badanie jest także przydatne w prognozowaniu nawrotu nadczynności w przebiegu choroby Gravesa-Basedowa po leczeniu tyreostatykami, w monitorowaniu substytucyjnego leczenia niedoczynności tarczycy. Podwyższone stężenie FT3 w surowicy może być wynikiem: nadczynności tarczycy, stosowania leków zawierających T3, T3 – hipertyreozy. Obniżone stężenie FT3 w surowicy występuje w niedoczynności tarczycy.
TSH – tyreotropina
TSH produkowany jest w komórkach przedniego płata przysadki mózgowej. TSH reguluje wytwarzanie hormonów tarczycy a jego stężenie odzwierciedla aktualny stan metaboliczny tarczycy. U osób z prawidłową czynnością przysadki mózgowej podwyższenie stężenia TSH oznacza niedobór obwodowych hormonów tarczycy, natomiast obniżenie TSH świadczy o ich nadmiarze. TSH może być obniżone także w I trymestrze ciąży. Badanie ma duże znaczenie w diagnozowaniu chorób tarczycy oraz w monitorowaniu skuteczności ich leczenia.
Anty-TSH – przeciwciała przeciwko TSH
Przeciwciała te łącząc się z receptorem TSH powodują stymulację syntezy hormonów tarczycy, co doprowadza do nadczynności tarczycy, niekiedy także powstają wole tarczycy. Przeciwciała przeciwko TSH występują przede wszystkim w chorobie Gravesa-Basedowa i poporodowym zapaleniu tarczycy, rzadko w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto. Wysokość stężenia przeciwciał przeciw receptorowi TSH umożliwia ocenę aktywności choroby lub rozpoznanie nawrotów, nie koreluje jednak ze stopniem nadczynności tarczycy. Przeciwciała przeciwko receptorowi TSH nie występują u osób zdrowych. W chorobie Gravesa-Basedowa badanie to służy także do monitorowania przebiegu leczenia.
Wykonując badania laboratoryjne w ramach profilu „Zdrowa tarczyca” masz możliwość skorzystania z bezpłatnej e-konsultacji wyników badań z lekarzem.
Teraz w SYNEVO możesz to zrobić „od ręki” i bez wychodzenia z domu.
Konsultacja odbywa się w formie tele-lub video-wizyty na partnerskiej platformie telemedycznej Med24.
*Regulamin akcji Bezpłatne konsultacje wyników badań” znajduje tutaj Wszystkie Regulaminy Promocji Synevo.pl | Synevo
**UWAGA: Wizyta odbywa się bezpośrednio po rejestracji, w kolejności zgłoszeń (czas oczekiwania ok. 15 minut). Jeśli chcesz skonsultować wizytę w innym terminie, poczekaj z rejestracją wizyty na dogodny dla Ciebie moment
Materiał na badanie krwi powinno się pobierać na czczo, czyli z zachowaniem 8 – 12 godzinnej przerwy od czasu ostatniego posiłku. Zalecenie dotyczy wszystkich badań, ponieważ zmiany wywołane przyjęciem posiłku są trudne do przewidzenia, a uzyskane wartości interpretuje się wobec wartości referencyjnych ustalonych w standardowych warunkach.
W dniu poprzedzającym badanie krwi należy unikać obfitych i tłustych posiłków oraz spożywania alkoholu.
Bezpośrednio przed badaniem krwi dozwolone jest wypicie niewielkiej ilości wody.
Podobnie pora dnia może mieć wpływ na wiarygodność wyników badań. Zaleca się, pobieranie krwi w godzinach porannych (7:00 – 10:00). Jeżeli krew zostanie pobrana o innej porze dnia, należy wziąć to pod uwagę interpretując uzyskane wyniki badań.
Bezpośrednio przed pobraniem wskazany jest 15 minutowy odpoczynek.
W miarę możliwości badanie należy przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków, taką decyzję należy zawsze skonsultować z lekarzem.
Zawsze należy poinformować personel pobierający krew o przyjmowanych lekach, suplementach, preparatach ziołowych – zostanie to odnotowane podczas rejestracji.
Synevo jest jednym z wiodących dostawców usług diagnostyki laboratoryjnej w Polsce, oferującym ponad 2 tysiące rutynowych i zaawansowanych badań.
2024 © Synevo. Wszystkie prawa zastrzeżone.