Ceny badań w sklepie internetowym są 10% niższe od cen w Punktach Pobrań – KUP ONLINE

Szukaj
Close this search box.
Szukaj
Close this search box.
flaga ukrainy#standwithUkraine
Badania podstawowe 1

Badania podstawowe krwi

Spis treści

Regularne badania krwi to jeden z najważniejszych sposobów kontroli ogólnego stanu zdrowia organizmu oraz pierwszy krok w celu wczesnego wykrywania chorób i stanów, które prowadzą do ich rozwoju.

Znajomość stężeń różnych parametrów we krwi, takich jak cholesterol LDL, może pomóc odpowiednio dostosować dietę lub poziom aktywności fizycznej, aby wyeliminować niezdrowe nawyki i zapobiec rozwojowi powikłań. Posiadanie wiedzy na temat istniejących niedoborów np. żelaza, umożliwia rozpoczęcie suplementacji i dostarczenie organizmowi maksymalnej ilości brakujących składników. W przypadku wykrycia zaburzeń hormonalnych lub wodno-elektrolitowych można szybko podjąć działania mające na celu przywrócenie równowagi. Świadomość toczącego się stanu zapalnego czy procesu nowotworowego, daje możliwość jak najwcześniejszego rozpoczęcia leczenia. Ponadto, wykonywanie testów pozwala na zdobycie informacji o tym, jak zmienia się funkcja poszczególnych narządów w czasie.

Badania podstawowe pełnią cały szereg ważnych ról i powinny zostać wykonane jako pierwsze w przypadku jakichkolwiek wątpliwości. Dostarczają bowiem informacji nie tylko lekarzowi, ale i pacjentowi, który swoim postępowaniem może mieć duży wpływ na wyniki.

Badania podstawowe krwi - kiedy wykonać?

Badania podstawowe zaleca się wykonywać profilaktycznie w celu kontroli ogólnego stanu zdrowia, co najmniej raz do roku. Testy mogą wcześnie wykryć oznaki ostrzegawcze prawie każdej choroby.

Oznaczeń należy dokonać niezwłocznie, w przypadku obecności niepokojących objawów, które obniżają komfort życia – wtedy często pełnią funkcję pomocniczą przy postawieniu diagnozy, co jest ich przyczyną. W sytuacji stwierdzonej choroby, badania podstawowe mogą być wykonywane częściej i posłużyć do monitorowania jej przebiegu, do oceny skuteczności wprowadzonych zmian w stylu życia lub rozpoczętego leczenia.

Badania podstawowe krwi - co mogą wykryć?

Badania podstawowe mogą pomóc wykryć stany jakie jak:

  • anemia (niedokrwistość, zmniejszona zdolność krwi do przenoszenia tlenu do tkanek)
  • spadek odporności lub infekcje (bakteryjne, wirusowe, pasożytnicze)
  • zaburzenia układu krzepnięcia (zmniejszone lub zwiększone wykrzepianie)
  • nieprawidłowości w poziomie jonów (sodu, potasu, chloru, wapnia, magnezu)
  • niedobory witamin, mikro i makroelementów (witamina B12, żelaza)
  • zaburzenia w obrębie gospodarki kostnej (zazwyczaj zwiększone niszczenie kości)
  • nieprawidłowości w zakresie metabolizmu lipidów, białek, węglowodanów
  • ostre uszkodzenie i stan zapalny w obrębie wątroby, serca, nerek
  • zaburzenie funkcji wydzielniczej przysadki mózgowej, trzustki, tarczycy, nadnerczy, jąder, jajników
  • nowotwory jajników, piersi, płuc, prostaty, całego układu pokarmowego

Badania podstawowe krwi - objawy

Do wykonania badań podstawowych mogą skłaniać objawy takie jak:

  • osłabienie, brak energii
  • bladość, zawroty głowy
  • pogorszenie stanu skóry lub włosów
  • senność po posiłkach
  • stałe poczucie zimna
  • niewyjaśniony wzrost lub spadek masy ciała
  • wzmożony lub obniżony apetyt
  • zwiększone, zmniejszone bądź utrudnione oddawanie moczu
  • zbyt niskie lub wysokie ciśnienie
  • zaburzenia rytmu serca, kołotania
  • ból w klatce piersiowej, duszność
  • nudności, wymioty, bóle brzucha
  • przedłużające się biegunki lub zaparcia
  • zażółcenie skóry, białek oczu
  • obrzęki kończyn
  • nawracające infekcje
  • powiększone węzły chłonne
  • wyczuwalne guzy w różnych miejscach ciała
  • częste siniaczenie i krwotoki bez przyczyny

Najczęściej wykonywane podstawowe badania krwi

Morfologia krwi


Morfologia to rutynowe badanie krwi

TSH


Oznaczenie TSH jest podstawowym badaniem służącym do rozpoznawania chorób tarczycy

FT3

Badanie wykonywan jest w celu sprawdzenia stanu funkcjonowania tarczycy

FT4


Badanie wykonywane przy podjerzeniu chorób tarczycy

Kwas foliowy


Badanie wykonuje się przy rozpoznaniu anemii

Witamina B12


Badanie wykonuje się w celu rozpoznania przyczyny niedokrwistości lub neuropatii

PSA wolny


Badanie stosuje się w monitorowaniu przebiegu raka prostaty

Magnez


Badanie wykonywane w diagnostyce zaburzeń nerwowo – mięśniowych

 

Lista wszystkich badań

markery nowotworowe

AFP

badania podstawowe

Albumina

badania moczu icon

Albumina w moczu (ilościowo)

badania moczu icon

Albumina w moczu (jakościowo)

badania moczu icon

Albumina wydalanie

badania podstawowe

ALP izoenzym łożyskowy

badania podstawowe

ALT (aminotransferaza alaninowa)

badania podstawowe

Amylaza

badania krwi icon

Amylaza trzustkowa

badania moczu icon

Amylaza trzustkowa w moczu

badania moczu icon

Amylaza w moczu

endokrynologia

Androstendion

diagnostyka infekcji

Antygen HBs

badania podstawowe

APTT Czas kaolinowo-kefalinowy

diagnostyka infekcji

ASO

badania podstawowe

AST

badania moczu icon

Badanie moczu – badanie ogólne moczu

badania dla mezczyzn icon

Badanie nasienia

badania podstawowe

Badanie przeglądowe alloprzeciwciał

badania kalu icon

Badanie w kierunku jaj owsika

badania podstawowe

Białko całkowite

badania moczu icon

Białko całkowite w dobowej zbiórce moczu

badania moczu icon

Białko całkowite w moczu

badania podstawowe

Bilirubina bezpośrednia

badania podstawowe

Bilirubina całkowita

badania podstawowe

Bilirubina frakcje

badania podstawowe

Bilirubina pośrednia

badania krwi icon

Bordetella pertussis przeciwciała IgA

badania krwi icon

Bordetella pertussis przeciwciała IgG

badania krwi icon

Bordetella pertussis przeciwciała IgM

badania krwi icon

Borrelia burgdorferi przeciwciała IgG

badania krwi icon

Borrelia burgdorferi przeciwciała IgM

badania krwi icon

Borrelia burgdorferi przeciwciała IgM Western Blot

markery nowotworowe

CA 125

markery nowotworowe

CA 15-3

markery nowotworowe

CA 19-9

markery nowotworowe

CEA

badania krwi icon

Chlamydia pneumoniae przeciwciała IgG 

badania krwi icon

Chlamydia pneumoniae przeciwciała IgM

badania podstawowe

Chlamydia trachomatis antygen

badania krwi icon

Chlamydia trachomatis przeciwciała IgG

badania krwi icon

Chlamydia trachomatis przeciwciała IgM

badania podstawowe

Chlorki

badania moczu icon

Chlorki w dobowej zbiórce moczu

badania kalu icon

Chlorki w kale

badania moczu icon

Chlorki w moczu

badania podstawowe

Cholesterol całkowity

badania podstawowe

Cholesterol HDL

badania podstawowe

Cholesterol LDL

badania podstawowe

Cholesterol LDL metodą bezpośrednią

badania krwi icon

Cholinoesteraza

badania krwi icon

CK-MB aktywność

badania krwi icon

CK-MB mass

badania krwi icon

CMV przeciwciała IgG

badania krwi icon

CMV przeciwciała IgG awidność

badania krwi icon

CMV przeciwciała IgM

badania podstawowe

CRP – jaka jest norma CRP? Kiedy wykonać badanie CRP?

badania podstawowe

Czas protrombinowy

badania podstawowe

Czas trombinowy

badania podstawowe

D-dimery

badania podstawowe

Dehydrogenaza mleczanowa LDH

Jajniki

Estradiol – co to jest, normy, wyniki

badania krwi icon

Fenyloalanina

badania podstawowe

Ferrytyna

badania podstawowe

Fibrynogen

badania podstawowe

Fosfataza alkaliczna (ALP)

badania krwi icon

Fosfataza kwaśna AcP

badania podstawowe

Fosfor

badania moczu icon

Fosfor w dobowej zbiórce moczu

badania moczu icon

Fosfor w moczu

endokrynologia

FSH

endokrynologia

FT3 (wolna trijodotyronina)

endokrynologia

FT4 (wolnej tyroksyny)

badania podstawowe

GGTP

badania podstawowe

Glukoza

badania moczu icon

Glukoza w dobowej zbiórce moczu

badania moczu icon

Glukoza w moczu

badania krwi icon

Glukoza we krwi włośniczkowej

badania krwi icon

Grupy krwi ABO

badania podstawowe

HBc przeciwciała całkowite

diagnostyka infekcji

HBc przeciwciała IgM

badania krwi icon

Helicobacter pylori test jakościowy

badania podstawowe

Hemoglobina glikowana HbA1c

biochemia i immunochemia icon

Homocysteina

badania krwi icon

IgA (immunoglobulina A)

badania krwi icon

IgG

badania krwi icon

IgM

badania kalu icon

Kał – resztki pokarmowe

badania podstawowe

Kiła badanie – WR test potwierdzenia

badania podstawowe

Kinaza kreatynowa CK

badania krwi icon

Klirens kreatyniny

endokrynologia

Kortyzol

badania podstawowe

Kreatynina – co to jest, jakie są normy

badania krwi icon

Kreatynina metodą eznymatyczną

badania moczu icon

Kreatynina w moczu

badania moczu icon

Kreatynina wydalanie

badania przed ciaza icon

Kwas foliowy – badanie, cena

badania podstawowe

Kwas moczowy – co to jest, norma, podwyższony poziom

badania podstawowe

Kwas moczowy w dobowej zbiórce moczu

badania moczu icon

Kwas moczowy w moczu

badania moczu icon

Liczba Addisa

badania podstawowe

Lipaza

badania podstawowe

Magnez

badania moczu icon

Magnez w dobowej zbiórce moczu

badania moczu icon

Magnez w moczu

badania podstawowe

Mocznik – jakie są normy badania?

badania moczu icon

Mocznik w dobowej zbiórce moczu

badania moczu icon

Mocznik w moczu

badania podstawowe

Mononukleoza zakaźna

badania podstawowe

Morfologia krwi – badanie krwi

badania krwi icon

Morfologia z rozmazem

badania krwi icon

Mycoplasma pneumoniae przeciwciała IgA

badania krwi icon

Mycoplasma pneumoniae przeciwciała IgG

badania krwi icon

Mycoplasma pneumoniae przeciwciała IgM

badania podstawowe

OB – odczyn Biernackiego

badania podstawowe

Odczyn Waalera-Rosego

badania podstawowe

P-ciała p/peroksydazie tarczycowej TPO

endokrynologia

P-ciała p/receptorom TSH

badania podstawowe

P-ciała p/tyreoglobulinie TG

endokrynologia

Parathormon

badania kalu icon

Pasożyty w kale

badania krwi icon

Płytki krwi metodą manualną

badania krwi icon

Płytki krwi na cytrynian

badania krwi icon

Płytki krwi na heparynę

mikrobiologia

Posiew kału

mikrobiologia

Posiew kału u dzieci do 2 lat

mikrobiologia

Posiew kału w kierunku Salmonella i Shigella

mikrobiologia

Posiew kału w kierunku Salmonella i Shigella (1 próbka)

mikrobiologia

Posiew kału w kierunku Salmonella i Shigella (3 próbki)

mikrobiologia

Posiew moczu

mikrobiologia

Posiew w kierunku dermatofitów

badania podstawowe

Potas

badania kalu icon

Potas w kale

badania moczu icon

Potas w moczu

badania moczu icon

Potas wydalanie

endokrynologia

Progesteron

endokrynologia

Prolaktyna – normy, podwyższony poziom. Kiedy wykonać badanie?

badania podstawowe

Proteinogram

diagnostyka infekcji

Przeciwciała anty HBS

diagnostyka infekcji

Przeciwciała anty HCV

badania podstawowe

Przeciwciała anty-CCP

badania krwi icon

Przeciwciała przeciw kardiolipinie IgA

badania krwi icon

Przeciwciała przeciw kardiolipinie IgG

badania krwi icon

Przeciwciała przeciw kardiolipinie IgG IgM

badania krwi icon

Przeciwciała przeciw kardiolipinie IgM

badania krwi icon

Przeciwciała przeciwjądrowe i przeciwcytoplazmatyczne (IIF)

badania krwi icon

Przeciwciała przeciwjądrowe i przeciwcytoplazmatyczne ELISA

markery nowotworowe

PSA wolny

badania krwi icon

Retikulocyty automatycznie

badania krwi icon

Retikulocyty mikroskopowo

endokrynologia

RF IgG

badania krwi icon

RF ilościowo

badania krwi icon

RF jakościowo – odczyn lateksowy

badania krwi icon

Równowaga kwasowo – zasadowa

badania krwi icon

Rozmaz krwi obwodowej

badania podstawowe

Różyczka przeciwciała IgG

badania podstawowe

Różyczka przeciwciała IgG awidność

badania podstawowe

Różyczka przeciwciała IgM

badania podstawowe

Sód

badania moczu icon

Sód w dobowej zbiórce moczu

badania kalu icon

Sód w kale

badania moczu icon

Sód w moczu

biochemia i immunochemia icon

Test tolerancji glukozy (75g – 0, 1h, 2h) – Krzywa cukrowa

badania podstawowe

Test tolerancji glukozy (75g – 0, 2h)

badania krwi icon

Testosteron wolny

biochemia i immunochemia icon

TIBC – całkowita zdolność wiązania żelaza

badania krwi icon

Toxoplasma gondii przeciwciała IgG

badania krwi icon

Toxoplasma gondii przeciwciała IgG awidność

badania krwi icon

Toxoplasma gondii przeciwciała IgM

badania podstawowe

Transferyna

badania krwi icon

Trójglicerydy

badania podstawowe

Troponina T

badania tarczycy icon

TSH – norma, cena, kiedy wykonać

endokrynologia

Tyroksyna T4

badania podstawowe

UIBC

badania krwi icon

Varicella zoster przeciwciała IgG

badania krwi icon

Varicella zoster przeciwciała IgM

badania podstawowe

Wapń

badania moczu icon

Wapń w dobowej zbiórce moczu

badania moczu icon

Wapń w moczu

badania krwi icon

Wapń zjonizowany

badania podstawowe

Witamina B12

badania podstawowe

WR – odczyn Wassermana

mikrobiologia

Wymaz z ucha

badania krwi icon

Yersinia enterocolitica przeciwciała IgG IgA ELISA

badania krwi icon

Yersinia enterocolitica przeciwciała IgG Western Blot

badania podstawowe

Żelazo

 

Sprawdź jak przygotować się do badania:


Badanie krwi

Materiał na badanie krwi powinno się pobierać na czczo, czyli z zachowaniem 8 – 12 godzinnej przerwy od czasu ostatniego posiłku. Zalecenie dotyczy wszystkich badań, ponieważ zmiany wywołane przyjęciem posiłku są trudne do przewidzenia, a uzyskane wartości interpretuje się wobec wartości referencyjnych ustalonych w standardowych warunkach.

W dniu poprzedzającym badanie krwi należy unikać obfitych i tłustych posiłków oraz spożywania alkoholu.

W dniu badania

Bezpośrednio przed badaniem krwi dozwolone jest wypicie niewielkiej ilości wody.

Podobnie pora dnia może mieć wpływ na wiarygodność wyników badań. Zaleca się, pobieranie krwi w godzinach porannych (7:00 – 10:00). Jeżeli krew zostanie pobrana o innej porze dnia,  należy wziąć to pod uwagę interpretując uzyskane wyniki badań.

Bezpośrednio przed pobraniem wskazany jest 15 minutowy odpoczynek.

Badanie krwi a przyjmowane leki

W miarę możliwości badanie należy przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków, taką decyzję należy zawsze skonsultować z lekarzem.

Zawsze należy poinformować personel pobierający krew o przyjmowanych lekach, suplementach, preparatach ziołowych – zostanie to odnotowane podczas rejestracji.

WAŻNE Przed wizytą upewnij się, że masz przy sobie aktualny dokument tożsamości (np. dowód osobisty, paszport) lub aplikację mObywatel na swoim smartfonie. Dokument ten będzie niezbędny do weryfikacji Twojej tożsamości w trakcie wizyty.


Pobranie moczu do badania ogólnego

Sprawdź jak przygotować się na pobranie moczu do badania ogólnego.

Badanie Ogólne Moczu można wykonać o dowolnej porze dnia jednak zalecanym materiałem jest pierwsza, poranna porcja, czyli mocz oddany po nocnym 8 godzinnym wypoczynku lub jeśli to niemożliwe, po co najmniej 4 godzinach od poprzedniego oddania moczu.

Pobranie moczu – wskazania przed pobraniem:

  • stosowanie zwyczajowej diety i ilości przyjmowanych  płynów,
  • unikanie nadmiernego wysiłku fizycznego,
  • zachowanie abstynencji seksualnej w dobie poprzedzającej badanie,
  • dokładne umycie okolicy ujścia cewki moczowej ciepłą wodą bez środków myjących i dezynfekujących i osuszenie jednorazowym ręcznikiem.

Nie zaleca się  wykonania badania w okresie od 2 dni przed i 2 dni po menstruacji.

Bardzo ważne aby mocz do badania pochodził z tzw. “środkowego strumienia”.

W tym celu, po oddaniu niewielkiej ilości moczu do toalety, bez przerywania należy podstawić pojemnik i oddać do niego 50 – 100 ml moczu, a następnie odstawić pojemnik i pozostały mocz oddać do toalety. Nie wolno przelewać moczu z nocnika, basenu itp.

Pojemnik z pobraną próbką moczu należy szczelnie zamknąć, opisać imieniem i nazwiskiem i jak najszybciej dostarczyć do punktu pobrań.

WAŻNE Przed wizytą upewnij się, że masz przy sobie aktualny dokument tożsamości (np. dowód osobisty, paszport) lub aplikację mObywatel na swoim smartfonie. Dokument ten będzie niezbędny do weryfikacji Twojej tożsamości w trakcie wizyty.


Doustny test tolerancji glukozy

Badanie wykonuje się w godzinach porannych, koniecznie na czczo czyli po 8 – 12 godzinach od ostatniego posiłku. Przed planowanym badaniem przez co najmniej 72 godziny nie należy zmieniać zwyczajowej diety oraz utrzymywać normalną aktywność fizyczną.

W miarę możliwości badanie należy przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków, taką decyzję należy zawsze skonsultować z lekarzem. Jeżeli przyjęcie leku było konieczne przed pobraniem krwi należy przekazać taką informację pracownikowi w punkcie pobrań.

Pacjent powinien zgłosić się do punktu pobrań z zakupioną w aptece odpowiednią porcją glukozy. Badanie należy do grupy testów czynnościowych Zalecane jest uzyskanie pisemnego potwierdzenia od lekarza o braku przeciwskazań do wykonania testu.

Jak przebiega badanie?

Krew pobiera się rano, na czczo, a następnie wypija się 75 g glukozy rozpuszczonej w 150 – 200 ml ciepłej wody. Roztwór glukozy powinien być przyjęty w ciągu 3-5 minut. Kolejna próbkę krwi pobiera się po 2 godzinach od wypicia glukozy. Lekarz może zalecić pobranie krwi w innych odstępach czasu np. co godzinę.

U kobiet w ciąży krew pobiera się na czczo oraz po 60 i 120 minutach od przyjęcia 75 g glukozy.

Przez cały czas jego trwania należy przebywać w poczekalni punktu pobrań. W trakcie trwania testu nie wolno spożywać posiłków, przyjmować płynów ani palić papierosów.

WAŻNE Badanie wykonywane jest na podstawie skierowania lekarza. 

WAŻNE Przed wizytą upewnij się, że masz przy sobie aktualny dokument tożsamości (np. dowód osobisty, paszport) lub aplikację mObywatel na swoim smartfonie. Dokument ten będzie niezbędny do weryfikacji Twojej tożsamości w trakcie wizyty.


Test z metoklopramidem

Badanie wykonuje się w godzinach porannych. Należy zgłosić się do punktu pobrań z zakupionym w aptece metoklopramidem.

Jak przebiega badanie

Krew pobiera się rano, na czczo, a następnie po 60 i 120 minutach od doustnego podania metoklopramidu. Lekarz ustala dawkę leku, a także może zalecić pobranie w innych odstępach czasu. Przez cały czas trwania testu należy przebywać w poczekalni punktu pobrań. Nie należy przyjmować posiłków ani płynów.

WAŻNE Przed wizytą upewnij się, że masz przy sobie aktualny dokument tożsamości (np. dowód osobisty, paszport) lub aplikację mObywatel na swoim smartfonie. Dokument ten będzie niezbędny do weryfikacji Twojej tożsamości w trakcie wizyty.


Posiew moczu

Posiew moczu – co to jest?

Mocz jest produkowany przez nerki w celu usunięcia części zanieczyszczeń oraz nadmiarowych substancji przez organizm. Przechodzi on z nerek do moczowodów (razem stanowią górne drogi moczowe), skąd trafia do pęcherza moczowego, a na zewnątrz ciała wydostaje się przez cewkę moczową (stanowiącą dolne drogi moczowe). W normalnych warunkach w moczu ani świetle dróg układu moczowego nie znajdują się bakterie. W sytuacji, gdy ze skóry (przez cewkę moczową) do dróg moczowych przedostaną się bakterie i zaczną się w nich namnażać, rozwinie się zakażenie układu moczowego. To dość częsty i powszechny problem, większość z nich dotyczy dolnych dróg moczowych (pęcherza), uważa się je za niepowikłane i łatwe do wyleczenia. Jeśli jednak nie zostaną one odpowiednio wcześnie wykryte, infekcja może rozprzestrzenić się w górę przez moczowody do nerek, powodując niebezpieczne odmiedniczkowe zapalenie nerek, które nieleczone uszkadza nerki. W najpoważniejszych przypadkach bakterie mogą rozprzestrzenić się do krwiobiegu i spowodować zagrażającą życiu posocznicę (sepsę). Najczęstszą przyczyną zapalenia układu moczowego jest bakteria E. Coli. W nielicznych przypadkach stwierdza się inne bakterie, jak Klebsiella, Proteus, Enterobacter. Kobiety częściej zapadają na infekcje dróg moczowych niż mężczyźni. Częściowo wynika to z faktu, że kobieca cewka moczowa jest krótsza i znajduje się bliżej odbytu, co pozwala na łatwiejszy kontakt bakterii z jelit z cewką moczową. W przypadku mężczyzn z ZUM należy wykonać dalszą diagnostykę, gdyż może to u nich oznaczać nieprawidłowości anatomiczne układu moczowego. Na ryzyko rozwinięcia ZUM nawracającego i z powikłaniami są też bardziej narażone osoby z chorobami nerek (np. kamienie nerkowe), z innymi schorzeniami przewlekłymi (np. cukrzycą), osłabiającymi oporność lub na stałe zacewnikowane. Posiew moczu to badanie, który polega na hodowli materiału z próbki moczu, dzięki czemu wykrywa i identyfikuje bakterie powodujące infekcję dróg moczowych (ZUM). Rozpoznanie zakażenia układu moczowego musi zostać potwierdzone badaniem posiewu moczu.

WAŻNE Przed wizytą upewnij się, że masz przy sobie aktualny dokument tożsamości (np. dowód osobisty, paszport) lub aplikację mObywatel na swoim smartfonie. Dokument ten będzie niezbędny do weryfikacji Twojej tożsamości w trakcie wizyty.

Posiew moczu – kiedy wykonać badanie?

Badanie jest zlecane przez lekarza w celu diagnostyki infekcji układu moczowego, szczególnie powikłaniami u osób z czynnikami ryzyka, przedłużających się i nie odpowiadających na pierwotne leczenie. Badanie pomaga zdeterminować lokalizację zakażenia (górne lub dolne drogi moczowe), określić gatunek bakterii. która je wywołała i na tej podstawie dobrać najwłaściwszy (powodujący najmniej działań niepożądanych) antybiotyk w celu jej leczenia i zapobiegania komplikacjom. Następnie należy monitorować skuteczność terapii. Badanie powinno być wykonywany łącznie z analizą ogólną (biochemiczną) zawartości moczu oraz badaniem jego osadu, które również mogą pomóc w diagnostyce zakażeń układu moczowego (np. poprzez stwierdzenie zmiany pH moczu, obecności białych krwinek w moczu, podwyższenie w nim aktywności enzymu esterazy leukocytów- pochodzącej z rozpadających się leukocytów). W przypadku podejrzenia urosepsy (sepsy wywołanej rozprzestrzenieniem się infekcji z układu moczowego) posiew moczu należy dodatkowo uzupełnić o posiew krwi. Posiew moczu jest też profilaktycznie wykonywany u kobiet ciężarnych, gdyż w ich przypadku wykrycie bakterii w moczu nawet bez obecności objawów zakażenia (bakteriomocz bezobjawowy), w późniejszych okresach ciąży może się rozszerzyć na górne drogi moczowe i powodować zwiększone ryzyko rozwoju odmiedniczkowego zapalenia nerek.

Posiew moczu – kto powinien wykonać badanie?

Osoby z objawami infekcji dolnych dróg moczowych:
  • parcie na mocz
  • poczucie zalegania moczu w pęcherzu bezpośrednio po jego oddaniu
  • ból, pieczenie podczas oddawania moczu
  • zmiana zapachu i koloru moczu
  • ból w okolicy podbrzusza
Osoby z objawami infekcji górnych dróg moczowych:
  • ból w lędźwiach
  • tkliwość okolicy nerek na wstrząsanie
  • dreszcze i gorączka
  • nudności i wymioty
  • mocz z domieszką krwi

Posiew moczu norma

  • ujemny – jest raportowany, jeśli w posiewie nie zaobserwuje się wzrostu bakterii. W przypadku nie wykrycia bakterii w posiewie, ale obecności leukocyturii (stwierdzenia podwyższonego stężenia białych krwinek w moczu), może to świadczyć o zakażeniu drobnoustrojami, których hodowla jest trudna (Chlamydia, mykoplazmy, zakażenie rzęsistkiem pochwowym, gruźlica).  Jeśli objawy związane z układem moczowym, mimo ujemnego posiewu, utrzymują się, należy też rozważyć nieinfekcyjne (nie spowodowane zakażeniem bakteriami) przyczyny jego schorzeń.
  • dodatni – jest raportowany, jeśli w posiewie zaczynają rosnąć bakterie. W przypadku próbek moczu pobranych prawidłowo, posiewy zawierające więcej niż 100000 jednostek bakterii tworzących kolonie (CFU) / mililitr jednego rodzaju bakterii zwykle wskazują na zakażenie. Następnie oznacza się ich gatunek i wykonywany jest antybiogram (oznaczenie ich wrażliwości na dany rodzaj antybiotyku).
Czasami w posiewie wyhodowany zostaje więcej niż jeden rodzaj bakterii. Rzadko, jest to spowodowane infekcją obejmującą więcej niż jeden patogen; jednak jest bardziej prawdopodobne, że próbka do badania została nieprawidłowo pobrana i zanieczyszczona bakteriami ze skóry, pochwy lub kału.


Dobowa zbiórka moczu

Dobowa zbiórka moczu

Przed przystąpieniem do pobrania dobowej zbiórki moczu należy zaopatrzyć się w specjalny 2-3 litrowy pojemnik z podziałką umożliwiającą dokładne odczytanie objętości. Ponadto potrzebny będzie pojemnik jednorazowy, w którym próbka moczu ze zbiórki zostanie przekazana do punktu pobrań.

Niektóre parametry oznaczane w dobowej zbiórce moczu wymagają zastosowania środka konserwującego. Przed przystąpieniem do zbiórki moczu należy uzyskać informację od personelu punktu pobrań, czy środek taki jest konieczny i czy można go otrzymać w punkcie pobrań.

Jak pobrać materiał

Dobową zbiórkę moczu należy rozpocząć w godzinach porannych i prowadzić przez  24 godziny, czyli np. zbiórka rozpoczęta w poniedziałek o godzinie 8:00 powinna zakończyć się we wtorek o godzinie 8:00.

Pierwszą poranną porcję moczu należy oddać do toalety, a zbiórkę rozpocząć od drugiej porcji (w przypadku konieczności zastosowania środka konserwującego należy go dodać do pojemnika, gdzie znajduje się już porcja moczu rozpoczynająca zbiórkę).

Należy odnotować godzinę rozpoczęcia zbiórki. Od tej pory każda porcja moczu, w całości musi być oddawana do pojemnika. W przypadku pominięcia którejś z porcji moczu, zbiórkę należy przerwać i rozpocząć od nowa, następnego dnia, a zebrany już mocz wylać.

Ostatnią porcją moczu, która zostanie oddana do pojemnika jest poranna próbka moczu oddana w drugim dniu prowadzenia zbiórki.

W czasie trwania dobowej zbiórki moczu pojemnik należy przechowywać w lodówce.

Po zakończeniu zbiórki należy określić objętość zebranego moczu odczytując pojemność z podziałki na ścianach pojemnika.

Mocz w pojemniku zbiorczym dokładnie wymieszać, a następnie przelać 50 – 100 ml do jednorazowego pojemnika.

Do punktu pobrań należy dostarczyć próbkę moczu wraz z zanotowanymi informacjami o objętości zebranego moczu oraz o godzinie rozpoczęcia i zakończenia zbiórki.

WAŻNE Przed wizytą upewnij się, że masz przy sobie aktualny dokument tożsamości (np. dowód osobisty, paszport) lub aplikację mObywatel na swoim smartfonie. Dokument ten będzie niezbędny do weryfikacji Twojej tożsamości w trakcie wizyty.


Pobranie kału

Pobranie kału – krok po kroku

Aby wykonać pobranie kału na badanie, należy się wcześniej zaopatrzyć w  specjalny pojemnik na kał z przytwierdzoną do nakrętki łopatką i czyste, suche naczynie (basen, ewentualnie plastikowy jednorazowy pojemnik).

Przed pobraniem próbki należy opróżnić pęcherz moczowy, a następnie oddać kał do przygotowanego wcześniej czystego suchego pojemnika.

Jeśli w kale widoczne są pasożyty należy oddzielić je od próbki, wypłukać wodą i przesłać do laboratorium w oddzielnym pojemniku zawierającym niewielką ilość wody lub soli fizjologicznej.

Za pomocą łopatki z nakrętki pojemnika należy pobrać małe próbki  kału z kilku punktów, szczególnie tych zawierających np. krew, śluz lub ropę.

Całkowita ilość kału w pojemniku powinna odpowiadać wielkości orzecha laskowego, a jeśli kał jest płynny objętość próbki powinna wynosić 2-3 ml.

Pobranie kału – co dalej

Próbkę należy przekazać do punktu pobrań w możliwie najkrótszym czasie od momentu pobrania. Jeżeli czas od pobrania do dostarczenia przekracza 2 godziny, próbkę należy przechowywać w lodówce.

WAŻNE Przed wizytą upewnij się, że masz przy sobie aktualny dokument tożsamości (np. dowód osobisty, paszport) lub aplikację mObywatel na swoim smartfonie. Dokument ten będzie niezbędny do weryfikacji Twojej tożsamości w trakcie wizyty.


Pobranie kału na badanie w kierunku nosicielstwa Salmonella i Shigella

Przed rozpoczęciem zbiórki należy zaopatrzyć się w punkcie pobrań w 3 wymazówki z podłożem transportowym.

Próbki kału do badania w kierunku nosicielstwa Salmonella-Shigella należy pobierać w ciągu 3 kolejnych dni (każdego dnia jedna próbka kału).

Przed pobraniem próbki należy całkowicie opróżnić pęcherz moczowy.

Kał należy oddać do czystego, suchego naczynia (basen lub inny pojemnik).

Próbkę kału należy pobrać za pomocą wymazówki i umieścić w podłożu transportowym.

Każda próbkę należy opisać datą i godziną .

Próbkę w podłożu transportowym należy przechowywać  w temperaturze pokojowej.

Czas od pobrania próbki do dostarczenia do laboratorium nie powinien przekraczać 48 godz. Próbki przekazywać należy codziennie lub w krótkim odstępie czasu. Próbki mogą być przekazywane od poniedziałku do środy.

WAŻNE Przed wizytą upewnij się, że masz przy sobie aktualny dokument tożsamości (np. dowód osobisty, paszport) lub aplikację mObywatel na swoim smartfonie. Dokument ten będzie niezbędny do weryfikacji Twojej tożsamości w trakcie wizyty.


Pobranie plwociny do badania bakteriologicznego

Przed badaniem należy zaopatrzyć się w jałowy pojemnik, który można otrzymać w punkcie pobrań lub zakupić w aptece.

Próbkę należy pobrać w godzinach porannych, na czczo.

Przed pobraniem należy umyć zęby i wypłukać jamę ustna przegotowana wodą.

Następnie wykrztusić plwocinę i wypluć ją bezpośrednio do jałowego pojemnika bez dotykania jego wewnętrznych ścianek.

Przygotowana próbka powinna zawierać od 2 do 10 ml materiału do badań.

 

Materiał należy jak najszybciej dostarczyć do punktu pobrań.

WAŻNE Przed wizytą upewnij się, że masz przy sobie aktualny dokument tożsamości (np. dowód osobisty, paszport) lub aplikację mObywatel na swoim smartfonie. Dokument ten będzie niezbędny do weryfikacji Twojej tożsamości w trakcie wizyty.

Uwaga!

Jeśli nie jest możliwe prawidłowe pobranie próbki (nie można  wykrztusić plwociny, albo jest  jej zbyt mało) należy skontaktować się z lekarzem, który może zalecić inhalacje lub zastosować środki mukolityczne.


Pobranie wymazu z gardła

Na pobranie wymazu z gardła należy zgłosić się  do punktu pobrań na czczo lub minimum 3 godziny po spożyciu ostatniego posiłku.

Przed badaniem nie  należy myć zębów, nie można stosować płynów do płukania jamy ustnej oraz tabletek do ssania.

WAŻNE Przed wizytą upewnij się, że masz przy sobie aktualny dokument tożsamości (np. dowód osobisty, paszport) lub aplikację mObywatel na swoim smartfonie. Dokument ten będzie niezbędny do weryfikacji Twojej tożsamości w trakcie wizyty.


Pobranie kału na krew utajoną

Badanie nie wymaga zmiany diety.

Przed pobraniem próbki kału należy zakupić w aptece specjalny pojemnik transportowy z przyczepioną do nakrętki łopatką i przygotować czyste, suche naczynie (basen lub inny pojemnik), które będzie służyć za toaletę. W dniu pobrania przed pobraniem próbki należy całkowicie opróżnić pęcherz moczowy, oddać kał do przygotowanego naczynia, za pomocą łopatki z pojemnika transportowego pobrać próbkę wielkości orzecha laskowego.

Próbki kału nie należy pobierać podczas menstruacji, ani w ciągu 3 dni przed lub po niej, przy krwawieniach spowodowanych zaparciami, przy krwawiących hemoroidach, po incydentach krwawienia z nosa, po ekstrakcjach zębów, po doodbytniczym podaniu leków, przy przyjmowaniu leków przeczyszczających, dużych dawek witaminy C, salicylanów, preparatów żelaza, związków glinu i bizmutu.

WAŻNE Przed wizytą upewnij się, że masz przy sobie aktualny dokument tożsamości (np. dowód osobisty, paszport) lub aplikację mObywatel na swoim smartfonie. Dokument ten będzie niezbędny do weryfikacji Twojej tożsamości w trakcie wizyty.


Badanie PSA

Zaleca się pobieranie krwi na czczo, czyli z zachowaniem 8 – 12 godzinnej przerwy od czasu ostatniego posiłku. Zalecenie dotyczy wszystkich badań, ponieważ zmiany wywołane przyjęciem posiłku są trudne do przewidzenia, a uzyskane wartości interpretuje się wobec wartości referencyjnych ustalonych w standardowych warunkach.

W dniu poprzedzającym badanie należy unikać obfitych i tłustych posiłków oraz spożywania alkoholu. 

 Przed wykonaniem badania należy unikać jazdy rowerem lub pociągiem oraz palenia wyrobów tytoniowych.

Bezpośrednio przed badaniem dozwolone jest wypicie niewielkiej ilości wody.

Podobnie pora dnia może mieć wpływ na wiarygodność wyników badań. Zaleca się, pobieranie krwi w godzinach porannych (7:00 – 10:00). Jeżeli krew zostanie pobrana o innej porze dnia,  należy wziąć to pod uwagę interpretując uzyskane wyniki badań.

Bezpośrednio przed pobraniem wskazany jest 15 minutowy odpoczynek.

W miarę możliwości badanie należy przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków, taką decyzję należy zawsze skonsultować z lekarzem.

Zawsze należy poinformować personel pobierający krew o przyjmowanych lekach, suplementach, preparatach ziołowych – zostanie to odnotowane podczas rejestracji.

WAŻNE Przed wizytą upewnij się, że masz przy sobie aktualny dokument tożsamości (np. dowód osobisty, paszport) lub aplikację mObywatel na swoim smartfonie. Dokument ten będzie niezbędny do weryfikacji Twojej tożsamości w trakcie wizyty.


Przygotowanie do badania pod kątem markerów nowotworowych

Zaleca się pobieranie krwi na czczo, czyli z zachowaniem 8 – 12 godzinnej przerwy od czasu ostatniego posiłku. Zalecenie dotyczy wszystkich badań, ponieważ zmiany wywołane przyjęciem posiłku są trudne do przewidzenia, a uzyskane wartości interpretuje się wobec wartości referencyjnych ustalonych w standardowych warunkach.

W dniu poprzedzającym badanie należy unikać obfitych i tłustych posiłków oraz spożywania alkoholu.

Bezpośrednio przed badaniem dozwolone jest wypicie niewielkiej ilości wody natomiast niewskazane jest palenie wyrobów tytoniowych.

Podobnie pora dnia może mieć wpływ na wiarygodność wyników badań. Zaleca się, pobieranie krwi w godzinach porannych (7:00 – 10:00). Jeżeli krew zostanie pobrana o innej porze dnia,  należy wziąć to pod uwagę interpretując uzyskane wyniki badań.

Bezpośrednio przed pobraniem wskazany jest 15 minutowy odpoczynek.

W miarę możliwości badanie należy przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków, taką decyzję należy zawsze skonsultować z lekarzem.

Zawsze należy poinformować personel pobierający krew o przyjmowanych lekach, suplementach, preparatach ziołowych – zostanie to odnotowane podczas rejestracji.

WAŻNE Przed wizytą upewnij się, że masz przy sobie aktualny dokument tożsamości (np. dowód osobisty, paszport) lub aplikację mObywatel na swoim smartfonie. Dokument ten będzie niezbędny do weryfikacji Twojej tożsamości w trakcie wizyty.