Ceny badań w sklepie internetowym są 10% niższe od cen w Punktach Pobrań – KUP ONLINE

Szukaj
Close this search box.
Szukaj
Close this search box.
flaga ukrainy#standwithUkraine

Zespół policystycznych jajników (PCOS)

Objawy, przyczyny, badania

Zespół policystycznych jajników to choroba, która występuje pod kilkoma nazwami – znana jest także jako zespół wielotorbielowatych jajników, PCOS (od angielskiego polycystic ovary syndrome), czy też androgenizm jajnikowy (co jest nazwą wskazującą na przyczynę tej choroby). Ta jednostka chorobowa jest jednym z najczęściej występujących zaburzeń endokrynologicznych (hormonalnych) u kobiet, a także jest najczęstszą przyczyną żeńskiej niepłodności.

Szacuje się, że ok. 20% kobiet w wieku rozrodczym cierpi na zespół policystycznych jajników. Objawy tej choroby wywołane są wpływem zbyt wysokich stężeń męskich hormonów płciowych (obecnych w organizmie kobiety) na jajniki. W zespole PCOS występują zaburzenia metaboliczne i hormonalne. Występuje nadmiar androgenów, hiperinsulinizm, insulinooporność, zaburzenia gospodarki, węglowodanowej oraz lipidowej.

 

zespół policystycznych jajników pcos

 

Zespół policystycznych jajników objawy

Objawy chorobowe występujące w PCOS mogą wynikać zarówno ze zbyt wysokich poziomów androgenów (męskich hormonów płciowych), jak i z samych zaburzeń funkcjonowania jajników. Choroba może mieć różny przebieg kliniczny:

Do najczęstszych objawów należą:

  • zaburzenia miesiączkowania – najczęściej polegające na występowaniu nieregularnych cyklów, zmniejszeniu ich ilości (za kryterium przyjmuje się mniej niż 8 menstruacji w roku) lub nawet na ich braku (przynajmniej trzy miesiące bez wystąpienia menstruacji)
  • hirsutyzm – nadmierne owłosieniu typu męskiego u kobiet
  • trądzik, łojotok przetłuszczająca się skóra, także łysienie
  • maskulinizacja – wzrost masy mięśniowej, zmiany barwy głosu i sylwetki ciała
  • potwierdzony w badaniach hiperandrogenizm – zbyt wysoki poziom męskich hormonów płciowych, szczególnie testosteronu
  • zespół metaboliczny- zespół zaburzeń, do których zalicza się: nadciśnienie tętnicze, otyłość (głównie brzuszna) i insulinooporność predysponująca do wystąpienia cukrzycy typu 2 oraz zaburzenia lipidowe
  • trudności z zajściem w ciążę i niepłodność- wynikające z nieregularnych i bezowulacyjnych cykli miesiączkowych

Zespół policystycznych jajników przyczyny

Patomechanizm PCOS nie został dotychczas w pełni wyjaśniony. Jako przyczyny podawane są zaburzenia hormonalne oraz zmiana wrażliwości tkanek docelowych na hormony steroidowe.

Wiadomo, że zmiany w jajnikach prowadzące do wystąpienia PCOS są wywoływane przez zbyt wysokie poziomy męskich hormonów płciowych. Jednak bardziej dogłębne przyczyny występowania zespołu policystycznych jajników nie są do końca poznane. Stwierdzono rodzinne występowanie zespołu.

Poniekąd udowodniony jest wpływ czynników genetycznych – kobiety, w których rodzinie występuje PCOS są bardziej narażone na zachorowanie na ten zespół.

Ponadto do czynników ryzyka wystąpienia i bardziej skomplikowanego przebiegu tej choroby zalicza się otyłość i cukrzycę.

Zespół policystycznych jajników a ciąża

Nie wszystkie kobiety cierpiące na zespół policystycznych jajników są bezpłodne. Ta choroba może utrudniać zajście w ciążę, ale często po wdrożeniu odpowiedniego leczenia jest to jak najbardziej możliwe.

Niepłodność w przebiegu PCOS najczęściej wynika z braku owulacji – co nie jest zawsze obecnym objawem. Często liczba owulacji (czyli uwolnienia komórki jajowej z jajnika) jest po prostu ograniczona i bardziej nieregularna, co powoduje problemy z zajściem w ciążę. U wielu kobiet najważniejszym leczeniem tych trudności może być modyfikacja stylu życia – przede wszystkim utrata masy ciała (w przypadku otyłości).

Zespół policystycznych jajników badania

Diagnoza PCOS opiera się na zebraniu wywiadu od pacjentki przez lekarza ginekologa/endokrynologa oraz na badaniach laboratoryjnych i obrazowych. Podczas badań laboratoryjnych, wykonywanych z próbki krwi, najczęściej oznacza się obecne we krwi pacjentki stężenia hormonów płciowych, przede wszystkim męskich, jako że w przebiegu tego zespołu występuje nadmiar androgenów- szczególnie testosteronu i androstendionu.

 

BADANIA ZAMÓW
Testosteron Kup online
FT3 (wolna trijodotyronina) Kup online
FT4 (wolnej tyroksyny) Kup online
SHBG Kup online
DHEA-S Kup online
ТSH (hormon tyreotropowy, tyreotropina) Kup online
FSH Kup online
LH Kup online
Prolaktyna Kup online
Progesteron Kup online
Insulina Kup online
Androstendion Kup online
Glukoza Kup online

Dodatkowo na obecność PCOS u danej pacjentki mogą wskazywać zaburzenia w poziomach (oraz stosunku ich stężeń) hormonu luteinizującego (LH) oraz folikulotropowego (FSH). Innym badanym związkiem podczas diagnostyki PCOS jest hormon anty-Mullerowski oraz SHBG, czyli białko odpowiedzialne za transport hormonów płciowych w organizmie. Z badań obrazowych wykonywane jest USG narządów rodnych, mające na celu potwierdzenie występowania torbieli na jajniku.

Nie wszystkie kobiety z torbielami jajników cierpią na zespół policystycznych jajników, tak samo jak nie wszystkie kobiety z postawioną już diagnozą tego zespołu będą wykazywały wszystkie cechy tej choroby w badaniach. Dlatego niezwykle ważne jest branie pod uwagę zarówno opisywanych przez pacjentkę objawów, jak i wyników badań diagnostycznych w celu postawienia trafnej oceny stanu zdrowia chorej.

Jednocześnie przeprowadza się także diagnostykę różnicową pod kątem innych zaburzeń endokrynologicznych, jak chociażby choroby tarczycy, czy też badania w kierunku predyspozycji do wystąpienia cukrzycy typu 2 – w związku z czym wykonywane są także badania mające na celu ocenę we krwi pacjentki stężeń hormonów, które mogłyby być zaburzone w przebiegu tych chorób, jak np. hormony tarczycy (TSH, fT3, fT4), kortyzol, prolaktyna, ACTH. Dodatkowo często zlecane jest także wykonanie OGTT, czyli doustnego testu obciążenia glukozą, który ma na celu wstępną ocenę ewentualnej obecności nieprawidłowego przetwarzania glukozy, które często może rozwinąć się u kobiet z PCOS.

Zespół policystycznych jajników – źródła