Zakażenia wirusem RSV – coraz częstsze i groźniejsze infekcje

Rok 2020 oraz pierwsza połowa 2021 roku zdominowane były informacjami o pandemii spowodowanej wirusem SARS-CoV-2 wywołującym chorobę COVID-19, a częstość zachorowań na inne choroby wirusowe lub bakteryjne wyraźnie się zmniejszyła. Obecnie wiemy już, że powodem takiego zjawiska był narzucony bardzo ścisły reżim sanitarno-epidemiologiczny oraz lockdown. Zachowywaliśmy dystans społeczny, chodziliśmy w maseczkach, często myliśmy i odkażaliśmy ręce, kontakty rodzinne i towarzyskie zostały ograniczone do niezbędnego minimum.

RSV u dzieci

Żłobki, przedszkola, szkoły w większości były nieczynne. Poluzowanie ograniczeń sanitarnych mające obecnie miejsce, pomimo wciąż trwającej pandemii, spowodowało gwałtowny wzrost infekcji wywołanych innymi patogenami, przede wszystkim u małych dzieci.
Obserwuje się od kilku tygodni narastającą falę zakażeń wirusem grypy oraz wirusem RSV mających ostry przebieg, coraz częściej wymagających hospitalizacji małych pacjentów.
Lekarze pediatrzy biją na alarm, że już nie COVID-19 i PIMS (pediatryczny wieloukładowy zespół zapalny związany z zakażeniem SARS-CoV-2) są największym problemem klinicznym u dzieci, ale infekcje spowodowane wirusem RSV.

Wirus RSV – co to jest?

Syncytialny wirus oddechowy (RSV) jest typowym wirusem atakującym górne i dolne drogi oddechowe, głównie u dzieci w wieku do 5 lat. Zakażenia RSV są znane od bardzo dawna, pojawiają się sezonowo każdego roku. W naszym klimacie dzieci najczęściej chorują jesienią i zimą. Wirus jest bardzo zakaźny, a zachorowania często mają charakter epidemii.

RSV przyczyny

Zakażenie bardzo łatwo szerzy się w dużych zbiorowiskach małych dzieci. Żłobki, przedszkola i szkoły są prawdziwymi inkubatorami zarazków. Czynnikami wysokiego ryzyka ciężkiego przebiegu zakażenia RSV u dzieci są:

wcześniactwo
wiek poniżej 6 miesiąca życia
niska masa urodzeniowa
sztuczne karmienie
liczne rodzeństwo
choroby współistniejące jak dysplazja oskrzelowo-płucna
wrodzone wady serca
wrodzone oraz nabyte niedobory immunologiczne

RSV – jak się można zarazić?

Zakażenie szerzy się:

drogą kontaktową przez używanie wspólnych przedmiotów i zabawek lub ręce zakażone kropelkami śluzu, śliny bądź wymiocinami chorego u osób pielęgnujących, np. personel: żłobka, przedszkola, szpitalny
drogą kropelkową – podczas kaszlu i kichania

RSV objawy

RSV zakaża układ oddechowy i tam się namnaża. Okres wystąpienia objawów trwa 4-6 dni. Chory zakaża natomiast aż przez 3-4 tygodnie. Często występują reinfekcje RSV mające łagodniejszy przebieg niż infekcja pierwotna.

Objawy zakażenia u dzieci

Typowe objawy zakażenia wirusem RSV to:

wodnisty katar
gorączka
kaszel

U starszych dzieci przebieg przypomina niegroźne przeziębienie, ale u niemowląt mogą się pojawić:

duszności
senność
bezdechy
przyspieszone tętno

U wcześniaków wirus RSV może szybko doprowadzić do zapalenia oskrzelików i płuc oraz do wielu powikłań, np. zapalenia ucha środkowego, a w skrajnych przypadkach także do zapalenia mięśnia sercowego. Wystąpienie takich objawów jest bezwzględnym wskazaniem do zgłoszenia się z dzieckiem do szpitala.

Zakażenie RSV u osób dorosłych
Osoby dorosłe są mniej narażone na zakażenie RSV. Grupą ryzyka są osoby starsze, z obniżoną odpornością, astmą, POChP (przewlekła obturacyjna choroba płuc), z chorobą nowotworową lub po przeszczepach. U tych chorych wirus RSV może powodować ciężkie zapalenia płuc. Źródłem zakażenia są przede wszystkim chore małe dzieci.

RSV badania

Diagnostyka laboratoryjna oparta jest na wykrywaniu:

antygenu RSV w wymazie z gardła i nosa – szybkie testy potwierdzające ostrą fazę infekcji
przeciwciał w klasie IgA, IgM i IgG w surowicy krwi
RSV RNA (metoda PCR) w wymazie z gardła i nosa – metoda o największej czułości i swoistości.

Przeciwciała IgM pojawiają się w 5-10 dniu od zakażenia. Przeciwciała IgG osiągają najwyższe stężenia w okresie 20-30 dni od zakażenia i obniżają się po około roku. Przeciwciała IgA pojawiają się do 6. tygodnia od zakażenia.
U niemowląt w pierwszych miesiącach życia wzrost przeciwciał może być niewielki lub przeciwciała mogą być niewykrywalne, co nie wyklucza rozpoznania zakażenia RSV. We wszystkich przypadkach istotniejsza diagnostycznie niż stężenie przeciwciał jest dynamika zmian poziomu przeciwciał w czasie.

Pamiętajmy!

Jeśli zaobserwujemy objawy infekcji dróg oddechowych, to izolujmy dziecko, pozostawmy je w domu, ograniczmy kontakt z rodzeństwem, rówieśnikami i innymi dorosłymi. Postępujmy zgodnie z zaleceniami obowiązującymi podczas epidemii (maseczka, dystans, dezynfekcja i mycie rąk oraz przedmiotów, które dotyka chore dziecko). Nie lekceważmy żadnego z objawów infekcji, za każdym razem skonsultujmy je z lekarzem.

BADANIA	ZAMÓW
Przeciwciała w klasie IgG	Kup online
Przeciwciała w klasie IgM	Kup online
Przeciwciała w klasie IgA	Kup online
RSV, SARS CoV-2 oraz wirus grypy, z rozróżnieniem wirusów A i B metodą RT-PCR (szybkie testy)	Kup online
Wirusy grypy typów A, A-H1, A-H1pdm09, A-H3 i B oraz wirusy RSV typów A i B metodą RT-PCR	Kup online
Antygen RSV	Kup online