Badania serca
Badania serca to testy laboratoryjne, które umożliwiają pośrednią ocenę pracy serca oraz wykrycie chorób i zaburzeń, które mogą mieć na nią negatywny wpływ. Zazwyczaj wykonywane są na podstawie próbki krwi żylnej pacjenta, która następnie poddawana jest specjalistycznej ocenie w laboratorium diagnostycznym.
Serce jest jednym z najważniejszych organów w naszym organizmie, którego choroby są niestety bardzo częste we współczesnych czasach.
Zaburzenia funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego są pierwszą, najczęstszą przyczyną zgonów na świecie. Wiele spośród tych chorób rozwija się przez lata, często nie dając znacznych, łatwych do zauważenia objawów. Są one jednak możliwe do wykrycia poprzez wykonywanie odpowiednich, specjalistycznych badań profilaktycznych, które pozwalają na ocenę parametrów wskazujących na rozwój tych chorób. Dzięki temu możliwe jest wczesne wykrycie tych schorzeń oraz wdrożenie środków zapobiegawczych, którymi mogą być zarówno zmiany nawyków pacjenta jak i odpowiednia farmakoterapia. Kontrola skuteczności tych działań jest niezwykle ważna i opiera się na porównywaniu wyników badań wykonywanych w regularnych odstępach czasu.
Badania serca – dlaczego są ważne?
Bardzo często o chorobach serca pacjenci dowiadują się w momencie, gdy występuje u nich tzw. niekorzystne zdarzenie sercowo-naczyniowe, z których najczęstszym jest zawał serca.
Zawał mięśnia sercowego powstaje, gdy pewna część serca jest odcięta od dostępu do krwi, a co za tym idzie do obecnych w niej składników odżywczych i tlenu, które niezbędne są do wykonywania pracy przez komórki mięśniowe. W zależności od tego, jak duży obszar jest dotknięty przez tę chorobę mówimy o zawale rozległym lub ograniczonym, których wpływ na życie i zdrowie pacjenta może być zarówno bardzo poważny (kończący się NZK, czyli nagłym zatrzymaniem krążenia i zgonem) jak i umiarkowany, gdy tylko niewielka część mięśnia będzie odcięta od krążenia.
Wystąpienie jednego zawału predysponuje do ponownej manifestacji tej jednostki chorobowej – stąd też często pierwszy zawał jest dla wielu pacjentów bardzo wyraźnym sygnałem ostrzegawczym, że należy zacząć bardziej dbać o swoje serce, chociażby poprzez regularne kontrole lekarskie i wykonywanie badań laboratoryjnych.
Badania serca – kiedy wykonać?
Badania serca powinny być wykonywane regularnie u osób po 40 roku życia, szczególnie dotyczy to osób, które znajdują się w tzw. grupach ryzyka, czyli obecne są u nich dodatkowe czynniki, które mogą predysponować do występowania chorób układu sercowo-naczyniowego. Najczęściej obecnymi czynnikami ryzyka są:
- nadwaga, otyłość
- nieprawidłowa podaż cukrów i tłuszczy z pokarmem
- choroby współwystępujące, takie jak nadciśnienie czy też cukrzyca
- historia chorób serca w rodzinie
- brak aktywności fizycznej lub bardzo ograniczona jej ilość
- siedzący tryb życia
- palenie tytoniu
Objawy często zaczynają pojawiać się dopiero w momencie, gdy zmiany chorobowe są już dość zaawansowane i często wymagane wtedy jest leczenie z interwencją chirurgiczną, na przykład w przypadku zaawansowanej miażdżycy. Pierwszymi objawami, które mogłyby wskazywać na nieprawidłowości w funkcjonowaniu mięśnia sercowego są:
- łatwiejsze meczenie się
- częste występowanie duszności, szczególnie po nawet niewielkim wysiłku
- obrzęki kończyn dolnych
- przewlekły, mokry kaszel
- bóle w klatce piersiowej
- uczucie zaburzeń pracy serca, „kołatania”
W żadnym wypadku nie należy ignorować powyższych objawów i w przypadku ich zauważenia należy jak najszybciej zgłosić się na kontrolę lekarską w celu ustalenia ich etiologii.
Najczęściej wybierane badania
Test wykorzystywany jest do oceny ryzyka choroby wieńcowej
Oznaczenie stężenia cholesterolu frakcji LDL tzw. złego cholesterolu
Wskazaniem do oznaczenia jest ocena ryzyka miażdżycy
Badanie apolipoproteiny B wykonuje się w celu oceny ryzyka chorób sercowo-naczyniowych