Niekiedy w tarczycy mogą występować zmiany zwane potocznie „guzkami”. Niekiedy może im towarzyszyć powiększenie tarczycy. W badaniu obrazowych USG zmiany te określane są jako normo-, hiper- lub hipogeniczne, a także niejednorodne.
Większość z guzków tarczycy nie jest groźna i nie daje symptomów. Tylko niewielki procent guzków tarczycy okazuje się być zmianą nowotworową tarczycy.
Zazwyczaj pacjenci nie są świadomi, że mają guzki tarczycy, do czasu, aż odkryje je lekarz w trakcie badań rutynowych. Niektóre z guzków tarczycy mogą stać się na tyle duże, że mogą powodować kłopoty z przełykaniem lub z oddychaniem.
Kiedy powinieneś udać się do lekarza?
W niektórych przypadkach guzki tarczycy produkują nadmierną ilość tyroksyny, hormonu wydzielanego przez tarczycę. Dodatkowa tyroksyna może powodować objawy nadczynności tarczycy, takie jak:
- niewyjaśniona utrata masy ciała;
- nadmierne pocenie się;
- drżenie;
- nerwowość;
- szybkie lub nieregularne bicie serca.
Skonsultuj z lekarzem, jeśli wystąpią następujące objawy nadczynności tarczycy:
- nagła utrata masy ciała, mimo normalnego lub zwiększonego apetytu;
- przyśpieszenie czynności serca;
- problemy ze snem;
- osłabienie mięśni;
- nerwowość lub drażliwość.
INFORMACJEDowiedz się więcej:
Jakie są przyczyny powstania guzków tarczycy?
Oto kilka przyczyn powstawania guzków tarczycy:
- Niedobór jodu – brak jodu w diecie może być przyczyną rozwinięcia się guzków tarczycy. W Polsce i Europie niedobory jodu są rzadko spotykane, ponieważ od lat stosuje się jodowanie soli kuchennej i innych pokarmów.
- Przerost normalnej tkanki – rozwój łagodnego gruczolaka tarczycy. Niektóre gruczolaki tarczycy (autonomiczne guzki lub wole nadczynne) wytwarzają hormony tarczycy powyżej normy i prowadzą do nadczynności tarczycy.
- Torbiel tarczycy. Wypełnione płynem guzki (torbiele) tarczycy są najczęściej rezultatem gruczolaków zwyrodnieniowych tarczycy.
- Przewlekłe zapalenie tarczycy (Hashimoto). Choroba Hashimoto, która występuje przy zapaleniu tarczycy, może prowadzić do powiększenia gruczołu (powstania wola guzkowego). Często wiąże się to z niedoczynnością tarczycy.
- Wole guzkowe. Ten rodzaj powiększenia tarczycy charakteryzuje się tym, że w tarczycy występuje wiele guzków, ale przyczyna ich powstania jest niejasna.
- Rak tarczycy. Szanse, że dana zmiana jest zmianą złośliwą, zwiększają się przy występowaniu pewnych czynników, należą do nich np.: dodatni wywiad rodzinny w kierunku występowania raka tarczycy lub innych chorób endokrynologicznych. Innymi czynnikami, które zwiększają możliwość występowania złośliwej formy są: młody wiek (poniżej 30. roku życia) lub starszy wiek (powyżej 60. roku życia), płeć męska, ekspozycja na promieniowanie, szczególnie obejmująca głowę i szyję. Bardziej niepokojące pod względem występowania zmian złośliwych są guzki duże i twarde lub wywołujące ból albo dyskomfort.
Komplikacje występujące przy guzkach tarczycy
Komplikacje związane z guzkami tarczycy mogą obejmować:
- problemy z połykaniem lub oddychaniem;
- choroba Gravesa-Basedowa – przy występowaniu guzków, które wytwarzają hormony lub prowadzą do nadczynności tarczycy;
- potencjalne komplikacje nadczynności tarczycy obejmują zaburzenia rytmu serca (migotanie przedsionków), osteoporozę i nadciśnienie – nagłe i potencjalnie zagrażające życiu zaostrzenie symptomów i objawów wymagających natychmiastowej pomocy lekarskiej;
- problemy związane z rakiem tarczycy. Jeśli guzek tarczycy jest zmianą złośliwą, zazwyczaj wymaga on usunięcia operacyjnego.
- Zwykle usuwa się większość lub całość tarczycy, po zabiegu konieczne jest przyjmowanie hormonalnej terapii zastępczej przez resztę życia.
Jak diagnozuje się guzki tarczycy?
Przy ocenie zgrubień lub guzków tarczycy, jednym z podstawowych celów , jest wykluczenie możliwości występowania raka. Badanie obejmuje:
- Badanie fizykalne. Prawdopodobnie zostaniesz poproszony o przełknięcie, podczas gdy lekarz będzie badał twoją tarczycę, ponieważ guzek na tarczycy zwykle podczas wykonywania ruchu przełykania przesuwa się w górę i w dół.
- ocena objawów nadczynności tarczycy, takich jak: drżenie, odruchy nadaktywne oraz szybkie lub nieregularne bicie serca; oraz niedoczynności tarczycy, takich jak: spowolnienie akcji serca, suchość skóry i obrzęk twarzy;
- Badania funkcji tarczycy. Wyniki testów, które badają poziom poziomy tyroksyny i trijodotyroniny we krwi razem z TSH, mogą wskazywać, czy tarczyca wytwarza zbyt dużo tyroksyny (nadczynność tarczycy), czy zbyt mało (niedoczynność tarczycy);
- Badanie ultrasonograficzne tarczycy;
- Biopsja cienkoigłowa;
- Scyntygrafia tarczycy – badanie obrazowe tarczycy z wykorzystaniem jodu radioaktywnego.
INFORMACJE Badania tarczycy
Jak leczy się guzki tarczycy?
Leczenie jest zależne od typu guzków tarczycy, a wyboru sposobu prowadzenia leczenia dokonuje lekarz prowadzący.
INFORMACJEDowiedz się więcej:
INFORMACJA Dowiedz się więcej: