Ceny badań w sklepie internetowym są 10% niższe od cen w Punktach Pobrań – KUP ONLINE

Szukaj
Close this search box.
witamina C

Ile wynosi dzienne zapotrzebowanie na witaminę C?

Witamina C – czym jest?

Witamina C, czyli kwas askorbinowy to organiczny związek chemiczny z grupy nienasyconych alkoholi polihydroksylowych. Jest ona niezbędna do funkcjonowania żywych organizmów, odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu ogólnego stanu zdrowia. Witamina C pomaga wzmocnić układ odpornościowy, wspomaga produkcję kolagenu i gojenie się ran oraz działa jako przeciwutleniacz, chroniąc komórki przed uszkodzeniem przez wolne rodniki. W przeciwieństwie do zwierząt, ludzie nie są w stanie samodzielnie syntetyzować witaminy C. Dlatego, aby zachować dobry stan zdrowia, należy dostarczać ją w wystarczającej ilości z pożywieniem lub w postaci suplementów.

Funkcje witaminy C

Witamina C odgrywa wiele kluczowych funkcji w organizmie człowieka. Jest niezbędna do:

  • Prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego: Witamina C wzmacnia działanie białych krwinek, które chronią organizm przed infekcjami.
  • Gojenia się ran: Witamina C jest niezbędna do syntezy kolagenu, białka, które odpowiada za gojenie się ran i zrastanie się kości.
  • Wchłaniania żelaza: Witamina C ułatwia wchłanianie żelaza z pożywienia, co zapobiega anemii.
  • Ochrony komórek przed stresem oksydacyjnym: Witamina C jest silnym antyoksydantem, który chroni komórki organizmu przed uszkodzeniem przez wolne rodniki.
  • Utrzymania zdrowej skóry: Witamina C stymuluje produkcję kolagenu, co zapewnia jędrność i elastyczność skóry.
  • Prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego: Witamina C jest niezbędna do syntezy neuroprzekaźników, substancji chemicznych, które umożliwiają komunikację między komórkami nerwowymi.

Przedawkowanie witaminy C – czy jest możliwe?

Organizm człowieka nie magazynuje witaminy C, dlatego nie należy martwić się jej przedawkowaniem. Jest ona rozpuszczalna w wodzie, co oznacza, iż jej nadmiar wydalany jest z moczem. Ważne jest jednak, aby nie przekraczać bezpiecznego limitu 2000 mg (2g) dziennie, aby uniknąć objawów niepożądanych, tj: nudności, wymiotów, biegunki i innych dolegliwości żołądkowych.

Objawy niedoborów witaminy C

Sygnałami, które mogą świadczyć o zbyt małej ilości witaminy C w organizmie człowieka są: obrzęki stawów, spowolnione i utrudnione gojenie się ran, nieprawidłowe zrastanie się kości przy złamaniach, spadek odporności.

Niedobór witaminy C jest stosunkowo rzadki i pojawia się głównie u niedożywionych dorosłych – może prowadzić do osłabienia, anemii, pojawiania się siniaków, a nawet szkorbutu prowadzącego do owrzodzenia dziąseł i wypadania zębów.

Rodzaje witaminy C

Producenci suplementów diety zaczęli stosować podział witaminy C na prawo- i lewoskrętną. Właściwości lewoskrętnej witaminy C zostały uznane jako bardziej skuteczne. Podział ten nie  odzwierciedla jednak faktycznej budowy cząsteczek kwasu askorbinowego. Nazwa ta prawdopodobnie miała związek z literą „L” dodawaną do nazwy kwasu L-askorbinowego. Oznaczenie to jednak nawiązuje w tym przypadku do konfiguracji cząsteczek węgla w budowie witaminy, a nie jej skręcalności płaszczyzny światła spolaryzowanego. Istnieje co prawda kwas D-askorbinowy o budowie lewoskrętnej, ale nie wykazuje on właściwości witaminy C, zatem nie mógł być tym, co w farmacji zwykło się nazywać witaminą lewoskrętną.

Dawkowanie Witaminy C

GrupaWiekZalecane dzienne spożycie (mg/dobę)
Dzieci1-3 lata40
4-9 lat50
Chłopcy10-12 lat50
13-18 lat75
Dziewczęta10-12 lat50
13-18 lat65
Dorośli mężczyźni (>19. roku życia)90
Dorosłe kobiety (>19. roku życia)75
Kobiety w ciąży<19 lat80
>19 lat85
Kobiety karmiące piersią<19 lat115
>19 lat120

Badanie stężenia witaminy C w organizmie służy do diagnostyki niedoborów kwasu askorbinowego oraz jest przydatne w monitorowaniu podczas jej suplementacji. Badanie wykonywane jest z surowicy, pacjent powinien być na czczo ( co najmniej 8 godzin).

Witamina C – w jakich produktach występuje?

Witamina C, niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, na szczęście jest łatwo dostępna w wielu produktach spożywczych. Najbogatszym źródłem tej witaminy są owoce – prym wiodą owoce dzikiej róży (250-800 mg/100 g!), czarne porzeczki (150-300 mg/100 g), truskawki (46-90 mg/100 g), kiwi (84 mg/100 g) i owoce cytrusowe (30-70 mg/100 g). Nie zapominajmy o warzywachnatka pietruszki (269 mg/100 g!), papryka (125-200 mg/100 g), brukselka (65-145 mg/100 g), kalarepa (70-100 mg/100 g), brokuły (65-150 mg/100 g) i kapusta (35-70 mg/100 g) to prawdziwe bomby witaminowe!

Warto wspomnieć o rokitniku (450-650 mg/100 g!), aceroli (1400-2500 mg/100 g!) i jarmużu (120 mg/100 g) – rzadziej spotykanych, ale bogatych w witaminę C produktach. Pamiętajmy, że witamina C jest wrażliwa na temperaturę i światło, dlatego warto spożywać produkty bogate w tę witaminę na surowo lub lekko podgotowane.

Oprócz naturalnych źródeł witaminy C, dostępne są również suplementy diety. Warto jednak skonsultować ich stosowanie z lekarzem lub dietetykiem, aby dobrać odpowiednią dawkę i formę preparatu.

Witamina C jest szeroko dostępna w różnorodnych produktach spożywczych. Wybierając bogatą w tę witaminę dietę, możemy zapewnić prawidłowe funkcjonowanie organizmu i wzmocnić odporność.

Źródła:

  1.  https://www.medicover.pl/suplementy/witamina-c/#witamina-c-lewoskretna-a-prawoskretna
  2. The Benefits of Vitamin C What can vitamin C do for your health? Medically Reviewed by Carol DerSarkissian, MD on March 15, 2022 Written by Kathleen M. Zelman, RD, LD, MPH
  3. Kunachowicz H., Nadolna I., Wojtasik A. i Przygoda B., Żywność wzbogacana a zdrowie, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2004
  4. USDA Table of Nutrient Retention Factors 6, 2007, http://www.ars.usda.gov/nutrientdata
  5. Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja, (red) M. Jarosz, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2012.
  6. Levine M., Conry-Cantilenat C., Wang Y., Welch R.W., Washko P.W., Dhariwal K. R.,Park J. B., Lazarev A., Graumlich J.F., Kings J. i Cantilena L.R., Vitamin C pharmacokinetics in healthy volunteers: Evidence for a recommended dietary allowance, Proceedings of National Academy of Sciences of the United States of America, 1996,93,s. 3704–3709
  7. https://www.medme.pl/artykuly/witamina-c-prawoskretna-czym-rozni-sie-od-lewoskretnej,87905.html