Profil diagnostyka osteoporozy

Jedną z najbardziej znanych chorób kości jest osteoporoza – schorzenie objawia się zmniejszeniem gęstości kości oraz zaburzeniami w spójności ich tkanek. Skutkiem osteoporozy jest wyższa podatność na złamania. Choroba dotyka głównie kobiety po menopauzie, jednak diagnozowana jest również u starszych mężczyzn. Jakie badania należy wykonać, by potwierdzić lub wykluczyć osteoporozę?

Badania na osteoporozę – diagnostyka. Kiedy warto ją rozważyć?

Diagnostykę w kierunku osteoporozy powinny rozważyć przede wszystkim kobiety po okresie menopauzy oraz osoby, u których występują objawy świadczące o chorobie kości lub wskazujące wprost na osteoporozę, czyli m.in. ból kości i/lub stawów (a zwłaszcza bóle kości długich, które występują przy obciążaniu, a ustępują po wysiłku), częste złamania kości w charakterystycznych lokalizacjach (mowa szczególnie o szyjce kości udowej czy dalszym odcinku kości promieniowej). Na osteoporozę mogą wskazywać również kruche zęby, zdeformowane, zwyrodniałe kości, a nawet – wada postawy.

Należy jednak pamiętać, że regularnej oceny stanu układu kostnego warto dokonywać nawet w młodszym wieku, gdy nie występują jeszcze jakiekolwiek objawy wskazujące na osteoporozę. Dzięki temu można wcześniej wykryć niepokojące sygnały, mogące wskazywać na początek rozwijania się schorzenia.

Osteoporoza – badania, które warto wykonać

Niezależnie od wyniku badania densytometrycznego, aby potwierdzić lub wykluczyć osteoporozę warto wykonać badania z krwi. Profil diagnostyka osteoporozy dostępny w Synevo zawiera badanie poziomu wapnia, fosforu, witaminy D, a także badania B-crossLaps i fosfatazy alkalicznej.

Centrum diagnostyki osteoporozy – kiedy wyniki powinny zaniepokoić?

Jeśli chodzi o badania z krwi, to pacjenta może zaniepokoić obniżony poziom wapnia, fosforu, obniżony poziom witaminy D oraz wysoki poziom fosfatazy alkalicznej.

Pakiet badań Profil diagnostyka osteoporozy zaleca się wykonać również przy diagnozowaniu lub monitorowaniu leczenia chorób przebiegających z utratą masy kostnej, takich jak:

osteomalacja u dorosłych i krzywica u dzieci – brak mineralizacji kości, często z powodu niedoboru witaminy D lub wapnia,
osteoporoza – zmniejszenie gęstości mineralnej kości,
choroba Pageta – przebudowa struktury kostnej, zaburzenie równowagi pomiędzy procesami kościotworzenia i niszczenia w jednej kości,
nadczynność przytarczyc – nadmierne uwalnianie parathormonu stymuluje uwalnianie wapnia z kości,
nadczynność tarczycy – zwiększony obrót kostny jest wynikiem wzrostu spoczynkowej przemiany materii,
przewlekła choroba nerek – powodująca gromadzenie fosforanów w organizmie i brak aktywacji witaminy D3 do jej aktywnej formy, co zwiększa tempo przebudowy kostnej
rak, który rozprzestrzenił się do kości,
długotrwałe unieruchomienie,
nadmierne stosowanie lub duże dawki glukokortykoidów,
zespół złego wchłaniania – w szczególności wapnia w jelicie,
choroby autoimmunologiczne – często zajmujące też stawy np. reumatoidalne zapalenie stawów, zwiększają ryzyko niedoboru witaminy D.

Badanie warto wykonać niezwłocznie, gdy utrata masy kostnej zostanie wykryta podczas badań obrazowych gęstości mineralnej kości.

Bibliografia: NFZ o zdrowiu, Warszawa, listopad 2019, Centrala Narodowego Funduszu Zdrowia

Sprawdź jak przygotować się do badania:

Badanie krwi | jak się przygotować?

Materiał na badanie krwi powinno się pobierać na czczo, czyli z zachowaniem 8 – 12 godzinnej przerwy od czasu ostatniego posiłku. Zalecenie dotyczy wszystkich badań, ponieważ zmiany wywołane przyjęciem posiłku są trudne do przewidzenia, a uzyskane wartości interpretuje się wobec wartości referencyjnych ustalonych w standardowych warunkach.

W dniu poprzedzającym badanie krwi należy unikać obfitych i tłustych posiłków oraz spożywania alkoholu.

W dniu badania

Bezpośrednio przed badaniem krwi dozwolone jest wypicie niewielkiej ilości wody.

Podobnie pora dnia może mieć wpływ na wiarygodność wyników badań. Zaleca się, pobieranie krwi w godzinach porannych (7:00 – 10:00). Jeżeli krew zostanie pobrana o innej porze dnia, należy wziąć to pod uwagę interpretując uzyskane wyniki badań.

Bezpośrednio przed pobraniem wskazany jest 15 minutowy odpoczynek.

Badanie krwi a przyjmowane leki

W miarę możliwości badanie należy przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków, taką decyzję należy zawsze skonsultować z lekarzem.

Zawsze należy poinformować personel pobierający krew o przyjmowanych lekach, suplementach, preparatach ziołowych – zostanie to odnotowane podczas rejestracji.

WAŻNE Przed wizytą upewnij się, że masz przy sobie aktualny dokument tożsamości (np. dowód osobisty, paszport) lub aplikację mObywatel na swoim smartfonie. Dokument ten będzie niezbędny do weryfikacji Twojej tożsamości w trakcie wizyty.