Artykuł autorstwa:
Anna Czech
Pełnomocnik ds. Jakości Medycznej I Bezpieczeństwa Informacji Laboratorium Medyczne Synevo Łódź
Układ odpornościowy zabezpiecza organizm człowieka przed zakażeniami. Składa się on z kilku ważnych elementów – barier fizycznych i chemicznych oraz wewnętrznej odpowiedzi immunologicznej komórek, która może być wrodzona lub nabyta. Barierę fizyczną stanowią skóra oraz nabłonek błon śluzowych (np. układu oddechowego, pokarmowego, moczowo-płciowego). Jest to pierwsza linia obrony przed patogenami. Barierą chemiczną jest np. obecny w żołądku kwas solny. Mechanizmy te z reguły zapewniają skuteczną ochronę przed patogenami,1 jeśli jednak pierwsza linia obrony zawiedzie, zaczyna działać wewnętrzna odpowiedź immunologiczna.2
W ramach układu immunologicznego istnieją dwa rodzaje mechanizmów – odporność wrodzona i odporność nabyta. Odporność wrodzona nazywana jest inaczej odpornością nieswoistą. To najważniejsza linia obrony przeciw szkodliwym antygenom. Mechanizmy odporności wrodzonej uruchamiają się natychmiast po kontakcie z antygenem i prowadzą do nagłej, ostrej odpowiedzi zapalnej. Reakcja odporności nabytej jest bardziej precyzyjna od odporności wrodzonej. Polega ona na prezentacji antygenów obcych patogenów komórkom układu immunologicznego. Proces ten stymuluje dwa rodzaje odporności immunologicznej – humoralną i komórkową.3
Odporność organizmu zależy od wielu czynników, szczególnie zaś od sposobu odżywiania – odpowiednio zbilansowanej i skomponowanej diety oraz aktywności fizycznej. Wpływają na nią również cechy osobnicze, takie jak wiek, płeć, stan zdrowia oraz czynniki środowiskowe, takie jak stres, ilość snu oraz przyjmowanie niektórych leków. Dodatkowo, istotną rolę odgrywają regularne rutyny zdrowotne, systematyczne ćwiczenia fizyczne, unikanie szkodliwych substancji oraz utrzymanie równowagi emocjonalnej. Ważne jest również świadome podejście do higieny osobistej oraz regularne badania, które mogą wykryć ewentualne problemy zdrowotne na wczesnym etapie. Warto również pamiętać o regularnym spożywaniu świeżych owoców i warzyw, które dostarczają niezbędnych składników odżywczych wspierających układ immunologiczny.
Kolejny element zwiększający odporność własną organizmu to aktywność fizyczna. Według wielu badań regularna aktywność fizyczna o umiarkowanej intensywności zmniejsza podatność na choroby. Szczególnie zaleca się wykonywanie codziennie wysiłku o umiarkowanej intensywności przez co najmniej 40 minut, ale tak, aby nie doprowadzić do przemęczenia. Przykładem aktywności fizycznej o umiarkowanej intensywności jest spacerowanie. Wskazano, że regularne spacerowanie przez 40 minut dziennie zmniejsza o połowę absencję w pracy i szkole z powodu przeziębienia lub grypy.13 Dzięki regularnym ćwiczeniom układ immunologiczny zaczyna szybciej rozpoznawać i zwalczać wszelkie napotkane patogeny. Aktywność fizyczna wzmacnia układ odpornościowy, zmniejsza ryzyko infekcji, przyspiesza radzenie sobie organizmu w walce z chorobą w przypadku zakażenia.14
Zdrowy styl życia, który uwzględnia pełnowartościową dietę i umiarkowany regularny wysiłek fizyczny pozwala pozytywnie wpłynąć na stan układu odpornościowego i uniknąć wielu chorób. Wdrażanie do codziennego życia prozdrowotnych nawyków i zachowań skutkuje poprawą funkcjonowania organizmu i dobrostanem fizycznym oraz psychicznym.
Źródła:
[1] Wirusologia. Redakcja naukowa Anna Goździcka- Józefiak PWN Wydanie I Warszawa 2020, str.209[2] https://www.spirulina.pl/fizjologia/uklad-odpornosciowy.html[3] https://www.nowafarmacja.pl/blog/odpornosc-wrodzona-i-nabyta-czym-sie-roznia[4] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/138515,7-produktow-zywnosciowych-wspomagajacych-odpornosc[5] https://www.wapteka.pl/blog/artykul/witamina-c-kwas-askorbinowy-wlasciwosci-i-zrodla-jakie-sa-skutkiniedoboru-lub-nadmiaru-witaminy-c[6] https://yango.pl/blog/wlasciwosci-i-dzialanie-beta-karotenu-b365.html[7] https://biostima.pl/beta-karoten[8] https://chc.com.pl/rola-witaminy-d-w-prawidlowym-funkcjonowaniu-ukladu-immunologicznego/[9] https://www.oleofarm24.pl/Jakie-sa-zrodla-witaminy-D3-Jaki-ma-wplyw-na-nasz-organizm-blog-pol1625551000.html[10] https://diather.pl/co-utrudnia-produkcje-witaminy-d-w-skorze/[11] https://aptekapuls.pl/blogs/181_wzmocnij-odporno%C5%9B%C4%87-kwasami-omega-3.html[12] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/zasady-zdrowego-zywienia/odzywianie-dla-budowania-odpornosci/[13] https://ncez.pzh.gov.pl/aktywnosc-fizyczna/aktywnosc-fizyczna-a-odpornosc-organizmu/[14] https://centrumrespo.pl/dieta/wplyw-cwiczen-na-odpornosc-organizmu/Synevo jest jednym z wiodących dostawców usług diagnostyki laboratoryjnej w Polsce, oferującym ponad 2 tysiące rutynowych i zaawansowanych badań.
2024 © Synevo. Wszystkie prawa zastrzeżone.