Ceny badań w sklepie internetowym są 10% niższe od cen w Punktach Pobrań – KUP ONLINE

Szukaj
Close this search box.
Healthcare, patient and doctor with blood pressure test, help and wellness checkup of person at hospital. Medicine, health care expert and Indian man in doctors office consulting medical professional

Jakie powinno być prawidłowe ciśnienie krwi?

Ciśnienie krwi to parametr zdrowotny, który – przy prawidłowo wykonanych i regularnych pomiarach – może być cenną informacją o stanie i kondycji ludzkiego organizmu. Zestawiony z innymi wynikami badań wykorzystywany jest w diagnostyce wielu schorzeń i przypadłości (w tym nadciśnienia, a oprócz tego – miażdżycy, zespołu metabolicznego i innych, niepokojących stanów). Jakie jest prawidłowe ciśnienie krwi? Jak mierzyć ciśnienie krwi w domu, by wynik był wiarygodny i jakie rezultaty pomiaru są podstawą do konsultacji z lekarzem? Poznaj najważniejsze informacje o ciśnieniu tętniczym krwi, by w porę rozpoznać niepokojące objawy!

Prawidłowe ciśnienie krwi - czyli jakie?

Ciśnienie tętnicze krwi jest parametrem opisującym siłę, z jaką krew obecna w naczyniach krwionośnych napiera na ściany tętnic. Jednostką pomiarową są milimetry słupa rtęci (mm Hg), a wynik pomiaru podaje się w formule X/Y mm Hg, gdzie X to wartość ciśnienia skurczowego (czyli obecnego się w momencie skurczu serca), a Y – ciśnienia rozkurczowego (mierzonego w momencie rozkurczu serca). Ciśnienie rozkurczowe jest zawsze niższe niż ciśnienie skurczowe.

Prawidłowe ciśnienie tętnicze krwi dla ogółu populacji oscyluje w zakresach 120-129/80-84 mm Hg, przy czym u niektórych pacjentów różnicuje się wyniki, biorąc pod uwagę zarówno wiek, jak i płeć.

Ciśnienie krwi - normy. Prawidłowe ciśnienie krwi u mężczyzn, kobiet, dzieci i seniorów

Optymalna wartość ciśnienia krwi nie zawsze jest taka sama dla każdego człowieka. Parametr ten zależy bowiem od wieku i stanu zdrowia (ulega więc zmianom długookresowym), stanu emocjonalnego, pory dnia, zastosowanych leków czy używek (ciśnienie jest podatne na zmiany średniookresowe) oraz od momentu pracy serca (są to zmiany krótkookresowe – dlatego właśnie pomiaru dokonuje się w momentach skurczu i rozkurczu serca). I tak, zniuansowane normy ciśnienia krwi wynoszą:

  • dla noworodków: 90-100/55-60 mm Hg;
  • dla dzieci (od 1 do około 10-12 roku życia): 100-110/70-75 mm Hg;
  • dla nastolatków i dorosłych: 120-129/80-84 mm Hg;
  • dla seniorów (powyżej 65 roku życia): 130-139/70-79 mm Hg.

Oczywiście „widełki” prawidłowych wartości ciśnienia tętniczego krwi będą różnić się w zależności od źródeł, a także od stanu zdrowia samego pacjenta (dolegliwości, zaburzeń, chorób towarzyszących). Warto dodać, że różnicowane bywa także ciśnienie krwi u mężczyzn i u kobiet. Okazuje się, że u pań jest ono często fizjologicznie niższe, oscylując w okolicach 110-120/70 (przy czym nadal znajduje się w zakresach prawidłowych dla dorosłej osoby, nie stanowiąc powodu do niepokoju).

Jak mierzyć ciśnienie? Samodzielny pomiar ciśnienia krwi

Pomiar ciśnienia tętniczego krwi w domu jest możliwy dzięki zastosowaniu ciśnieniomierza elektronicznego – nadgarstkowego lub naramiennego. Urządzenie składa się zazwyczaj z opaski, którą nakłada się na konkretną część ciała (jak same nazwy wskazują – na ramię lub nadgarstek), a także z modułu elektronicznego sterującego pompką (do zaciskania się opaski), z wyświetlaczem do odczytania wyniku. Ciśnieniomierz trzeba nakładać zgodnie z zaleceniami producenta umieszczonymi w instrukcji. Aby pomiar był wiarygodny, należy zadbać o:

  • uspokojenie się – ciśnienie można mierzyć po kilku lub kilkunastu minutach odpoczynku w pozycji siedzącej (nigdy „z marszu”);
  • prawidłową pozycję ręki – ramię musi znajdować się na wysokości serca, a przedramię powinno być oparte o blat;
  • powstrzymanie się od mówienia, jedzenia czy innych czynności podczas samego pomiaru;
  • miarowy oddech w trakcie pomiaru i pozycję ciała – pacjent powinien być wyprostowany, siedzieć wygodnie ze stopami opartymi stabilnie o podłoże (nie można krzyżować nóg).

 

Nieprawidłowe ciśnienie krwi (tj. powyżej 120-129/80-84 mm Hg) przy pojedynczym pomiarze nie musi od razu oznaczać nadciśnienia. Niepokojącą sytuacją jest jednak stałe utrzymywanie się zbyt wysokiego ciśnienia tętniczego (podczas kilku pomiarów z rzędu, wykonywanych co kilka lub kilkanaście dni). W takich okolicznościach należy zgłosić się do lekarza, który może zaordynować wykonanie dodatkowych badań krwi (w tym poziomu cholesterolu, glukozy i innych parametrów) czy też badań serca, koniecznych do diagnostyki nadciśnienia i chorób układu krążenia.

 

Uwaga! W przypadku odnotowania ciśnienia krwi na poziomie 180/120 mm Hg lub wyższym, należy natychmiast udać się do szpitala lub wezwać pogotowie ratunkowe. Taka wartość ciśnienia tętniczego krwi zagraża bowiem wydolności narządów oraz życiu pacjenta (stan ten określa się mianem przełomu nadciśnieniowego).

Źródła:

  • W. Pęksa, Prawidłowe wykonywanie pomiarów ciśnienia tętniczego [w:] Lekarz POZ 2/2022
  • Januszewicz, A. Prejbisz, W. Leśniak, Kliniczny (tradycyjny) pomiar ciśnienia tętniczego [w:] Medycyna Praktyczna, na podst. wytycznych ESC i ESH 2018 oraz PTNT 2019
  • M. Szymański, Standardowe i uzupełniające metody pomiaru wartości ciśnienia tętniczego – o czym należy pamiętać? [w:] Choroby Serca i Naczyń 2013, tom 10, nr 5, 243-249
  • dr hab. n. med. D. Czarnecka, lek. J. W. Pęksa, Pomiary ciśnienia tętniczego – zalecenia ESH z 2021 r. [w:] Medycyna Po Dyplomie 05/2022