Ceny badań w sklepie internetowym są 10% niższe od cen w Punktach Pobrań – KUP ONLINE

Szukaj
Close this search box.
Wypadające włosy

Wypadanie włosów: winne są geny czy styl życia?

Spis treści

Włosy są atrybutem, którego pożądają kobiety i mężczyźni. Gęste, mocne, sprężyste… Niektórzy z nas są takimi obdarzeni, inni z zazdrością spoglądają na wybrańców natury, którym dane mieć takie właśnie czupryny. Ale jest też grupa, z niepokojem widząca, że ich fryzura regularnie się przerzedza i chcieliby to zatrzymać.

Przyszłość fryzury na fotografiach przodków

Co odpowiada za nasze włosy? Odpowiedź brzmi: w dużym stopniu geny. Warto przyjrzeć się fryzurom dziadków i babć, by przewidzieć, jak będą wyglądać nasze. Ale istotną rolę odgrywają też nasz styl życia i jego konsekwencje. Pierwszym, którego obarcza się winą jest stres. Powoduje on m.in. że w organizmie wytwarza się nadmiar hormonu stresu, czyli kortyzolu. To substancja, której zbyt duże ilości źle wpływają na mieszki włosowe. Są one wtedy gorzej ukrwione, a więc i odżywione, co sprawia, że włosy rosną słabe, a w końcu część z nich wypada. Czasem przeciwko włosom działają też przyjmowane leki. Skutki uboczne ich działania pogarszająca się kondycja włosów.

Geny pięknych włosów i gen wypadania?

Na wygląd naszych włosów wpływa wiele genów, dziedziczonych po przodkach. To w nich zapisane są grubość włosów, ich porowatość, a także tempo wzrostu. Genetyczny zapis wpływa na to, czy włosy są odporne na zniszczenie, czy raczej bardziej podatne na uszkodzenia i łamanie, co prowadzi do ich wypadania. To naprawdę złożony proces. Natura wykazała się tu jednak niesprawiedliwością, bo o ile do pięknej fryzury potrzeba wielu genów, o tyle do wypadania często wystarczy jeden, np. gen receptora androgenowego (AR), określany jako gen łysienia. Oczywiście wiele innych genów może również odgrywać pewną rolę. Na przykład gen 20p11 bierze udział w produkcji białka zwanego prostaglandyną D2 (PGD2), które, jak wykazano, hamuje wzrost włosów. Wariacje w genie 20p11 mogą prowadzić do zwiększonej produkcji PGD2, co może przyczynić się do utraty włosów. Dodatkowo naukowcy niedawno zidentyfikowali gen zwany FOXC1, biorący udział w regulacji rozwoju mieszków włosowych. Wariacje w tym genie mogą prowadzić do zmniejszenia liczby mieszków włosowych, co może przyczynić się do utraty włosów. Innym genem powiązanym z wypadaniem włosów jest gen LSS. Jest on konieczny do produkcji białka zwanego lanosterolem, które, jak wykazano, wspomaga wzrost włosów. Wariacje w genie LSS mogą prowadzić do zmniejszenia produkcji lanosterolu, co może doprowadzić do wypadania włosów.

Geny pięknych włosów i gen wypadania?

Dietetycy i lekarze zgodnie mówią, że na naszych talerzach trzy czwarte jego objętości powinny zajmować warzywa. Jest to bowiem jeden z najważniejszych czynników ochronnych przed tak poważną chorobą jaką jest nowotwór. Zawarte w warzywach, szczególnie w kapuście, brukselce, kalafiorze, brokule i jarmużu, gulokozynolany są prekursorami biologicznie aktywnych związków jak sulforafan czy indol-3-karbinolu. Nazwy są trudne do zapamiętania, ale wystarczy wiedzieć, że te substancje chronią komórki przed uszkodzeniami cząsteczek DNA spowodowanymi różnymi czynnikami rakotwórczymi (np. palenie tytoniu, alkohol) i reaktywnymi formami tlenu (to te słynne tzw. wolne rodniki), których nadmiar powstaje w organizmie na skutek nieprawidłowej diety i stylu życia. W profilaktyce nowotworów nieocenione są przeciwutleniacze, które wyłapują wolne rodniki, przyczyniające się do powstawania stanów zapalnych. Witaminy A, E i C, których obfitość jest w kolorowych warzywach i owocach to składniki, na które warto postawić w diecie. Dietetycy polecają  również jedzenie fioletowych roślin, np. jagód, borówek, aronii, czerwonej kapusty, bo tam znajdują się antocyjany. Są jednymi z najskuteczniejszych przeciwutleniaczy, chroniących przed większością nowotworów. Panom szczególnie poleca się likopen, zawarty w pomidorach, bo udowodniono jego korzystny wpływ na zmniejszenie występowania niektórych chorób nowotworowych, zwłaszcza prostaty. Likopen ma tę szczególną właściwość, że bardziej aktywny jest po podgrzaniu. Dlatego w przetworach pomidorowych jest go więcej niż w świeżych owocach. Jeśli ktoś jeszcze nie jest przekonany do warzyw, to warto wiedzieć, że tzw. fitozwiązki znalazły zastosowanie w lekach przeciwnowotworowych i są uważane za obiecujące narzędzie do leczenia różnych typów nowotworów. Przykłady fitozwiązków obejmują: kapsaicynę z papryczki chili, katechiny występujące w zielonej herbacie i innych napojach, likopen znajdujący się w pomidorach, papai, różowym grejpfrucie, a także Izoflawony, których pełno w soi, soczewicy, fasoli.

Trzy typy utraty włosów

Przerzedzanie czupryny może różne wyglądać. Najpowszechniejsze jest łysienie androgenowe, znane również jako łysienie typu męskiego lub żeńskiego. Łysienie typu męskiego zwykle zaczyna się od cofnięcia linii włosów i przerzedzenia na czubku głowy, podczas gdy łysienie typu kobiecego zwykle obejmuje przerzedzenie całej skóry głowy, przy czym linia włosów pozostaje nienaruszona. W tego rodzaju łysieniu pierwsze skrzypce grają geny. Badania naukowe zidentyfikowały kilka z nich, związanych z łysieniem typu męskiego, w tym gen receptora androgenowego i gen aromatazy, biorących udział w metabolizmie testosteronu i estrogenu. Łysienie typu kobiecego jest mniej poznane, ale uważa się, że wiąże się ze złożoną współzależnością czynników genetycznych i hormonalnych. Łysienie androgenowe jest spowodowane wrażliwością na hormon dihydrotestosteron (DHT), który powoduje kurczenie się mieszków włosowych. Ostatecznie przestają one wytwarzać nowe włosy.

Łysienie plackowate jest rodzajem buntu organizmu przeciwko samemu sobie. Występuje, gdy układ odpornościowy organizmu atakuje własne mieszki włosowe, co prowadzi do wypadania włosów w nierówno rozmieszczonych obszarach. Może dotyczyć osób w każdym wieku i być wywołane stresem lub działaniem niektórych leków. Łysienie plackowate jest zaburzeniem autoimmunologicznym, które może być dziedziczone na wzór mendlowski, co oznacza, że wystarczy mutacja w jednym genie.  

Trzeci rodzaj utraty włosów nazywa się telogenowym. To stan, w którym włosy wypadają nagle i w dużych ilościach, często w wyniku stresu lub zmian hormonalnych, czasem z powodu przyjmowania leków. Naukowcy podejrzewają, że i w tym przypadku pewną rolę odgrywają geny, ale mechanizm nie jest poznany.

Co do fryzury mają jedzenie i leki?

Do wypadania włosów może przyczynić się złe odżywianie. Dieta uboga w białko, żelazo i inne niezbędne składniki odżywcze może prowadzić do przerzedzania fryzury. Organizm z tych składników buduje włosy, więc gdy występuje ich deficyt, odbija się to na włosach.  Przyjmowanie niektórych leków też odciska ślad na głowie. Najbardziej jaskrawym przykładem są leki cytostatyczne, konieczne w wielu terapiach przeciwnowotworowych. Mogą powodować wypadanie włosów poprzez uszkodzenie mieszków włosowych. Do wypadania włosów mogą się też przyczyniać niektóre leki stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego i depresji.

Czy da się odzyskać bujne włosy?

Gdy zauważymy, że wypada nam więcej włosów niż zwykle, warto skonsultować to z lekarzem. Może wystarczyć spokojniejszy tryb życia przez jakiś czas albo bardziej odżywcza dieta. Jednak gdy stan ten trwa dłużej, przydatne mogą okazać się dodatkowe sposoby. Powszechnie stosowane w leczeniu wypadania włosów są substancje takie jak minoksydyl i finasteryd. Minoksydyl jest roztworem do stosowania miejscowego na skórę głowy i działa poprzez zwiększenie przepływu krwi do mieszków włosowych, co może stymulować wzrost włosów. Finasteryd to preparat przyjmowany doustnie. Działa on poprzez blokowanie produkcji hormonu DHT, który może powodować kurczenie się mieszków włosowych i zaprzestanie produkcji włosów. Niechirurgiczną metodą leczenia wypadania włosów jest mikropigmentacja skóry głowy. Polega na tatuowaniu skóry głowy w celu uzyskania wyglądu krótko przyciętych włosów. Zabieg ten może być skutecznym sposobem na ukrycie wypadania włosów, jednak nie jest rozwiązaniem trwałym i może wymagać powtarzania co kilka lat. Inwazyjną metodą jest wykonanie przeszczepu włosów. Operacja polega na pobraniu mieszków włosowych z obszaru dawcy, zwykle z tyłu głowy, i przeszczepieniu ich do pozbawionych włosów lub przerzedzonych obszarów skóry głowy.