Endometrioza to choroba ginekologiczna, która charakteryzuje się obecnością tkanki podobnej do endometrium macicy w innych lokalizacjach w ciele. Dokładne przyczyny rozwoju endometriozy nie są do końca poznane. Diagnoza najczęściej stawiana jest między 30 a 50 rokiem życia, choć początki rozwoju tej choroby mogą mieć miejsce dużo wcześniej. Choroba dotyka zarówno kobiety w okresie rozrodczym jak i pomenopauzalnym. Wykrywana może być także u dziewcząt przed wystąpieniem pierwszej miesiączki.
Od wewnątrz jama macicy wyścielona jest specjalistyczną tkanką, nazywaną endometrium. Jej grubość oraz struktura ulega cyklicznym zmianom pod wpływem hormonów związanych z cyklem miesiączkowym. Podczas menstruacji endometrium ulega złuszczeniu i wydalaniu z krwią menstruacyjną. W przebiegu endometriozy obserwuje się skupiska komórek podobnych do endometrium poza jamą macicy. Najczęściej ogniska endometriozy rozwijają się na jajnikach, jajowodach, więzadłach otaczających macicę oraz na zewnętrznej powierzchni macicy. Możliwe jest także pojawienie się endometrium w innych lokalizacjach anatomicznych, jak np. w pochwie, na otrzewnej, w pęcherzu oraz innych organach miednicy.
Tkanki te są wrażliwe na hormony odpowiedzialne za regulowanie menstruacji. Oznacza to, że ulegają one wzrastaniu oraz złuszczaniu podczas miesiączki. Skutkuje to występowaniem krwawień wewnętrznych oraz przewlekłych stanów zapalnych, które prowadzą do pojawienia się objawów chorobowych oraz mogą skutkować wytworzeniem się zrostów, blizn, torbieli oraz innych zmian patologicznych.
W części przypadków endometrioza przebiega w sposób bezobjawowy. Nasilenie dolegliwości oraz możliwe powikłania zależą od wielu czynników, m.in. wielkość oraz lokalizacji zmian. Podstawowym objawem endometriozy jest nawracający ból zlokalizowany w miednicy mniejszej. Nasilenie bólu oraz jego charakter może być zróżnicowany – od łagodnego do bardzo silnego, o charakterze kłującym, który może promieniować do okolicy lędźwiowej. Pacjentki cierpiące na tę chorobę zgłaszają także silne bóle podczas menstruacji, owulacji oraz ból podczas stosunku płciowego.
Dodatkowo mogą występować zaburzenia menstruacji. Krwawienia miesięczne mogą być nieregularne, często bardziej obfite ze znaczącym nasileniem dodatkowych dolegliwości. Czasami obserwuje się także objawy związane z zaburzeniami pracy układu moczowego i pokarmowego jak m.in. częste uczucie parcia na mocz, bolesność podczas oddawania moczu, krwiomocz, wzdęcia, biegunki, zaparcia, ból przy oddawaniu kału.
Endometrioza to jedna z przyczyn niepłodności u kobiet. Zgodnie z definicją WHO niepłodność może zostać rozpoznana, jeżeli pomimo regularnego odbywania stosunków płciowych (3-4 na tydzień) bez stosowania metod antykoncepcyjnych przez okres 12 miesięcy kobieta nie zachodzi w ciążę.
Nieinwazyjny test wykonywany we krwi pobranej od Pacjentki. Badanie polega w pierwszym etapie na oznaczeniu w surowicy krwi stężenia CA 125 (antygen nowotworowy 125) oraz BDNF (neurotroficzny czynnik pochodzenia mózgowego). W kolejnym etapie na podstawie danych klinicznych o Pacjentce i otrzymanych stężeń CA125 i BDNF za pomocą specjalistycznego oprogramowania i algorytmu diagnostycznego generowany jest wynik.
Badanie przydatne jest do wczesnego wykrywania endometriozy u pacjentek z podejrzeniem i objawami ednometriozy, bólami w obrębie miednicy mniejszej i/lub niepłodnością.
Test został zwalidowany w porównaniu ze złotym standardem w diagnostyce endometriozy – badaniem laparoskopowym z potwierdzeniem histopatologicznym.
Wynik prezentowany jest jako pozytywny/negatywny.
W przypadku otrzymania wyniku pozytywnego prawdopodobieństwo występowania endometriozy jest bliskie 100%. W przypadku wyniku negatywnego, jeżeli przyczyną wykonania testu była niepłodność to prawdopodobiństwo, że pacjentka nie ma endometriozy wynosi 85%, jeżeli przyczyną wykonania testu był ból w obrębie miednicy małej, to prawdopodobieństwo, że pacjentka nie ma endometriozy wynosi 65%.
Aby zlecić badanie pacjentka samodzielnie wypełnia załączony formularz. Formularz jest dostępny do pobrania TUTAJ. W pierwszej części formularza znajdują się cztery pytania. Odpowiedzi udzielone na te pytania pozwolą Pacjentce na prawidłową, samodzielną kwalifikację do badania tak, aby uniknąć sytuacji, gdy Pacjentka bez wskazań chce wykonać test. Jeżeli po udzieleniu tych odpowiedzi Pacjentka kwalifikuje się do wykonania badania, wypełnia drugą część formularza.
W drugiej części znajdują się pytania dotyczące stanu klinicznego Pacjentki. Na wszystkie te pytania Pacjentka udziela również odpowiedzi. Bez odpowiedzi nie będzie możliwe opracowanie raportu i wydanie wyniku badania.
Uwaga!
Wynik testu wymaga interpretacji lekarza ginekologa, który na jego podstawie określi dalsze postępowanie diagnostyczne lub lecznicze.
Test nie powinien być stosowany u kobiet w ciąży lub stosujących leczenie hormonalne w ciągu 3 miesięcy poprzedzających wykonanie testu, a także w przypadku występowania innych chorób zapalnych takich jak np. nieswoiste zapalenie jelit.
Materiał na badanie krwi powinno się pobierać na czczo, czyli z zachowaniem 8 – 12 godzinnej przerwy od czasu ostatniego posiłku. Zalecenie dotyczy wszystkich badań, ponieważ zmiany wywołane przyjęciem posiłku są trudne do przewidzenia, a uzyskane wartości interpretuje się wobec wartości referencyjnych ustalonych w standardowych warunkach.
W dniu poprzedzającym badanie krwi należy unikać obfitych i tłustych posiłków oraz spożywania alkoholu.
Bezpośrednio przed badaniem krwi dozwolone jest wypicie niewielkiej ilości wody.
Podobnie pora dnia może mieć wpływ na wiarygodność wyników badań. Zaleca się, pobieranie krwi w godzinach porannych (7:00 – 10:00). Jeżeli krew zostanie pobrana o innej porze dnia, należy wziąć to pod uwagę interpretując uzyskane wyniki badań.
Bezpośrednio przed pobraniem wskazany jest 15 minutowy odpoczynek.
W miarę możliwości badanie należy przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków, taką decyzję należy zawsze skonsultować z lekarzem.
Zawsze należy poinformować personel pobierający krew o przyjmowanych lekach, suplementach, preparatach ziołowych – zostanie to odnotowane podczas rejestracji.
Synevo jest jednym z wiodących dostawców usług diagnostyki laboratoryjnej w Polsce, oferującym ponad 2 tysiące rutynowych i zaawansowanych badań.
2024 © Synevo. Wszystkie prawa zastrzeżone.