Badanie na obecność świerzbowca
Świerzbowiec (a dokładniej świerzbowiec ludzki) to gatunek niewielkiego roztocza (do 0,4 mm), który odpowiedzialny jest za wywoływanie u ludzi pasożytniczej choroby nazywanej świerzbem. W przebiegu tego schorzenia ten mikroskopijny organizm kolonizuje skórę żywiciela drążąc w niej korytarzyki, co wywołuje nieprzyjemne objawy tej choroby i może być źródłem wtórnych infekcji i dalszych uszkodzeń skóry. Przebieg tej choroby oraz nasilenie objawów zależą od wielu różnych czynników, takich jak wiek pacjenta, ogólny stan jego zdrowia oraz stan jego odporności – u osób z obniżoną odpornością, na przykład w przebiegu zespołu AIDS, może rozwinąć się ciężka postać świerzbu znana jako świerzb norweski, charakteryzująca się znacznym pogrubieniem i rogowaceniem naskórka.
Kiedy należy wykonać badanie na obecność świerzbowca?
Badanie to jest zlecane w celu potwierdzenia zakażenia świerzbowcem, które może być podejrzewane na podstawie objawów klinicznych prezentowanych przez pacjenta oraz obecnych zmian skórnych po dokonanej przez lekarza dermatologa konsultacji. Do zakażenia dochodzi poprzez kontakt ze skórą osoby chorej, podczas którego te organizmy przechodzą na potencjalnego żywiciela, rzadko do zakażenie dochodzi przez wspólne używanie przedmiotów takich jak np. kołdra. Choroba ta najczęściej występuje w środowiskach, gdzie nieprzestrzegane są podstawowe zasady higieny i występuje duża koncentracja ludności na małej powierzchni.
Potwierdzenie wstępnego rozpoznania za pomocą tego badania laboratoryjnego umożliwia odpowiedne wdrożenie leczenia mającego na celu zlikwidowanie obecnych w skórze pasożytów.
Kto powinien wykonać badanie na obecność świerzbowca?
Badanie to wykonywane jest u osób, które zgłaszają dolegliwości mogące wskazywać na obecnie toczące się zakażenie świerzbowcem ludzkim. Objawy wynikają z charakterystyki życiowej świerzbowca, gdzie zapłodnione samice drążą tunele w warstwie rogowej ludzkiego naskórka celem złożenia tam jaj (kilku dziennie). Pełny cykl rozwojowy od momentu ich wyklucia trwa ok. 21 dni, podczas których następuje ciągłe podrażnianie skóry jako reakcja organizmu na wydzieliny produkowane przez tego pasożyta. Po zebraniu wywiadu klinicznego i ocenie wyglądu zmian skórnych dermatolog może zlecić wykonanie tego badania w celu ostatecznego potwierdzenia diagnozy świerzbu. Do objawów charakterystycznych dla kolonizacji skóry przez tego pasożyta należą:
- niewielkie strupy i krostki, szczególnie występujące w następujących okolicach ciała: dłonie (szczególnie boczne powierzchnie palców), pośladki, zgięcia stawowe i inne fałdy skórne, brodawki sutkowe, okolice narządów płciowych okolice pępka;
- intensywny świąd, szczególnie nasilający się w przypadku wzrostu temperatury ciała, np. po kąpieli lub podczas snu pod pościelą
- nadkażenia bakteryjne skóry wywołane częstym drapaniem
- wywiad, który mógłby wskazywać na kontakt z osobą chorą na świerzb
Badanie na obecność świerzbowca – wyniki i interpretacja
Wyniki tego badania potwierdzają lub wykluczają obecność tego pasożyta u badanego pacjenta, co pozwala na rozpoczęcie leczenia lub zlecenie kolejnych badań laboratoryjnych. Leczenie powinno dotyczyć nie tylko badanej osoby, ale także jej bliskich osób oraz niedawnych partnerów seksualnych, nawet jeżeli nie wykazują oni jeszcze objawów zakażenia.
Sam proces leczniczy jest dość prosty i jeżeli zalecenia lekarskie są ściśle przestrzegane, to objawy chorobowe ustępują szybko. Jednak nieleczony świerzb zazwyczaj trwa bardzo długo i nie zdarza się, żeby nastąpiło samowyleczenie tej choroby. Rodzaj stosowanych leków oraz długość trwania farmakoterapii są zależne od stopnia nasilenia objawów świerzbu oraz długości trwania choroby.
Zazwyczaj używane są maści z substancjami toksycznymi dla tego pasożyta (takimi jak permetryna lub beznoesan benzylu) oraz dodatkowo produkty lecznicze, które mają na celu zmniejszenie nasilenia świądu. Niezwykle ważne jest także przestrzeganie zasad higieny w otoczeniu osoby chorej, w tym wypranie w gorącej wodzie wszystkich pościeli, ręczników i innych przedmiotów, które miały bliski kontakt ze skórą osoby chorej.
kontakt@synevo.pl