Ceny badań w sklepie internetowym są 10% niższe od cen w Punktach Pobrań – KUP ONLINE

Szukaj
Close this search box.

Jęczmień na oku – ile trwa leczenie?

jeczmien w oku co mam zrobic
Spis treści

Jęczmień na oku to jedna z form zapalenia powiek, przybierająca postać charakterystycznych guzków. Nie powodują one kłopotów z widzeniem, ale nierzadko uciskających na gałkę oczną i sprawiają pacjentowi dyskomfort. Jęczmień nie jest na szczęście groźny – w większości przypadków, aby się go pozbyć, wystarczy zadbać o wzmożoną higienę powiek oraz o wdrożenie ich masażu i rozgrzewania.

Jęczmień na oku – przyczyny, objawy i rozpoznanie

Jęczmień na oku jest miejscowym zakażeniem powieki, przebiegającym zwykle z pojawieniem się bolesnego, małego guzka, przez który może (ale nie musi) prześwitywać biały czop łojowy, przypominający zwykły wyprysk skórny (zaskórnik zamknięty). Guzek zapalny może być zlokalizowany zarówno po zewnętrznej, jak i po wewnętrznej stronie powieki. Nie zaburza widzenia, natomiast ból i ucisk na gałkę oczną powodują znaczący dyskomfort. Co istotne, w większości przypadków jęczmień występuje jako pojedynczy guzek, natomiast u niektórych osób tworzą się ich skupiska.

W ponad 90% przypadków pośrednią przyczyną wystąpienia jęczmienia jest zakażenie bakteriami gronkowca. W jego wyniku (a także w wyniku niewłaściwej higieny okolic oczu) dochodzi do zaczopowania konkretnych gruczołów: łojowych Zeissa lub gruczołów potowych – rzęskowych Molla (znajdują się one na powierzchni powieki i w linii rzęs, więc w przypadku ich zatkania, jęczmień określany jest jako zewnętrzny). Tak, jak zostało to już wspomniane, jęczmień może także pojawić się po wewnętrznej stronie powieki – wówczas bezpośrednim powodem takiego stanu rzeczy jest zaczopowanie ujść gruczołów Meiboma (produkujących wydzielinę łojową), znajdujących się w tym właśnie obrębie (zarówno w powiece dolnej, jak i górnej).

Lekarz rozpoznaje jęczmień na podstawie badania przedmiotowego z użyciem lampy szczelinowej, podnosząc lub odwijając powieki pacjenta (w miarę możliwości) i dokładnie oglądając zmianę. Zwykle taka procedura wystarczy do postawienia diagnozy. Rzadko zleca się posiew, by sprawdzić, jakie drobnoustroje wywołały infekcję (chyba, że jęczmień po wyleczeniu wciąż nawraca u pacjenta – wówczas dodatkowe badania są zwykle niezbędne).

 Warto wiedzieć:

Czy wiesz, że jęczmień na oku jest zwykle spowodowany przez bakterie Staphylococcus aureus, które naturalnie występują na skórze? Aby zapobiec jego powstawaniu, unikaj dotykania oczu brudnymi rękami i regularnie myj ręce.

Jęczmień na oku a gradówka – jak je od siebie odróżnić?

Jęczmień na oku bywa przez pacjentów często mylony z gradówką – niektórzy używają wręcz tych pojęć zamiennie. To jednak dwa różne rodzaje dolegliwości. Co prawda gradówka również objawia się powstaniem guzka w obrębie powieki górnej lub dolnej (na skutek zaczopowania ujścia jednego z gruczołów), przy czym jest on niebolesny i utrzymuje się dłużej, niż ma to miejsce w przypadku jęczmienia. Warto tutaj zaznaczyć, że nieleczony jęczmień może przeistoczyć się w gradówkę (gdy wyciszeniu ulegnie zapalenie, ale guzek utworzony z treści łojowej pozostanie w obrębie powieki).

Jęczmień na oku – ile trwa leczenie? Jak zapobiegać nawrotom?

W większości przypadków w leczeniu jęczmienia na oku stosuje się domowe metody zachowawcze, polegające na rozgrzewaniu powieki i jej masowaniu, co jednocześnie ułatwia ewakuację zalegającej w guzku wydzieliny, prowadząc do zmniejszenia zmiany, złagodzenia bólu, a w końcu do całkowitego zaniku jęczmienia. Rozgrzewanie i masaż należy wykonywać od 3 do 4 razy dziennie, jednak warto przy tym zabiegu zrezygnować z jajek, obrączek czy skarpet wypełnionych solą, a postawić na wielorazowe kompresy okulistyczne (dostępne w aptekach), które znacznie łatwiej wyczyścić i zdezynfekować. Lekarze zalecają również, by nie używać dotychczas stosowanych kremów, tuszy do rzęs i innych kosmetyków, które miały kontakt z rzęsami i powiekami, ponieważ mogą znajdować się w nich bakterie prowadzące do powtórnego zakażenia. Sam masaż, już po rozgrzaniu powieki, powinno wykonywać się od jej granicy do linii rzęs (w praktyce oznacza to, że górną powiekę masujemy od góry, w stronę linii rzęs, a dolną – od dołu). Dobrze również wykonać kilka ruchów w kierunku od zewnętrznego, do wewnętrznego kącika oka. Na czas leczenia należy zrezygnować z noszenia soczewek kontaktowych. Jęczmień powinien ustąpić maksymalnie w ciągu dwóch tygodni. Jeśli tak się nie stanie, okulista może zlecić przyjmowanie antybiotyku (miejscowo, w kroplach lub doustnie).

Osoby, u których jęczmień nie ustępuje (nawet mimo włączenia antybiotyku), a dodatkowo pojawia się u nich gorączka, zaburzenia widzenia, powiększenie węzłów chłonnych, ropna wydzielina z oka czy inne, niepokojące objawy – zdecydowanie powinny udać się do lekarza, z uwagi na ryzyko rozprzestrzenienia się infekcji na cały organizm.

Aby zapobiegać pojawianiu się jęczmienia, należy zadbać o codzienną higienę powiek. Do tego celu mogą służyć specjalne, jednorazowe chusteczki okulistyczne dostępne w aptekach czy salonach optycznych. Powinni je stosować zwłaszcza ci pacjenci, u których obserwujecie nawroty jęczmienia, zapalenia spojówek i innych infekcji narządu wzroku. Oprócz tego trzeba pamiętać o podstawowych zasadach higieny, a więc o myciu rąk przed dotykaniem oczu i powiek, a zwłaszcza przed zmianą szkieł kontaktowych.

Polecane badania
Podziel się

Źródła:

  1. Dr n. med. A. Pogrzebalski, Jęczmień na oku – przyczyny, jak się go pozbyć, czy jest groźny? [w:] Medycyna Praktyczna, 07.11.2023
  2. Dr hab. n. med. D. Pojda-Wilczek, Leczenie chorób powiek [w:] Medycyna Praktyczna, 18.10.2016
  3. Grałek, Stany zapalne powiek u dzieci – zasady postępowania [w:] Pediatria po Dyplomie 06/2012
  4. Dr hab. n. med. A. Kubicka-Trzęska, dr n. med. I. Karska-Basta, lek. K. Kozicka, lek. A. Nowak, lek. M. Chrząszcz, Farmakoterapia bakteryjnych schorzeń narządu wzroku [w:] Okulistyka po Dyplomie 03/2018
  5. Adamski, Nie tylko gradówka – o nie barwnikowych zmianach guzkowych powiek [w:] Optyka 4/2019