Profil tarczycowy podstawowy
Tarczyca jest gruczołem wydzielania wewnętrznego, który odpowiadając za gospodarkę hormonalną regulującą tempo podstawowej przemiany materii, jest niezwykle istotny dla funkcjonowania niemalże całego organizmu (m.in. układu nerwowego, pokarmowego, rozrodczego, mięśniowego).
Hormony tarczycy wpływają odpowiednio na nastrój, aktywność, temperaturę ciała, pracę mięśni (w tym serca), pracę jelit, metabolizm lipidów i węglowodanów.
Praca gruczołu tarczowego jest sterowana aż z mózgu. To tam podwzgórze wydziela substancje (TRH), by pobudzić przysadkę do syntezy hormonu TSH, który bezpośrednio stymuluje tarczycę do pracy- wydzielania hormonów pobudzających przemianę materii (głównie T4, które w tkankach jest przekształcane do jeszcze aktywniejszego T3).
Wyróżniamy trzy rodzaje zaburzeń tych procesów:
- pierwotne (związane ze zmianami w obrębie samego gruczołu). Gdy to struktura lub funkcja tarczycy są zaburzone, a podwzgórze i przysadka pracują prawidłowo, ta ostatnia bezskuteczne wydziela większe stężenia TSH, by stymulować niewydolny narząd do pracy.
- wtórne (związane z zaburzeniami w obrębie przysadki lub podwzgórza). Gdy podwzgórze lub przysadka nie funkcjonują prawidłowo, stężenie TSH jest niskie- mimo prawidłowego funkcjonowania samej tarczycy, nie jest ona pobudzana do wydzielania hormonów.
- subkliniczne (mimo już obecnych nieprawidłowości w stężeniach hormonów, chory nie odczuwa z ich powodu objawów). Dzieje się tak zazwyczaj w przypadkach zwiastujących rozwój nadczynności tarczycy, gdy mimo niskiego TSH, stężenie T4 nadal utrzymuje się w granicach normy.
Kontrola stanu tak ważnego i wielozadaniowego narządu, jakim jest tarczyca, jest pierwszym krokiem w kierunku zadbania o kondycję naszego zdrowia.
Kiedy należy wykonać badania?
Wykonanie profilu tarczycowego jest zalecane w sytuacjach takich jak:
- profilaktyczna kontrola stanu funkcjonowania tarczycy
- regularna kontrola i monitorowanie skuteczności leczenia w przypadku już zdiagnozowanych chorób tarczycy
- podejrzenie chorób podwzgórza, przysadki (uszkodzeń w wyniku urazów, zabiegów chirurgicznych, rozwoju gruczolaków wydzielających hormony)
- podejrzenie nowotworu tarczycy
- podejrzenie zapalenia lub autoimmunologicznej choroby tarczycy
- monitorowanie stanu tarczycy w przypadku stosowania leków mogących wpływać na jej funkcje (np. glikokortykoidy, amiodaron, lit)
- kontrola stanu tarczycy przed podaniem kontrastu jodowego do badań obrazowych.
Kto powinien wykonać badania?
Pakiet badań powinni wykonać następujący pacjenci:
- Każda zdrowa osoba– w celu profilaktycznej kontroli stanu tarczycy. Wczesne wykrycie nieprawidłowości w badaniach umożliwia szybką konsultację endokrynologiczną i może zapobiec pojawieniu się wielu przykrych skutków i powikłań.
- Kobiety w ciąży lub planujące ciążę – również w celu kontroli, z powodu faktu, że hormony tarczycy odgrywają istotną rolę szczególnie w pierwszym trymestrze ciąży. Ich odpowiednio wysokie stężenie we krwi matki ma wpływ na prawidłowy rozwój mózgu i układu kostnego płodu.
- Kobiety mające problemy z zajściem w ciążę – często do momentu uregulowania równowagi hormonalnej tarczycy, poczęcie potomka jest znacznie utrudnione. Zarówno niedoczynność, jak i nadczynność tarczycy mogą powodować spadek libido i zaburzenia miesiączkowania.
- Osoby z historią chorób tarczycy w rodzinie- szczególnie niedoczynności uwarunkowanej autoimmunologicznie (choroba Hashimoto) z początkiem we wczesnym wieku.
Ponadto, profil powinna wykonać każda osoba w sytuacji występowania charakterystycznych objawów mogących sugerować choroby tarczycy, by sprawdzić, czy odczuwane symptomy wynikają z zaburzeń endokrynologicznych.
Objawy mogące sugerować obecność zapalenia lub nowotworu tarczycy:
- powiększenie obwodu szyi,
- wyczuwalne guzki w przedniej części szyi,
- bolesny obrzęk w okolicy tarczycy,
- powiększenie węzłów chłonnych szyi,
- chrypka, zmiana barwy głosu,
- trudności z przełykaniem, poczucie ucisku na krtań.
Kup pakiet badań online
Profil tarczycowy zawiera badania
kontakt@synevo.pl