Choroba Hashimoto to stan, w którym układ odpornościowy atakuje tarczycę. Jest to choroba zapalna, znana również jako przewlekłe limfocytowe zapalenie tarczycy, dlatego nazywa się ją często zapaleniem tarczycy Hashimoto.

Zapalenie tarczycy Hashimoto

Choroba występować może zarówno przy podwyższonej czynności gruczołu, jak i przy normalnej lub zmniejszonej czynności gruczołu.

Z powodu procesu autoimmunologicznego w tkankach dochodzi do nacieków limfocytów, z upływem lat dochodzi zaś do zaniku tkanki gruczołowej, co prowadzi do niedoczynności tarczycy.

Choroba Hashimoto jest najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy.

Choroba ta dotyka głównie kobiety w średnim wieku, ale może również dotykać mężczyzn i kobiety w każdym wieku a także dzieci.

Aby potwierdzić chorobę konieczne jest przeprowadzenie badań funkcji tarczycy. Leczenie polega na stosowaniu terapii zastępczej – podawania hormonów tarczycy i zazwyczaj jest ono efektywne.

INFORMACJEDowiedz się więcej:

Tarczyca – co to jest, jakie badania wykonywać

Hashimoto objawy

Na początku możesz nie zauważyć żadnych objawów choroby Hashimoto lub zauważyć niewielkie powiększenia przedniej części szyi (tzw. wola). Zapalenie Hashimoto zazwyczaj postępuje wolno z biegiem lat i powoduje przewlekłe uszkodzenie tarczycy, co prowadzi do obniżenia poziomu hormonów tarczycy we krwi. Dolegliwości i symptomy to głównie te wiążące się z niedostateczną funkcją tarczycy (niedoczynność), a mianowicie:

• zmęczenie i senność;
• zwiększona wrażliwość na zimno;
• zaparcia;
• bladość;
• suchość skóry;
• opuchlizna twarzy;
• łamliwe paznokcie;
• wypadanie włosów;
• powiększenie języka;
• niewyjaśniony przyrost masy ciała;
• bóle mięśni i osłabienie;
• ból stawów i sztywność;
• nadmierne lub długotrwałe krwawienie miesiączkowe;
• depresja;
• problemy z pamięcią i inne.

Kiedy należy udać się do lekarza?

Koniecznie skontaktuj się ze swoim lekarzem, jeśli wystąpią następujące objawy i symptomy:

• zmęczenie bez wyraźnego powodu;
• sucha skóra;
• blada, spuchnięta twarz;
• zaparcia.

Powinieneś także udać się do lekarza na badanie czynności tarczycy, jeśli przeszedłeś operację tarczycy, byłeś leczony radioaktywnym jodem lub lekami przeciwtarczycowymi, lub też poddany radioterapii głowy, szyi czy górnej części klatki piersiowej.

Jeśli masz wysoki poziom cholesterolu we krwi, zapytaj lekarza, czy przyczyną może być niedoczynność tarczycy.

Jeśli w ramach leczenia niedoczynności tarczycy spowodowanej zapaleniem tarczycy – chorobą Hashimoto, regularnie wykonuj badania okresowe i badaj hormony tarczycy.

Z biegiem czasu odpowiednia do zastąpienia funkcji tarczycy dawka może ulec zmianie.

Przyczyny rozwoju zapalenia tarczycy Hashimoto

Choroba Hashimoto jest chorobą autoimmunologiczną, w której komórki odpornościowe i przeciwciała uszkadzają tarczycę. Nie są znane powody, dla których układ odpornościowy atakuje tarczycę. Niektórzy naukowcy uważają, że wirus lub bakteria może wywoływać reakcję autoimmunologiczną, podczas gdy inni uważają, że może istnieć predyspozycja genetyczna.

Najprawdopodobniej połączenie kilku czynników – w tym dziedziczności, płci i wieku – może determinować ryzyko rozwoju choroby.

Jakie są czynniki ryzyka rozwoju zapalenia tarczycy Hashimoto?

Czynnikami, które zwiększają ryzyko zachorowania na chorobę Hashimoto, są: płeć żeńska, wiek średni, występowanie chorób tarczycy lub innych chorób autoimmunologicznych w rodzinie – jak na przykład reumatoidalne zapalenie stawów, cukrzyca typu 1 lub toczeń czy też ekspozycja na nadmierne promieniowanie w środowisku.

INFORMACJE Badania tarczycy

Jakie są komplikacje, jeśli choroba nie jest leczona?

Nieleczona, nieaktywna tarczyca w stanie niedoczynności spowodowanej zapaleniem tarczycy Hashimoto może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych:

• Wole. Ciągła stymulacja tarczycy w celu uwolnienia większej liczby hormonów może prowadzić do wzrostu wielkości gruczołu – wole. Niedoczynność tarczycy jest jedną z najczęstszych przyczyn występowania wola.
• Problemy kardiologiczne. Zapalenie tarczycy Hashimoto może również wiązać się ze zwiększonym ryzykiem chorób lub incydentów sercowo-naczyniowych, głównie z powodu wysokiego poziomu cholesterolu z powodu lipoprotein o niskiej gęstości (LDL), tzw. „zły” cholesterol – może wystąpić u osób z niedoczynnością tarczycy. Nieleczona niedoczynność tarczycy może prowadzić do niewydolności serca.
• Problemy ze zdrowiem psychicznym. Depresja może wystąpić na początku choroby Hashimoto i z czasem może stać się poważniejsza. Zapalenie tarczycy Hashimoto może również prowadzić do zmniejszenia pożądania seksualnego (libido) zarówno u mężczyzn, jak i kobiet.
• Obrzęk śluzowaty. Ten rzadki, zagrażający życiu stan, może rozwinąć się z powodu długotrwałej ciężkiej niedoczynności tarczycy, wynikającej z nieleczonej choroby Hashimoto. Jego objawy obejmują senność, po której następuje głęboki letarg i utrata przytomności
• Śpiączka. Śpiączka z powodu obrzęku śluzowatego może być spowodowana wyziębieniem, środkami uspokajającymi, infekcją lub innym obciążeniem organizmu. Ten stan wymaga natychmiastowego leczenia.
• Wady płodu. Dzieci urodzone przez kobiety z nieleczoną niedoczynnością tarczycy z powodu zapalenia tarczycy Hashimoto są bardziej narażone na opóźnienie rozwoju i wystąpienie problemów intelektualnych. Może istnieć związek między występowaniem niedoczynności tarczycy u ciężarnej a wadami wrodzonymi, takimi jak rozszczep podniebienia.
• Problemy zdrowotne noworodka. Istnieje również związek między ciążą matki z niedoczynnością tarczycy a problemami serca, mózgu i nerek u noworodka. Jeśli planujesz zajść w ciążę lub jesteś we wczesnej ciąży, sprawdź poziom hormonów tarczycy.

W jaki sposób stawia się diagnozę?

Badania pod kątem choroby Hashimoto można wykonać, jeśli czujesz się bardziej zmęczony lub ospały, masz suchą skórę, zaparcia i ochrypły głos lub miałeś wcześniej problemy z tarczycą lub wolem.

Rozpoznanie zapalenia tarczycy Hashimoto opiera się na objawach klinicznych i wynikach badań krwi, które mierzą poziomy TSH wytwarzanego w przysadce mózgowej. Jeśli tarczyca ma zmniejszoną funkcję, poziom hormonu tarczycy (FT4) jest niski.

Jednocześnie wzrasta poziom TSH, ponieważ przysadka mózgowa próbuje stymulować tarczycę do wytwarzania większej liczby hormonów. Za pomocą czułego testu TSH lekarze mogą zdiagnozować zaburzenia czynności tarczycy znacznie wcześniej, często przed wystąpieniem objawów lub powikłań choroby.

Ponieważ ta choroba jest chorobą autoimmunologiczną, przeciwciała można wykryć we krwi. Badanie krwi może potwierdzić występowanie przeciwciał skierowanych przeciwko peroksydazie tarczycowej (anty-TPO, aTPO) – przeciw tyreoglobulinie (anty-TG). TPO jest enzymem występującym w tarczycy, który odgrywa ważną rolę w produkcji hormonów tarczycy.

Należy pamiętać, że test na obecność przeciwciał anty-TPO nie jest dodatni dla wszystkich osób z zapaleniem tarczycy – chorobą Hashimoto, a niektóre osoby mają przeciwciała anty-TPO, ale nie mają wola, niedoczynności tarczycy ani innych problemów z tarczycą.

Czy można leczyć chorobę Hashimoto?

Leczenie tej choroby obejmuje monitorowanie i leczenie zastępcze hormonami tarczycy (np. Syntetycznym hormonem tarczycy lewotyroksyną).

Jeśli tarczyca  funkcjonuje prowidłowo w momencie rozpoznania, pacjentowi nie przepisuje się leczenia, ale zaleca się przeprowadzanie regularnych badań.

Aby ustalić prawidłową, początkową dawkę lewotyroksyny, lekarz zwykle sprawdza poziom TSH po sześciu do ośmiu tygodniach leczenia i ponownie po każdej zmianie dawki. Po określeniu dawki normalizującej wyniki badań tarczycy, lekarz najprawdopodobniej będzie sprawdzał u Państwa okresowo poziom TSH co dwanaście miesięcy, ponieważ wymagana dawka może ulec zmianie.

Rak tarczycy – objawy, przyczyny, diagnostyka

Wole tarczycy: Jakie są objawy, przyczyny i leczenie woli?

Guzki tarczycy

INFORMACJA Dowiedz się więcej:

• https://www.synevo.bg/hashimoto/
• https://www.womenshealth.gov/a-z-topics/hashimotos-disease