ASMA (przeciwciała przeciw mięśniom gładkim) powiązano z zaburzeniami autoimmunologicznymi w obrębie wątroby i dróg żółciowych. Częstość występowania ASMA w autoimmunologicznym zapaleniu wątroby typu 1 wynosi około 70%, podczas gdy w pierwotnej marskości wynosi 20-30%.
Docelowymi antygenami dla tych autoprzeciwciał są aktyna (86% przypadków), ale także inne składniki szkieletu komórkowego takie jak tubulina, wimentyna, desmina, troponina i tropomiozyna (14% przypadków).
W autoimmunologicznym zapaleniu wątroby typu 1 głównym celem przeciwciał jest nitkowata postać aktyny (aktyna F). Obecność przeciwciał przeciw aktynie jest szczególnie ważna u dzieci, gdyż u nich mogą być jedynym markerem choroby.
W trakcie leczenia immunosupresyjnego ASMA zanikają u większości pacjentów, jednak ich niski poziom nie gwarantuje braku nawrotu po przerwaniu leczenia. Ani ich początkowy poziom, ani dynamika zmian stężeń podczas choroby, nie korelują z jej ciężkością i rokowaniem.
ASMA nie uczestniczą w mechanizmie rozwoju choroby, zatem określenie ich stężenia ma większą wartość w jej diagnozowaniu niż monitorowaniu przebiegu i leczenia.
Skuteczność diagnostyczna ASMA wzrasta, jeśli obecne są również przeciwciała przeciwjądrowe ANA.
Po co wykonujemy to badanie?
Badanie poziomu przeciwciał przeciw mięśniom gładkim (ASMA) wykonuje się, gdy lekarz podejrzewa obecność choroby, takiej jak: aktywne autoimmunologiczne zapalenie wątroby (ostre lub przewlekłe zapalenie wątroby o nieznanej przyczynie, odrzucenie jej przeszczepu).
Uwaga: w 25–35% przypadków autoimmunologiczne zapalenie wątroby przebiega bezobjawowo, dlatego należy rozważyć badanie autoprzeciwciał w obecności łagodnych, niedawno wykrytych zmian aktywności enzymów wątrobowych. Opóźnienie diagnozy i odpowiedniego leczenia może prowadzić do skrócenia przeżycia nawet o 10 lat, nawet w porównaniu z ciężkimi postaciami autoimmunologicznego zapalenia wątroby, ale leczonymi odpowiednio wcześnie.
Cel badania
Test służy do diagnozowania i oceny aktywności chorobowej niektórych chorób autoimmunologicznych takich jak autoimmunologiczne zapalenie wątroby i pierwotna marskość żółciowa.
Kiedy konieczne jest przeprowadzenie tego badania?
Badanie ASMA jest zlecane przez lekarza w przypadku występowania objawów takich jak: opór (masa) w prawym podżebrzu, żółtaczka skóry i błon śluzowych, swędzenie, ciemny mocz, niewyjaśniony wzrost aktywności aminotransferazy AST, ALT i GGT.
Przygotowanie do badania
Przed badaniem nie jest wymagane wcześniejsze przygotowanie pacjenta.
Materiał do badania
- krew żylna
Powody odrzucenia próbki
- surowica z intensywną hemolizą, lipemią lub silnie zanieczyszczona materiałem bakteryjnym.
Metoda badania
- test immunoenzymatyczny ELISA
- badanie wykrywa obecność przeciwciał z klasy IgG przeciwko aktynie
ASMA norma
- miano < 1:100
Wynik wątpliwy wymaga powtórzenia badania po 2-3 tygodniach.
Ograniczenia wyników badania
Podobnie jak przeciwciała przeciwjądrowe (ANA) przeciwciała przeciw mięśniom gładkim nie są całkowicie swoiste dla autoimmunologicznego zapalenia wątroby.
Ich obecność stwierdza się również u 20–40% pacjentów z poalkoholowym uszkodzeniem wątroby, bezalkoholowym stłuszczeniem wątroby, przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu B lub wirusowym zapaleniem wątroby typu C, wczesną marskością żółciową lub pierwotnym stwardniającym zapaleniem dróg żółciowych.
ASMA mogą występować w niskich mianach u 3-18% zdrowych osób. Można je również wykryć w przebiegu infekcji wirusowych, autoimmunologicznych chorobach tkanki łącznej, celiakii, chorobie Crohna, autoimmunologicznym zapaleniu tarczycy, cukrzycy i innych.