Posiew kału w kierunku EPEC
Wiele bakterii (pałeczek) z rodzaju Escherichia coli naturalnie występuje w przewodzie pokarmowym człowieka, pełniąc w nim szereg ważnych funkcji m.in. wspomagając trawienie, wchłanianie substancji odżywczych i zapewniając ochronę przed infekcjami. W niektórych okolicznościach (np. przy przerwaniu ciągłości układu pokarmowego lub przejściu do układu moczowo-płciowego), normalnie bytujące w jelitach bakterie przedostając się do innych miejsc, powodują w nich infekcje. O zdolności endogennych (pochodzących z ogranizmu) E. coli do wywoływania zakażeń ogólnoustrojowych o ciężkim przebiegu świadczy fakt, że są często izolowane od chorych z sepsą.
Jednak istnieje szereg szczepów E. Coli, które w każdych warunkach powodują zakażenia – nazywamy je bezwzględnie chorobotwórczymi. Odpowiadają one za ponad 80% wszystkich pozaszpitalnych oraz wiele szpitalnych zakażeń przewodu pokarmowego, objawiając się głównie biegunkami. Często występują one w postaci lokalnych epidemii lub wykrywane są przypadkowo u podróżujących.
Szczególnie ważnym czynnikiem etiologicznym zapalenia żołądka i jelit w krajach rozwijających się (ubogich) są szczepy enteropatogenne E. Coli (EPEC), stanowiące główną przyczynę biegunki u niemowląt. Bakterie wydalane są z kałem osoby zainfekowanej, a ich dawka zakaźna jest niska, co umożliwia przenoszenie się zakażeń z osoby na osobę (w tym z opiekunka na dziecko). Infekcję EPEC zapoczątkowuje adhezja (przyleganie) bakterii do nabłonka jelita cienkiego prowadzące do zniszczenia struktury mikrokosmków jelitowych. Następnie po ok 1 dniu pojawia się wodnista biegunka, która może mieć czasem ciężki i przewlekły przebieg (trwa nawet do kilku tygodni, nierzadko skutkując poważnym odwodnieniem). Jednak w jej przebiegu niezalecane jest stosowanie antybiotyków, a terapia powinna ograniczać się do uzupełniania strat wodno-elektrolitowych.
Biegunki bakteryjne szerzące się wśród dzieci, w niektórych rejonach świata stanowią duży problem zdrowia publicznego. Skuteczne wykrywanie i prowadzenie programów mających na celu zapobieganie rozprzestrzeniania się patogenów jest bardzo ważne, szczególnie w szkołach i placówkach opieki medycznej.
Kiedy wykonać posiew kału w kierunku EPEC?
Badanie jest zlecane w celu diagnostyki ostrych zespołów biegunkowych, w obecności charakterystycznych objawów z przewodu pokarmowego, a jego celem jest dokładna identyfikacja gatunku bakterii, która je spowodowała.
Test wykonywany jest na podstawie materiału pobranego z próbki kału i znajduje szczególne zastosowanie w przypadku dzieci do 2 roku życia oraz na oddziałach szpitalnych (w tym pediatrycznych), u których wykluczono inne potencjalne przyczyny zakażenia. Wynik posiewu może dostarczyć cennych wskazówek, które posłużą do planowania postępowania z chorym (jego izolacji, sposobu leczenia), ale również skłonić do podjęcia działań zapobiegających rozprzestrzenianiu infekcji (wzmożonej higieny, nadzoru epidemiologicznego).
Kto powinien wykonać posiew kału w kierunku EPEC?
Badanie powinno zostać wykonane u dzieci z objawami zakażenia układu pokarmowego:
- osłabienie, złe samopoczucie
- wodnista biegunka, z domieszką śluzu ale bez krwi
- gorączka,
- bóle brzucha
- zawroty, bóle głowy
- nudności, wymioty
- suchość skóry i śluzówek
Posiew kału w kierunku EPEC norma
- Posiew ujemny (-)
Nie wyhodowano bakterii – może świadczyć o tym, że przyczyną obserwowanych objawów jest zakażenie innym patogenem i konieczne jest poszerzenie diagnostyki.
- Posiew dodatni (+)
Wyhodowano bakterię – co świadczy o tym, że przyczyną obserwowanych objawów jest zakażenie enteropatogennym szczepem E. Coli. Zalecane jest intensywna obserwacja i nawadnianie chorego, zachowanie przy nim wzmożonych środków higieny. Jeśli jest nim dziecko do 2 roku życia, fakt wystąpienia biegunki należy zgłosić odpowiednim służbom sanitarnym, gdyż okres nosicielstwa i czas wydalania bakterii wraz z kałem jest u nich dłuższy niż u dorosłych, może trwać nawet do kilku tygodni po ustąpieniu objawów.