Czym jest test PAPP-A wg FMF?
Test PAPP-A to prenatalny, nieinwazyjny test diagnostyczny opierający się na ocenie stężenia specyficznego białka produkowanego w organizmie kobiety podczas ciąży. Pełna nazwa tego związku to ciążowe białko osoczowe A, a jego poziomy we krwi fizjologicznie wzrastają wraz z czasem trwania ciąży. Ocena tych stężeń jest jednym z podstawowych nieinwazyjnych badań prenatalnych, które mają na celu ogólną ocenę zdrowia dziecka i prawidłowość jego rozwoju w łonie matki. Dzięki wykonywaniu tych badań możliwe jest wczesne wykrycie czynników ryzyka, które mogłyby wskazywać na obecność wad wrodzonych u płodu.
Test PAPP-A jednak nie dostarcza definitywnych informacji na temat obecności choroby, a uzyskane wyniki należy potwierdzić za pomocą bardziej dokładnych rodzajów badań prenatalnych. Szczegółowe normy i zalecenia dotyczące wykonywania tych badań standaryzowane są przez FMF, czyli Fetal Medicine Foundation, która zajmuje się zdrowiem kobiet w ciąży i ich dzieci w okresie prenatalnym.
Kiedy należy wykonać test PAPP-A wg FMF?
Zarówno fundacja FMF jak i Polskie Towarzystwo Ginekologiczne zalecają wykonywanie testu PAPP-A podczas pierwszego trymestru ciąży, niezależnie od wieku matki. Optymalnie badanie powinno zostać przeprowadzone między 11, a 13 tygodniem ciąży. Dodatkowo w tym samym okresie powinno zostać przeprowadzone badanie obrazowe z wykorzystaniem metody USG- tzw. USG genetyczne, gdyż ma ono na celu wykrycie zaburzeń, które mogą wskazywać na obecność wad genetycznych u dziecka. Badanie umożliwia lekarzowi wizualną ocenę płodu oraz uzyskanie dodatkowych informacji na temat ewentualnych zaburzeń rozwoju.
Po co wykonuje się test PAPP-A wg FMF?
Test PAPP-A umożliwia oszacowanie statystycznego ryzyka występowania u płodu wad genetycznych w postaci trisomii. W prawidłowych warunkach każda komórka zdrowego człowieka zawiera 46 chromosomów zgrupowanych w 23 pary. Chromosomy to struktury obecne w jądrze komórkowym, które tworzy ludzki materiał genetyczny w postaci kodu DNA. Niektóre wady wrodzone wynikają z zaburzeń w ilości określonych chromosomów- może być ich za dużo lub zbyt mało. W sytuacji, gdy w jednej parze występuje dodatkowy, trzeci chromosom mówimy o trisomii określonej pary. Nieprawidłowe wyniki stężeń PAPP-A we krwi matki mogą wskazywać na rozwój następujących chorób:
- trisomia 13 chromosomu – zespół Patau
- trisomia 18 chromosomu – zespół Edwardsa
- trisomia 21 chromosomu – zespół Downa
Test PAPP-A charakteryzuje się dość wysoką dokładnością- jego czułość plasuje się na poziomie prawie 90%, co oznacza, że w 9 na 10 badanych przypadków nieprawidłowy wynik świadczy o chorobie dziecka. Jednak potwierdzenie tych wyników uzyskuje się poprzez wykonanie dodatkowych badań prenatalnych, które umożliwiają ocenę kariotypu (czyli układu chromosomalnego) dziecka. Pacjentka zazwyczaj jest kierowana na tego rodzaju badania w sytuacji, gdy występują także dodatkowe nieprawidłowości w badaniu USG.
Test PAPP-A – Kup online po niskiej cenie
Test PAPP-A – jakie badania dodatkowe można wykonać?
Razem z testem PAPP-A możliwe jest wykonanie oceny poziomów innych związków we krwi, których zaburzenia także mogą sugerować obecność wad wrodzonych u płodu. Zazwyczaj oceniane są poziomy beta-hCG, czyli wolnej podjednostki beta gonadotropiny kosmówkowej– wówczas mowa o tzw. teście podwójnym. W przypadku gdy badane jest dodatkowo stężenie estradiolu jest to tzw. test potrójny, jednak jest on zazwyczaj przeprowadzany dopiero między 15, a 20 tygodniem ciąży. Gdy nieprawidłowości obecne są zarówno w badaniach biochemicznych wykonywanych z krwi, jak i w badaniu USG pacjentka zazwyczaj jest kierowana przez lekarza prowadzącego ciążę na wykonanie dodatkowych badań.
Do niedawna jedynymi badaniami pozwalającymi na ocenę materiału genetycznego dziecka były inwazyjne badania prenatalne, z których najczęściej wykonywana była amniopunkcja. W przebiegu tego badania wykonywana jest niewielka procedurą chirurgiczną (nakłucie owodni w celu pobrania płynu owodniowego), która wiążę się z ryzykiem pojawienia się komplikacji około ciążowych. Do grupy komplikacji, których ryzyko wystąpienia się podczas amniopunkcji zaliczane są m.in.:
- uszkodzenie płodu
- przedwczesny poród
- zakażenie wewnątrzmaciczne
- poronienie
Ryzyko wystąpienia tych zjawisk jest niewielkie, jednak nadal obecne. Istnieje jednak alternatywa do tych badań – dzięki przełomowym odkryciom w zakresie diagnostyki prenatalnej oraz zastosowania najnowszych osiągnięć bioinformatycznych możliwa jest ocena materiału genetycznego dziecka tylko na podstawie próbki krwi żylnej matki. Są to tak zwane nieinwazyjne badania prenatalne nowej generacji, których przykładem jest test VERAgene lub VERACITY. Opierają się one na analizie wolnego DNA płodowego, które w sposób fizjologiczny przenika przez łożysko do krwiobiegu ciężarnej z krwi dziecka. Badanie to nie niesie za sobą jakiegokolwiek ryzyka, ani dla zdrowia matki, ani dla zdrowia dziecka, przy czym jednocześnie charakteryzuje się bardzo wysoką dokładnością, nie odbiegającą od dokładności badań inwazyjnych.