Czas trombinowy (TT) jest odzwierciedleniem aktywności fibrynogenu i sprawności ostatniego etapu krzepnięcia krwi- omija wcześniejsze etapy tego procesu i nie zależy od aktywności pozostałych czynników krzepnięcia. Badanie ocenia tę część procesu krzepnięcia, w której rozpuszczalny fibrynogen, pod wpływem enzymu trombiny, jest zamieniany w nierozpuszczalne nici fibrynowe. Niezakłócony przebieg tej reakcji warunkuje sprawność tworzenia skrzepu i hamowania krwawienia.
Badanie mierzy czas potrzebny do powstania skrzepu fibryny z fibrynogenu po dodaniu standardowej ilości trombiny do osocza. Wpływ na to ma poziom i lub struktura fibrynogenu oraz obecność inhibitorów aktywności trombiny (np. heparyny , produktów degradacji fibrynogenu/fibryny, bezpośredniego inhibitora trombiny).
Kiedy dochodzi do urazu i zaczyna się krwawienie, organizm zaczyna tworzyć skrzep w miejscu uszkodzenia naczynia. Płytki krwi przylegają do ściany naczynia, aktywują się i agregują, w taki sposób rozpoczyna się kaskada krzepnięcia i aktywowane są białka krążące w osoczu, zwane czynnikami krzepnięcia. Jednym z nich jest fibrynogen. Fibrynogen pod koniec procesu krzepnięcia jest przekształcany przez enzym trombinę w nierozpuszczalne nici zwane fibryną, które dodatkowo przylegają do miejsca urazu i stabilizują czop z płytek krwi. Zapewnia to powstanie stabilnego skrzepu, który pozostając na miejscu urazu do momentu wygojenia rany, zapobiega dodatkowej utracie krwi.
Aby powstał stabilny skrzep, we krwi musi być wystarczająca ilość normalnie funkcjonujących płytek krwi i czynników krzepnięcia. Jeśli którykolwiek z etapów krzepnięcia jest zaburzony, może to prowadzić do epizodów krwawienia lub zakrzepicy (tworzenia zatorów w naczyniach).
Czas trombinowy – kiedy wykonać badanie?
Badanie jest wykorzystywane w diagnostyce hematologicznej zaburzeń krzepnięcia związanych z nieprawidłową ilością lub strukturą fibrynogenu oraz w kontroli leczenia przeciwkrzepliwego (heparyną) i rozpuszczającego zakrzepy (trombolitycznego).
Przy zaburzeniach krzepnięcia, wynik badania należy interpretować wraz z innymi wskaźnikami oceny sprawności układu krzepnięcia, jak:
Czas trombinowy – kto powinien wykonać badanie?
Osoby z objawami zaburzeń w układzie krzepnięcia, które mogą obejmować:
- krwawienia z nosa,
- dziąseł,
- obfite krwotoki
- i rozległe siniaki po niewielkich obrażeniach,
- przedłużające się miesiączki,
- oznaki krwawienia z przewodu pokarmowego( krew w stolcu),
- anemia.
Badanie powinny wykonać szczególnie osoby ze współistniejącymi chorobami wątroby w zaawansowanym stadium lub leczone preparatami zmieniającymi (zwiększającymi lub zmniejszającymi) krzepliwość krwi.
Większość osób z zaburzeniami krzepnięcia spowodowanymi nieprawidłowościami fibrynogenu nie będzie miało żadnych objawów, a badanie wykonuje się zazwyczaj dopiero, gdy inne badania hematologiczne wyjdą nieprawidłowo lub wystąpi przedłużające się krwawienie po zabiegu chirurgicznym lub urazie.
Materiał do badania
- krew żylna
Czas trombinowy cena
Czas trombinowy norma
Wartości referencyjne: 10,3 – 16,6 sek.
Czas trombinowy za niski
Nie ma znaczenia diagnostycznego.
Czas trombinowy za wysoki
Przedłużony czas trombinowy obserwujemy:
- przy obniżonym stężeniu fibrynogenu- hipofibrynogemii (choroby wątroby, marskość wątroby, ale także DIC- zespół rozsianego wykrzepiania śródnaczyniowego, gdy zachodzi proces aktywnej fibrynolizy- rozpuszczania skrzepów, gdyż produkty degradacji fibrynogenu (FDP) zapobiegają tworzeniu się fibryny)
- we wrodzonych zaburzeniach struktury fibrynogenu- dysfibrynogenemii
- w amyloidozie
- w mocznicy
- w obecności inhibitorów trombiny (u chorych leczonych heparyną)
- w obecności inhibitorów polimeryzacji fibryny (marskość wątroby, kolagenozy)
- w gammapatiach monoklonalnych (szpiczak mnogi)
- w schyłkowym niedożywieniu
TT może być również przedłużony w wyniku zanieczyszczenia próbki krwi- może wystąpić, gdy osoba jest leczona heparyną i/lub gdy heparyna jest stosowana jako okresowy środek przepłukujący wkłucia i cewniki.
Jeśli czas trombinowy jest nieprawidłowy, mogą być potrzebne dodatkowe testy czynnościowe wątroby lub inne testy krzepnięcia specyficzne dla fibrynogenu (oznaczanie jego poziomu we krwi lub aktywności w osoczu).
kontakt@synevo.pl